აზრი

Nukriko მაგალითები და არგუმენტები შენ უნდა მოიყვანო, თემა შენი გახსნილია და საინტერსო იქნებოდა იმ წიგნიდან მაინც გადმოგეკოპირებინა სხვისი აზრები, რომლებიც ასე ღრმად აიტაცე. მე რაა, ვალდებული კი არ ვარ, თითოეულ შენს გახსნილ თემაზე, რომელშიც არანაირი არგუმენტები არ დაგიდვია, საპირისპირო "არგუმენტების" დადება დავიწყო. ჩამოაყალიბე რის თქმა გსურს, მოიყვანე ძლიერი არგუმენტები და მერე ვიმსჯელოთ. სხვა მხრივ კი, გასაგებია შენი აზრი: თურმე ძლიერები კეთილები ყოფილან და სუსტები კი ბოროტები.

Nukriko სიმწრისგან თანდათან რომ ემატება შენს პოსტებს სიცილაკები ეს აშკარაა. კაცი რომ იმას იტყვის საბჭოთა კავშირი არ იყო ათეისტურიო, იმას საღი მსჯელობის გაგრძელება, ადვილი არ უნდა იყოს. თურმე ლენინიც, სტალინიც, ხრუშოვიც, ბრეჟნევიც და სხვებიც, რელიგიური ადამიანები ყოფილან და რელიგიურ პოლიტიკას ატარებდნენ. შენი სახით, ეს ნამეტანი ახალი ხედვაა ნამდვილად.

lasha kakauridze ძალიან ბევრი მართლმადიდებელი მინახავს, რომლებსაც არა თუ გაგებაში არ არიან მართლმადიდებლური თეოლოგიის, ელემენტარულად ბიბლიაც კი არ აქვთ წაკითხული, სხვაზე საუბარი ზედმეტიც კია. Nukriko აქ ე.წ."კრიშა" ყველას აქვს. ისინი კი ვინც შეურაცხყოფენ თანაფორუმელებს ან საერთოდ, უხეშად არღვევენ ფორუმის წესებს, შესაბამისად მოქმედებს წესები როგორც რელიგიურ უმცირესობათა წარმომადგენლებზე, ისე რელიგიურ უმრავლესობაზე და ნებისმიერი აზრის მატარებელ ადამიანზე. ამ ფორუმში სანამ მოდერატორი ვარ, ყველას უნდა ახსოვდეს რომ წესები თანაბრად მოქმედებს ყველაზე, ვინც არ უნდა იყოს ის, თეისტი თუ ათეისტი. ასე რომ შენი პროვოკაციული განაცხადი მოწმეებს აქ "კრიშა" აქვსო, არის ძალიან უსუსური განაცხადი, რომელიც პროვოკატორობის მეტს არაფერს არ ემსახურება.

Nukriko ვერანაირი არგუმენტი ვერ მოგყავს. თვალის პაჭუნის გარდა და წიგნი მაქვს წაკითხულიო "ადამიანი, სახწელმწიფო და ომი" ასეაო გინდა თუ არაო. სულ ეგაა რასაც ამბობ და რა აზრის გაგებაზე გაქვს პრეტენზია. აი ხომ გაქვს წაკითხული ეგ წიგნი, ხოდა ჩამოაყალიბე შენი და იმ წიგნში მოყვანილი არგუმენტები და მერე მაინც დაწერე აზრის გაგება არ გუსრო.

ყველაფერს უნდა შეხედო რეალურად და არა ილუზიებით. შვედეთის მაგალითით გინდა ათეისტობის გაიდიალება. გაახილე თვალი, გადახედე რეალობას, ისტორიას და მერე დაფიქრდი: რამდენი ტრაგედია,ბოროტება, ადამიანების სიცოცხლის შეწირვა და უბედურება მოიტანა ათეისტურმა აზროვნებამ, მმართველობამ და იდეალებმა და მერე იჭიკჭიკე. ;) გავიხსენოთ მაგალითად წითელი ქმერების მიერ უღვთო მარქსისტული სახელმწიფოს ჩამოყალიბების მცდელობას მილიონ-ნახევარი კამბოჯელის სიცოცხლე შეეწირა. ამ თუნდაც ათეისტურ საბჭოთა კავშირში სტალინის მმართველობის დროს,ათობით მილიონი ადამიანი დაიღუპა. ისე ნუკრიკო, არ გეწყინოს მაგრამ, რომ იცოდე, ხშირად მახსენებ ხოლმე შენი აზროვნებით და სულისკვეთებით "ახალ ათეისტებს", რომლებიც აქტიურად, აგრესიულად და თავგამოდებით თავზე ახვევენ რელიგიურ ადამიანებს თავიანთ ათეისტურ, ილუზიურ შეხედულებებს. მასეთი ქმედებაც, ათეისტობის ერთერთი უარყოფითი მხარის დამადასტურებელია რომ იცოდე. თუმცა, ჯერ ახალგაზრდა ხარ, ბევრი რამ არ იცი, მერყევი აზროვნებაც გაქვს. გავა დრო და შეიძლება ათეისტობიდან თეისტობაზე გადაინაცვლო. არ გამიკვირდება რომ იცოდე შენი გათეისტება. მაგალითად, ერთერთი ცნობილი ფილოსოფოსი, ანტონი ფლუ, რომელიც თითით საჩვენებელიო ათეისტი იყო და რომელიც გახლდა წიგნის ავტორი: "თეოლოგია და ფალსიფიკაცია", და რომელიც ცნობილ ავტორიტეტულ ათეისტად ითვლებოდა ათეული წლების მანძილზე და რომელსაც თეიზმის უდიდეს თანამედროვე კრიტიკოსს უწოდებდნენ, 2004 წელს მისმა განცხადებამ გააოგნა მსოფლიო, როცა თეისტი გახდა და ეს ცვლილება მასში მეცნიერებამ განაპირობა და არა შენსავით ულუზიურმა მოსაზრებებმა ათეიზმზე და მომავალზე.

მითი კი არა, ორივე წყობა არსებობდა. შენ პატარა ხარ ასაკით და არ გახსოვს. ამიტომ წიგნები უნდა წაიკითხო და წიგნებით გაიგებ რა იყო და რა არა. ილუზიაა რასაც ამბობ, ილუხია. შენი სუბიექტური აზრია,რომელსაც არც არგუმენტი გააჩნია და არც ლოგიკა. გარდა ამისა, შეურაცხმყოფელია რასაც წერ. ამ თემაშიც პოლიტიკაზე გადახვედი. სიკეთე და ბოროტებაზეა საუბარი. თემები გერევაუკვე.

მოქალაქე, სტალინიზმიც არსებობდა რეალურად და ლენინიზმიც. ასე რომ რეალური იყო ერთიც და მეორეც. მასე ყველა მმართველობით სტრუქტურაზე შეიძლება ითქვას არარეალურიაო, რადგან არცერთ მმართველობით სტრუქტურას არ მოუტანია ის, რასაც ადამიანები იმედოვნებენ. ნებისმიერ სტუქტურას ახლავს იმედგაცრუება. ასე რომ ვერ მოგყავს მაგალითი. შენ არ გინახავს, მე და სხვებს გვინახავს. შენ რომ არ გინახავს არ ნიშნავს რომ არ არსებობს. ნუ საზღვრავ მხოლოდ შენი გამოცდილებით, ცოდნით და შეხედულებებით ყველაფერს. შეურაცხყოფაზე კი ნუ გადადიხარ, მსჯელობას მისდიე.

როგორც ათეისტმა, შენ უნდა მოიყვანო ისეთი ფაქტები, რაც თემის სათაურს უპასუხებს. მე კი ნუ მეკითხები. რაც შეეხება სტატისტიკას ამერიკის მოსახლეობის უმრავლესობას, რამდენადაც ვიცი, ღვთისადმი რწმენა აქვს, რა ცუდი ცხოვრება აქვთ? გარდა მაგისა, დავიშვათ რომ განვითარებულ ქვეყნებში, სტატისტიკურად ათეისტები ჭარბობდნენ თეისტებს, ამით რა? შენ უნდა დაასაბუთო რითი იქნება ათეისტური საზოგადოება მსოფლიოსთვის საუკეთესო. აი ამის წაკითხვა იქნებოდა საინტერესო და არა მხოლოდ მშრალი სტატისტიკის განხილვა.

არცერთი. არა. ილუზია რომ იყოს, მორალის გულისთვის იმდენი რამ არ მოხდებოდა კაცობრიობის ისტორიაში რაც მომხდარა. მოკლედ ორმ ვთქვათ, ვერ აკეთებს სწორ შეფასებას. ჯერ ახალგაზრდა ხარ და მაგიტომ არ გინახავს. ძველგაზრდა რომ იქნები, მერე იტყვი, ოოოჰ, როგორ არ მინახავსო.

ხო, დამავიწყდა დამეწერა. სტატისტიკას გთავაზობთო და სტატისტიკური მონაცემები არ დაგიდვია. ასე რომ მაგ მხრივაც ვერ გამოვა თემის გარშემო მსჯელობა. ათეისტების მიერ "აღორძინებული" ფაქტების დადება თუ არ შეგიძლია, სტატისტიკური მონაცემები მაინც ხომ უნდა მოიშველიო. ისევ ირანს და ავღანეთს იშველიებ. ხედავ რომ არ გაქვს დასაყდენი...

ეგეც შენი, ცალკეული ადამიანის სუბიექტური აზრია. ამიტომ, თუკი სხვა ადმაიანების სუბიექტურ აზრს ილუზიად მიიჩნევ, სხვასაც შეუძლია შენი მოსაზრება ილუზიად მიიჩნიოს, როცა ამბობ ხარ ძლიერი, ხარ კეთილიო. ძლიერი არ გინახავს ბოროტი რომ ყოფილიყოს? ან სუსტი არ გინახავს კეთილი რომ ყოფილიყოს? გააანალიზე რას წერ.

Nukriko შე დალოცვილო, რაღა ირანს და ავღანეთს მიახდი, გაიხედ გამოიხედე, გადახედე ევროპას, ამერიკას, მაინც და მაინც ირანი და ბაღდათით უნდა იმსჯელო? როცა ათესიტობას მსოფლიოსთვის საუკეთესოდ მიიჩნევ, ირანის და ავღანეთის მაგალითი კი არ უნდა მოიყვანო, არამედ ათეისტური ქვეყნის მაგალითი, რა გაუკეთა ათეისზმმა და ათეისტებმა ქვეყანას და ა.შ.

განავრცე რას გულისხმობ.მასეთ პასუხს რელიგიური ადმაიანებიც დაწერენ, იტყვიან, ამერიკაა იმის მაგალითი რომ რელიგიურობა კარგიაო. ამერიკის მოსახლეობის უმრავლესობა რელიგიურია.

გასაგებია, მაგრამ რამდენი ადამიანიცაა, იმდენი ხედვა არსებობს საკითხებისადმი. ერთი ადამიანის თვალით დანახული "სიკეთე" არ ნიშნავს რომ მისი შეხედულებებით უნდა განვსაზღვროთ რა არის სიკეთე და რა ბოროტება. უფრო გონივრული ის იქნება, რაღაც კრიტორიუმს მიაგნო და იმის მიხედვით განსაზღვრო რას წარმოადგენს სინამდვილეში სიკეთე და რას ბოროტება. მაგალიტად, ნარკომანს რომ ჰკითხო, სიკეთე იქნება ნარკოტიკებით რომ მოგამარაგოთქო? გეტყვის "იასნიაო". სინამდვილეში ბევრის აზრით ეგ არ იქნება სიკეთე. ასე რომ, ის კრიტერიუმი ვინც/რაც სიკეთეს და ბოროტებას შორის ავლებს ზღვარს, ისაა მთავარი რომ დააფიქსირო და დანარჩენი ყველაფერი ნათელი იქნება შენთვის.

გააუმჯობესებს მსოფლიოს მდგომარეობას არარელიგიურობა? არის საკმარისი მტკიცება რომ ათეისტობა რელიგიურობას ჯობია?

Nukriko და მსგავსი ხედვის გაუფასურება როგორ დაიწყო იუდაიზმიდან და ქრისტიანობაში როგორ დამთავრდა?

Nukriko ღმერთზე რომ ამბობ ასე რატო მოითხოვსო და ისაო და ესაო, მრუშობას და ქურდობას, რატომ მიიჩნევს ცოდვადო, მაშინ მიმართე მთავრობას თხოვნით, ქურდობა ბუნებრივი მოთხოვნილებაა და რატომ მიკრძალავთ კანონითთქო.

Nukriko მხოლოდ მრუშობაზე გავამახვილებ ყუდაღებას, რადგან 'აბრუდის ზღვად' მიგაჩნია. სქესობრივი მოთხოვნილებების დაკმაყოფილება ბუნებრივი მოთხოვნილებაა, მაგრამ მრუშობა არაა ბუნებრივი მოთხოვნილება.სქესობრივი მოთხოვნილებები ადმაიანს ქორცინებაშიც შეუძლია. შენ თუ თვლი რომ ქორცინებაში შეუძლებელია სქესობრივი მოთხოვნილებების დაკმაყოფილება, ეგ სხვა საკითხია.

Nukriko თქვი ვაჟკაცურად რომ არ შეგიძლია დაკონკრეტება და ეგაა რაა.

Nukriko მასე გიჭირს დაკონკრეტება? ნუ გეშინია, დააკონკრეტე... ;)

Nukriko ბუნებრივი ადამიანური მოთხოვნილებებიდან, რომელი გამოჰყავთ ცოდვად და ვის? დააკონკრეტე. ნამეტანი ზოგადად, ჰაერში ლაპარაკობ.

lasha kakauridze კეთილი იყოს შენი მობრძანება ამ ფორუმზე. ახლა რაც შეეხება შენ პოსტს. ფაქტიურად გეთანხმები რასაც წერ. ღვთის არსებობის დამადასტურებლად თვით ადამიანის არსებობაც კი საკმარისია. ეს იმიტომ რომ ადამიანი, თავისი რთული აგებულებით, ნამდვილად ვერ გაჩნდებოდა შემთხვევითობის წყალობით. არადა ამ დროს, ბევრს ამაზე დაფიქრებაც კი არ სურს.

საინტერესოა რატომ გაჩერდნენ...

ვაგრძელებ I-ელ და II-რე პოსტში წამოწყებული საკითხის განვრცობას. III-მე პოსტში ვსაუბრობდი იმ რელიგიურ დაჯგუფებებზე, რომლებმაც I-ელ საუკუნეში დაფუძნებული ქრისტიანობიდან გადაუხვიეს და საკუთარი რელიგიური მოსაზრებების ღვთის სწავლებად გასაღება დაიწყეს. ვსაუბრობდი იმაზეც რომ ეს რელიგიური დაჯგუფებები, თავის თავს მართლ-მორწმუნე ორთოდოქსებად მიიჩნევდნენ. რომ თითოეული მათგანი თავს ორთოდოქსად, ქრისტიანული რელიგიის მართლ მორწმუნე მქადაგებელს წარმოადგენდა. რომ ეს დაჯგუფებები ერთმანეთს არ იდნობდნენ, დაუმთავრებლად კამათობდნენ, ერთმანეთს ებრძოდნენ და ერთმანეთს ერეტიკოსებად აცხადებდნენ. ვსაუბრობდი იმაზეც რომ ამ დაჯგუფებებიდან, ერთერთმა, IV-ზე საუკუნეში, პოლიტიკური ძალაუფლების მოხვეჭისთანავე, თავი გამოიცხადა მართლის მადიდებელ, სწორ რელიგიად და ყველა სხვა თავისი თავის გარდა, ერეტიკოსად გამოაცხადა. IV-ხე საუკუნეში პოლიტიკური ძალაუფლებით აღწურვილი ეს დაჯგუფება გახდა საყოველთაო "ქრისტიანული" რელიგია, და ეს რელიგია, რომის იმპერატორმა კონსტანტინემ თავისი დაკნინებული იმპერიის ასაღორძინებლად და გასამაგრებლად სახელმწიფო რელიგიად აქცია. მას შემდეგ რაც რომის წარმართმა იმპერატორმა კონსტანტინემ ეს ე.წ. "კათოლიკურ-მართლმადიდებლური" რელიგიური დაჯგუფება სახელმწიფო რელიგიად გამოაცხადა, უფრო დიდი ძალაუფლებით აღჭურვა, რამას ცხვა რელიგიური მოსაზრებების მქონე ადამიანების დომინირებისთვის საკმარისი ძალაუფლებით აღჭურვა. მას შემდეგ, ამ რელიგიურმა დაჯგუფებამ თანდათანობით კიდევ უფრო შეიძინა პოლიტიკური დატვირთვა, გაიზარდა, გაძლიერდა და ფინანსურადაც საკმაოდ მდიდარ რელიგიად იქცა. რომის კათოლიკური (ნიშნავს "საყოველთაოს) ეკლესია, წარმოადგენდა დასავლური, მდიდარი, ზეგავლენიანი და ძალაუფლებით აღწურვილი ადმაიანებისგან შემდგარი სახელმწიფო რელიგია. თანდათანობით, ამ საყოველთაო "ქრისტიანულ" რელიგიაში წარმოჩდნენ ე.წ. "ეპისკოპოსები" და "პაპები". რომლებმაც ხალხის მართვა დაიწყეს. სწორედ ეს იყო ის, რის გამოც იმპერატორ კონსტანტინეს სურდა - დაკნინებამდე და დაქუცმაცებულობამდე მისულ იმპერიაში, რელიგიური მოსაზრებებით დაყოფილი ხალხის ერთად გაერთიანება და ერთი ძალაუფლების ქვეშ ყოფნა. სინამდივლეში, ძალაუფლებას მოწყურებული ეს მამაკაცები (ეპისკოპოსები და პაპები) ერთმანეთის მოცილე განდგომილი ქრისტიანული ჯგუფების წინამძღოლებს წარმოადგენდნენ, რომელთა შორისაც დიდი უთანხმოებებმა იჩინა თავი. რომის კათოლიკური ეკლესია, რომელიც იმპერატორის მიერ ჩამოყალიბებულ რელიგიას წარმოადგენდა, თავის ძალაუფლებას ავრცელებდა აღმოსავლეთში. დრო და დრო, აღმოსავლეთში მყოფ "ეპისკოპოსებს" თავიანთი ეკლესიებითურთ, ფინანსურად ამაგრებდა. ერთხელაც, დადგა დრო, რომ აღმოსავლეთში მყოფმა ეპოსკოპოსებმა, გადაწყვიტეს რომის კათოლიკურ ეკლესიას, აღარ დამორჩილებოდნენ და თავი დამოუკიდებელ ელესიად გამოეცხადებინათ. სინამდვილეში, რომის კათოლიკურ ეკლესიასა და აღმოსავლეთში განწესებულ ეპისკოპოსებს შორის იწყება გაუთავებელი უკმაყოფილება, რაც თავის პიკს აღწევს და აღმოსავლეთის ეკლესიები რომის კათოლიკური ეკლესიისგან სრულ გამოყოფას იწყებს. შედეგად, 1054 წელს, იბადება ახალი რელიგიური განშტოება, რომელიც სახელად ირქმევს "ორთოდოქსიას" ("მართლმადიდებლობას"). ასეთი სახით, ორთოდოქსია, წუთისოფელს ევლინება რომის კათოლიკური ეკლესიისგან, გამოყოფილ, განდგომილ რელიგიურ დაჯგუფებად, რომელიც რიცხობრივი ზრდის გამო, არა დაჯგუფება, არამედ რომის კათოლიციზმისგან დამოუკიდებელი რელიგია ხდება. 1054 წელს რომის კათოლიკური ეკლესიისგან გამოყოფილი ეს ეკლსია, სქიზმაში მყოფ რელიგიურ მიმდინარეობას წარმოადგენს. მას შემდეგ, რომსა და აღმოსავლეთის მართლმადიდებლურ ეკლესიებში, კიდევ იბადებიან სხვა მართლმადიდებლური განშტოებები. ისინიც ერთმანეთს გამოყოფილ დამოუკიდებელ (ავტოკეფალიურ) მართლმადიდებლურ რელიგიებად გვევლინებიან. მართლმადიდებლობა, სინამდვილეში სქმიზმის (განხეთქილების, გამოყოფის) შედეგად წარმოქმნილ რელიგიურ მიმდინარეობას წამროადგენს. რომის კათოლიკურ ეკლესიას გამოყოფილი მართლმადიდებლობა, სინამდვილეში წარმოადგენს განდგომილი ქრისტიანებისგან წარმოშობილი რომის იმპერიის კათოლიკური ეკლესიის განშტოებას. მოვლენები არც ამით არ დასრულებულა. ალხა ჩამვწერ ზოგიერთ მნიშვნელოვან თარიღს, რომლის დროსაც, რომის კათოლიკური ეკლესიიდან სქმიზმის შედეგად იქმნება ახალ-ახალი რელიგიები, რომლებიც რაც არ უნდა გასაკვირი იყოს, თითოეული მათგანი საკუთარ თავს მართლის მორმწუნე, ღვთის რელიგიებად მიიჩნევენ თავს. სქიზმების (დახლეჩვის, დაყოების, განხეთქილებების) საუკუნეები: "სქიზმა" (დახლეჩვა, გამოყოფა, დაყოფა, გამოთიშვა) განიმარტება როგორც "პროცესი, რომლის შედეგადაც ერთი რელიგიური სხეული იყოფა (იხლიჩება) ორად ან მეტ ცალკეულ, დამოუკიდებელ სხეულად". ა) I-ლი საუკუნის მიწურულიდან IV-ხე საუკუნემდე, ნამდვილი ქრისტიანობიდან განდგნენ ადმაინები, რომლებიც განსხვავებულ რელიგიურ დაჯგუფებებს წარმოადგენნენ თავიანთი განსხვავებული რელიგიური მოსაზრებებითა და სწავლებებით. ბ) IV-ხე საუკუნეში კათოლიკურ-მართლმადიდებლური დაჯგუფება პოლიტიკურ ძალაუფლებას იხვეჭს და წარმართი იმპერატორის კონსტანტინეს იმპერიაში რომის სახელმწიფო რელიგიად იბადება, რომელსაც არაფერი აქვს საერთო I საუკუნის ღარიბ და უბრალო, ძალაუფლების არ მქონე ქრისტიანობასთან, რომელიც იესო ქრისტემ დააფუძნა. გ) ახ.წ-ით 330 წელს "ბერძნულ და ლათინურ ქრისტიანულ სამყაროს შორის განხორციელებული სქიზმა. . . . კონსტანტინოპოლში ‘ახალი რომის’ (ახ.წ-ით 330 წ.) დაფუძნებთ, რომელმაც 'ძველი რომის' - იმპერიის დედაქალქის ადგილი დაიკავა, სამომავლო ეკლესიურ მეტოქეობას ჩაუყარა საფუძველი რომელიც აღმოსავლელ ბერძნებსა და დასავლელ ლათინებს შორის განხორციელდა". — რელიგიის ენციკლოპედია. დ) ახ.-წ-ით 330-867 წლებში "კონსტანტინოპოლის ეპარქიის დასაბამიდან 867 წლამდე არსებული დიდი სქიზმის აღმწერელი სია შეიძლება ჩამოიწეროს, რომელიც ურთიერთკავშირის დროებითი შეწყვეტის უზარმაზარი გამოხატულებას წარმოადგენს. . . იმ 544 წლიანი, (323-867) [რომელმაც ერთად აღებულმა, არა ნაკლებ 203 წელი შეადგინა], რომელიც კონსტანტინოპოლმა დაჰყო [ძველ რომთან სამებაზე და გამოსახულებების თაყვანისცემაზე კამათში] სქიზმაში ყოფნისას" — კათოლიკური ენციკლოპედია. ე) ახ.-წ-ით 867 წელს "ეგრეთ წოდებული ფოთიოსეული სქიზმის პერიოდში, კონსტანტინოპოლის ეპარქიამ შეინარჩუნა თავისი პოზიცია რომთან მიმართებაში. როცა პაპმა ნიკოლას I-ლმა უკმაყოფილება გამოხატა ფოთიოსის მხრიდან [რომის კათოლიკური] პატრიარქატისადმი დაუმორჩილებლობაზე.. რომმა განკვეთა ფოთიოსი და საპასუხოდ, (867წ-ს) კონსტანტინოპოლის კრებამ, იგივე გაუმეორა, ნიკოლასთან [რომის პაპთან] გაწყვიტა კავშირი. ამ ორ ეპარქიას შორის არსებულ პრობლემას ეკლესიური უპირატესობა წარმოადგენდა". — ახალი ენციკლოპედია ბრიტანიკა. ვ) ახ.წ-ით 1054 წელი. "აღმოსავლურ-დასავლური სქმიზმა, მოვლენა, რომელმაც საბოლოო განცალკევება გამოიწვია აღმოსავლურ [მართლმადიდებელ] ქრისტიანულ ეკლესიებს შორის . . . და დასავლურ [რომის კათოლიკურ] ეკლესიას შორის". — ახალი ენციკლოპედია ბრიტანიკა. ახ.-წით 1378-1417 წლები. "დასავლური [დიდი] სქიზმა — პერიოდი. . . დასავლეთის ქრისტიანული სამყარო გაიყო ორ ნაწილად, და მოგვიანებით სამ ნაწილად, პაპისეული მორჩილება [მოწინააღმდეგე პაპები რომლებიც რომში იმყოფებოდნენ, ავაგნონი (საფრანგეთი), და პისა (იტალია)]" — ახალი კათოლიკური ენციკლოპედია. ზ) ახ. წ-ით 16-ტე საუკუნე. ეს პერიოდი "წარმოგვიდგენს პროტესტანტულ რეფორმაციებს, . . . კათოლიკური ეკლესია ძირითადად იყენებს სიტყვას ერესს სქიზმის ნაცვლად". — Théo—Nouvelle encyclopédie catholique. ეს გახლავთ განდგომილი ქრისტიანობისგან წარმოშობილი რელიგიები. განდგომილი ქრისტიანობის აღმოსავლური ვარიაციები, რომლებიც რომს მოსწყდა, არ გაერთიანებულან იმ ეპისკოპოსთან, რომელიც დედამიწაზე ქრისტეს ქორეპისკოპოსად აცხადებდა თავს. კონსტანტინოპოლის ეკლესიას (რომელიც აგრეთვე იწოდება 'ახალ რომად') აღმოსავლურ მართლმაიდდებლურ რეგიონებში "რომად" გადაქცევა სურდა. თუმცა, წარმატებას ვერ მიაღწია. დროთა განმავლობაში, აღმოსავლური "ორთოდოქსიზმი" ანუ "მართლმადიდებლობა" დააახლოებით 15-ეტ (ერთმანეთისგან) დამოუკიდებელ (ავტოკეფალიურ*) ეროვნულ ეკლესიებად დაიყო, რომლებიც მხოლოდ პატივს მიაგებდნენ კონსტანტინოპოლში (თანამედროვე სტამბულში) მყოფ არქიეპისკოპოსს. უფრო მეტიც, არსებობენ ისეთი აღმოსავლური ეკლესიებიც, რომლებიც არც რომს ცნობენ და არც კონსტანტინოპოლს. სინამდვილეში აღმოსავლური "ქრისტიანობა" დაყოფილ-დახლეჩილ სახლს წარმოადგენს. __ * ვიკიპედიის თავისუფალი ენვიკლოპედიის თანახმად http://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90 : „ავტოკეფალია“* (ბერძნ. ავტოს – თვითონ და კეფალე – თავი), მართლმადიდებლობაში: ერთი ადგილობრივი ეკლესიის დამოუკიდებლობა მეორისაგან; პირველი ავტოკეფალიური ეკლესიები წარმოიქმნა რომის იმპერიაში და მის მეზობელ ქვეყნებში. IV ს. შეიქმნა ოთხი ავტოკეფალიური ეკლესია: კონსტანტინოპოლის, ალექსანდრიის, ანტიოქიის, იერუსალიმის, მოგვიანებით ანტიოქიისას გამოეყო კვიპროსისა და ქართული ეკლესიები. ამჯამად არსებობს 15 ავტოკეფალიური მართლმადიდებლური ეკლესია: ალბანეთის, ალექსანდრიის, ამერიკის, ანტიოქიის, ბულგარეთის, ქართული, იერუსალიმის, კვიპროსის, კონსტანტინოპოლის, პოლონეთის, რუმინეთის, რუსეთის, სერბეთის, ჩეხეთის და ელადის (ბერძნული) ეკლესიები. ქართული ავტოკეფალია ეკლესიური დიფტიქით მეცხრეა.