Search the Community

ტანტრიზმში, კონკრეტულად კი კუბჯიკა-ტანტრაში ნათქვამია: "შივა შაქტის გარეშე არის - გვამი". ეს ნიშნავს იმას, რომ მამაღმერთი დედაღმერთის გარეშე, ღვთაებრივი შემოქმედებითი ენერგიის გარეშე არის უსიცოცხლო გვამი და სხვა არაფერი. ღმერთში არსებობს ორი ასპექტი: მამრობითი და მდედრობითი, შაქტი ესაა ცოცხალი დედაბუნება, დინამიური ენერგია, რომელიც მამრობითი ასპექტისგან განუყოფელია. შივა და შაქტი ერთი მთლიანია და სამყარო არის მათი ცოცხალი სხეული, მათი გაგრძელება. შივა და შაქტი არის ყველგან. ესაა პანენთეისტური დოქტრინა, რომელიც აღიარებს უფლის პიროვნულ და უპიროვნო ასპექტებს და მრავალი ემანაციის და ინკარნაციის არსებობას. ქაშმირული შივაიზმის და შაქტიზმის თანახმად ცოცხალი არსება (ჯივა) ესაა აბსოლუტის მინი-ვერსია, მისი გაგრძელება, ადამიანი, ფლორა, ფაუნა, კოსმიური ობიექტები, ესენია უფლის გამოვლინებები და ფლობენ ღვთაებრივ ბუნებას. შივა-გიტაში წერია: განთავისუფლებას და უფლის სავანეს მიაღწევს არა ის, ვინც იძახის - "მე ვარ შივა! მე ვარ შივა!", არამედ ის, ვისაც უყვარს უფალი და ემსახურება მას სიყვარულით და მორჩილებით აღსავსე ცნობიერებით. ეს ნიშნავს იმას, რომ შივაიტურ და შაქტისტურ რელიგიებში, განსხვავებით შანკარას ადვაიტასგან, დიდი მნიშვნელობა ენიჭება ბჰაქტი და ტანტრა-იოგას, და ბევრად უფრო ნაკლები კლასიკურ ჯნანას (გიანას). შივას და შაქტის ერთგულისთვის მთავარია უფლის სიყვარული და არა მის უპიროვნო ასპექტში განმქვრევა და ინდივიდუალობის სრული დაკარგვა "ჭეშმარიტების გაცნობიერებით". შანკარა ამბობს: "ბრაჰმანი - რეალურია, სამყარო - არარეალურია", ხოლო შრი აბჰინავაგუპტა და შრი ვასუგუპტა (შივას და შაქტის ერთგულნი) ამბობენ: "ბრაჰმანი - რეალურია, სამყარო - რეალურია" და უმატებენ: "სამყარო ესაა შივა + შაქტი". შივას და მისი მარადიული დედოფლის ერთგულთათვის მთავარია სულიერი ექსტაზი და სიყვარულით მსახურება და არა უპიროვნოზე მედიტირება. აბრაამული თეიზმის მთავარი პრობლემაა სექსუალური ენერგიის დესაკრალიზება და აბსოლუტში ქალური ასპექტის სრული უარყოფა, რამაც მიგვიყვანა ნიცშეს მიერ დეკლარირებულ "ღმერთის სიკვდილამდე". გავიხსენოთ რა წერია ტანტრებში, თუ შაქტის გარეშე მამაღმერთი არის - გვამი, მაშინ ცხადი ხდება თუ რატომ მოახდინა ფაქტის კონსტატირება ფ. ნიცშემ, როდესაც თქვა: "ღმერთი მოკვდა! ჩვენ მოვკალით იგი! ახლა კი გვსურს, რომ იცოცხლოს ზეკაცმა!", რაც ნიშნავს იმას, რომ აბრაამის მიმდევრებმა უფალში მდედრობითი ენერგიის, მაცოცხლებელი ენერგიის - დადაბუნების უარყოფით მოკლეს საკუთარი ღმერთი და დასავლური ბიბლიური "ცივილიზაცია" უკვე 400 წელზე მეტია რაც იხრწნება ცოცხლად, რადგანაც მინიმუმ 400 წელი მაინც არის გარდაცვლილი. მსოფლიოში დღითიდღე იზრდება ათეისტების და ტრანსჰუმანისტების რაოდენობა, რომლებიც არიან კიდეც "იდეალური ზეკაცები", ბილა-სვარგას დემონების მსგავსნი, რომლებიც ებრძვიან უფალს. მეცნიერული ათეიზმის წარმოშობა და განვითარება, არის უფალში ქალურის უარყოფის და თავად მამაზეციერის სიკვდილის ლოგიკური რეზულტატი. ბიბლიური მამა ღმერთი რეალურად მოკვდა და ის მისივე მიმდევრებმა მოკლეს. მამა არ არსებობს დედის გარეშე. დიაკონმა კურაევმა ერთხელ თქვა: "მონოთეიზმი განვითარდა წარმართობიდან, როდესაც უკვე სამყაროს დასაბამში არის ერთი უფალი, ერთი საწყისი, რომელსაც არ სჭირდება მეუღლე", მაგრამ ეს არის საზიზღარი ტყუილი, მამა ვერ იარსებებს დედის გარეშე. მამაღმერთი არ არსებობს ზეციური დედის გარეშე. უკანასკნელი მეცნიერული კვლევებიც მოწმობენ, რომ ბიბლიურ უფალს ჰყავდა მეუღლე და მას ერქვა - აშერა. უფალში მდედრობით საწყისს აღიარებენ კაბალისტები და უწოდებენ მას - შეჰინას. შეჰინა თარგმანში ნიშნავს "უფლის დიდებას", ხოლო შაქტი - "უფლის ენერგიას, ძალას"... არაფერი გახსენდებათ? შაქტი და შეჰინა ერთი და იგივეა ანუ საბოლოოდ იუდეველებს მაინც არ გამოუვიდათ უფალში ქალურის უარყოფა, თუმცა ზოგიერთები შეჰინას უპიროვნო ძალად განიხილავენ. მამრობითი არ არსებობს მდედრობითის გარეშე, როდესაც ბრაჰმანმა მოისურვა გამხდარიყო მრავალი, ის გახდა მრავალი, ჯერ იშვნენ შივა-ტატვა და შაქტი-ტატვა, ხოლო მათგან მრავალი სხვა ფორმა სიცოცხლისა და სამყაროთა მირიადები. ყველა და ყველაფერი არის შივა-ტატვას და შაქტი-ტატვას ემანაცია. კოსმოსი, ისევე როგორც ცოცხალი სულები (ჯივები), წარმოადგენენ უფლის (აბსოლუტის) კოსმიურ სხეულს, მის გაგრძელებას. აბსოლუტი ყველაფერშია. განთავისუფლება, არის აბსოლუტთან დაკარგული კავშირის აღდგენა და საკუთარი შინაგანი მე-ს გამოღვიძება.

შივა (სანსკ. शिव śiva „კეთილი“) — ინდუისტური სამების (ტრიმურტი) გამანადგურებელი ღვთაება შემოქმედი ბრაჰმას და მფარველი ვიშნუს გვერდით. თუ ბრაჰმას ფუქნცია უხსოვარ დროში მსოფლიოს შექმნა იყო, ხოლო ვიშნუს მისია ყოველ საუკუნეში იმაში მდგომარეობს, რომ მან თავის მრავალრიცხოვან ატარებად მანიფესტირებულმა ღვთაებრივი კანონი (დჰარმა) აღადგინოს, შივას ბედისწერამ ამდაგვარი ერთმნიშვნელოვანი როლი არ დააკისრა. იგი ინდუიზმის ყველაზე საინტერესო და მრავალფეროვანი მოვლენაა. შივა არა მხოლოდ სიცოცხლის და სიკეთის წყაროა, ჰიმალაების მთებში მედიტაციაში მჯდომი ასკეტური იოგი, იგი კოსმოსური ცეკვის დიადი მეფეცაა (ნატარაჯა). მთელი მსოფლიო მისი ექსტაზის ცეცხლში ნადგურდება და ხელახლა შივას მიერვე ნაყოფიერდება. http://s3.fotokto.ru/photo/full/239/2396893.jpg

სიტყვა "არია" არის სანსკრიტული სიტყვა და ვედურ რელიგიაში ნიშნავს - კეთილშობილს. არია ასევე ნიშნავს - "ის ვინც ილტვის სულიერი სრულყოფილებისკენ". საუბარია ადამიანზე, რომელიც იცავს ვედურ ტრადიციებს და სწავლობს დჰარმას. არიელი არის ნებისმიერი ადამიანი, რომელიც სწავლობს ვედებს და ეთაყვანება უფალს. არიელი არის ადამიანი, რომელსაც უყვარს იშვარა ე.ი. უფალი. არიელი არის სწავლული, ბრაჰმანი, კეთილი ქშატრია ან იოგი, რომელიც სიყვარულით უყურებს ვედებს. თეოსოფებმა დაამახინჯეს ეს იდეა, ეს ტერმინი, მათ შეთხზეს რასობრივი თეორია, რომლის თანახმადაც არიელები არიან "მეხუთე დიდი რასა", მანამდე იყო ოთხი რასა, მათ შორის შავი ლემურიელების რასა. უნდა იყოს კიდევ ორი რასა. ასე ამბობენ თეოსოფები და მე მათ პრინციპულად არ ვეთანხმები. თეოსოფებმა დაამახინჯეს ვედური რელიგია, აურიეს იგი იუდეურ ტრადიციაში, ჩააკვეხეს შიგნით ევოლუციის თეორია და რასობრივი თეორია, რაც ვედურ ტრადიციაში არ იყო. ვედებში არაა არც ევოლუციის თეორია და არც რასების თეორია. ეს თეორიები აღებულია დარვინის მოძღვრებიდან. არია არ არის რასა ან ბიოლოგიური სახეობა, ესაა სულიერი განვითარების უზენაესი დონე. არია შეიძლება იყოს შავი ადამიანიც, ყვითელიც, ინდიელიც და ევროპელიც. არიელი არის ნებისმიერი ადამიანი, რომელიც იცავს ვედებს და ტანტრებს. შუნია ანუ სიცარიელე, შუნიას დოქტრინა, არსებობს არა მხოლოდ ბუდიზმში, არამედ ინდუიზმშიც. შუნიას იდეა არის შივაიზმშიც და შაკტიზმშიც. შივაიზმში შივა პირდაპირ ამბობს, რომ მისი ბუნება (სული) ესაა - შუნია (სიცარიელე). წაიკითხეთ: იოგა შასტრა, შივა სამჰიტა, დევიკალოტარა აგამა, სვაჩჩჰანდა ტანტრა და ა.შ. შუნია იყო ვედურ რელიგიაშიც. ბუდისტებმა ეს იდეა აიღეს ვედებიდან. შუნია არის შივა, შუნია არის ბუდა. დასავლეთში მომრავლდნენ შიზოთერიკები, რომლებიც ამახინჯებენ ვედურ და ბუდისტურ ფილოსოფიას და ავრცელებენ თავიანთ ბოდვებს. ბევრი სპეკულირებს და მანიპულირებს ვედებზე და ბუდისტურ სუტრებზე. ნეო-ტანტრიკები, შტაინერისტები, ნაციონალ-მესიანისტები, სიტჩინისტები და ა.შ. ყველანი ამახინჯებენ დჰარმულ რელიგიურ ფილოსოფიას და ქმნიან სიმახინჯეებს, გამრუდებულ დამახინჯებულ ნეო-რელიგიებს. მე ვერ ვიტან ასეთებს. შიზოთერიზმი გაჩნდა, როგორც ასურების (დემონების) დივერსია, რომლის მიზანიცაა ვედების და სუტრების გამრუდება, როგორც რუსი ვაიშნავი გურუ ლაკშმი ნარაიანა დასი ამბობს, სწორედ ასე მოქმედებენ დანავები (დემონები). დანავები მოდიან დედამიწაზე რათა თესონ მასობრივი ფსიქოზი და პანიკა. არის ტრადიციული ეზოთერული ფილოსოფია და არის დასავლური ფალსიფიკაცია. მეცხრამეტე საუკუნეში სხვადასხვა შარლატანებმა აქტიურად დაიწყეს ინდური და ჩინური რელიგიების დამახინჯება და შექმნეს აჯაფსანდალი. ბოდიში, მაგრამ ჩაკრები და იოგა, მხოლოდ აზიურ ტრადიციაში არსებობს, ჩემო კარგებო, ასე რომ გთხოვთ დაიცვათ წესები და შიზოთერიზმში ნუ გადავარდებით. ზოგიერთები იცავენ შარლატანებს, მაგრამ მე ეს არ მესმის. ტრადიციების დამახინჯება უაზრობაა. შეეშვით პარაფსიქოლოგიას და ექსტრანსენსორიკას, შეეშვით ნეო-რელიგიებს. თუ გსურთ სულიერი ცოდნა, ჩაუღრმავდით ელინისტურ ან აზიურ ეზოთერულ ტრადიციებს, ნუ დაუჯერებთ შარლატანებს. შარლატანების შექმნილი მარაზმი არის დივერსია და არ ჯდება ტრადიციულ რელიგიურ-ფილოსოფიურ სისტემაში. ნეო-რელიგიებს არ მივყავართ სულიერი რეალიზაციისკენ. იცით რატომ არის "სლავურ-არიული ვედები" აბსურდი? იცით რა არის ეს "სლავურ-არიული ვედები? ეს იმიტომ, რომ არავითარი "სლავური და არიული ვედები" არ არსებობენ, "სლავური ვედები" ესენია ხინევიჩის და ტრიხლებოვის შეთითხნული ფალსიფიკაცია, რომელსაც რეალურ ვედებთან არაფერი საერთო არ აქვს. სიტყვები "სლავური", "არიული" და "ვედები" ერთად, არის სრული აბსურდი. სლავური ტომები: ანტები, ვენტები და სკლავინები, წარმოიშვნენ ახ.წ. მეექვსე საუკუნეში. ეს ტომები წარმოიშვნენ გერმანული ხალხებისგან, კერძოდ კი ვენედებისგან, რომლებიც იყვნენ ვიკინგების პირდაპირი ნათესავები. სლავები არიან გერმანელები! სლავური ტომები იყვნენ გერმანული ვენედებისგან გამოყოფილნი! სლავურ ტომებს ჰქონდათ დეგრადირებული პრიმიტიული შამანისტური პოლითეიზმი, რომელიც იყო გერმანულის კალკი. რუსები წარმოიშვნენ ახ.წ. მეთორმეტე საუკუნეში, 1132 წელს კიევის "რუსეთის" დაშლის შემდეგ. ცალკე რუსი ერი არ არსებობდა მეთორმეტე საუკუნემდე. კიევის რუსეთი იყო მსხვილი სლავური გაერთიანება, რომელშიც არ იყო დაყოფა "რუსებად", "უკრებად", "ბელორუსებად" და ა.შ.! სიტყვა "არია" ნიშნავს კეთილშობილს, ხოლო კეთილშობილი შეიძლება იყოს მხოლოდ ბრაჰმანი ან ქშატრია, რომელიც სწავლობს ვედებს და იცავს ვედურ ტრადიციებს, ადამიანი, რომელიც ილტვის სულიერი სრულყოფილებისკენ ე.ი. ახორციელებს სიდჰა-იოგას და ტანტრა-იოგას. არია ესაა ვედური რელიგიის მიმდევარი სიდჰი, ბრაჰმანი, ქშატრია ან იოგი. ქშატრია მხოლოდ მაშინაა არია, თუ ის სწავლობს ვედებს და არის ბრაჰმანის მოწაფე. მეცნიერთა მტკიცებით არიები არიან ინდოევროპელები, მაგრამ არიელი ეს არაა არც რასა და არც ბიოლოგიური სახეობა, როგორც ეს ნეო-ნაცისტებს და ნეო-ფაშისტებს ჰგონიათ. სიტყვა "არიას" ნაცისტური გაგება, ესაა ასურების (დემონების) დივერსია და სხვა არაფერი. არია ეს არაა ეთნიკური ჯგუფი, ასე გვეუბნება ინდუიზმი ე.ი. ვედური დჰარმა. თვით ეთნოლოგებიც და ლინგვისტებიც კი ვერ ხვდებიან ყველაფერს, ხოლო თანამედროვე შარლატან "სლავ არიებზე" საერთოდ ლაპარაკი ზედმეტია. არიელობას არაფერი აქვს საერთო სლავურ ნაციონალიზმებთან. რეალური ვედები ესაა ინდუისტური ვედები. სლავებს არავითარი ვედები არ ჰქონდათ არასოდეს! ხინევიჩის და ტრიხლებოვის მიმდევრები ბოდავენ, რომ რუსები არიან თეთრი რასის შექმნელები და მოფრენილნი არიან დიდი დათვის თანავარსკვლავედიდან 40 000 წლის წინ, ეს სრული მარაზმი და აბდაუბდაა. ახ.წ. მეექვსე საუკუნემდე არავითარი სლავები არ არსებობდნენ. ვედები ესაა კოსმიური ცოდნა მოცემული უფალი ბრაჰმას მიერ, ვედებში არ არის ნაციონალიზმი. თვითონ ვედები ამბობენ, რომ ვედა ესაა კოსმიური ცოდნა. ბრაჰმამ ეს ცოდნა მისცა ადამიანებს, როცა დედამიწა და კაცობრიობა იყო ერთიანი. წარსულში არსებობდა მხოლოდ ერთი "რასა" და ერთი ცივილიზაცია. მაშინ არ იყო "ნაციებად" დაყოფა. ჰინდუსტანი გაჩნდა კალი-იუგაში, სულ რაღაც 3000 წლის წინ! ვედები მანამდეც არსებობდნენ, თუმცა ამას მატერიალისტი მეცნიერები უარყოფენ. ნუ დაუჯერებთ შარლატანებს და აფერისტებს, შეისწავლეთ ავტორიტეტული წყაროები. ინდუისტები ე.ი. ვედური რელიგიის მიმდევრები მიიჩნევენ, რომ ბუდა შაკიამუნი იყო ვიშნუს ავატარა, ხოლო ბუდისტები მიიჩნევენ, რომ შაკიამუნი იყო 28 ბუდადან ერთ-ერთი და დჰიანა-ბუდა მაჰავაიროჩანას დჰარმაკაის (ჭეშმარიტების სხეულის) განსხეულება. სხვა ვერსიით ისაა ბუდა აკშობჰიას განსხეულება. ზოგიერთი ვერსიით ვედური ტრიმურტის ღმერთები არიან ბუდა შაკიამუნის ავატარები და ემანაციები. რითი განსხვავდება ბუდიზმი ინდუიზმისგან (ვედური დჰარმისგან)? იმით, რომ ბუდიზმში არსებობენ სულები, რომლებიც ვედური ტრიმურტის და ტრიდევის ღმერთებზე მაღლა დგანან, ესენია: ადი-ბუდები, დჰიანა-ბუდები, დჰიანა-ბოდჰისატვები, არჰატები, იიდამები, დაკინი და დჰარმაპალები. დევები ანუ ღმერთები ბუდიზმში დაკნინებულნი არიან და წარმოადგენენ უბრალოდ ადამიანზე ოდნავ უფრო ძლიერ და ნეტარ ზეადამიანურ არსებებს, რომლებიც ადამიანთა მსგავსად კარმის მონები არიან. ბუდისტური ბუდები, ბოდჰისატვები, არჰატები, იიდამები, დაკინი და დჰარმაპალები არ არიან არც შემოქმედები, არც დამცველები და არც დამანგრეველები, როგორც ვედური ბრაჰმა, ვიშნუ და შივა. თუმცა უნდა ვაღიაროთ, რომ ბუდისტურ ტანტრიზმში (ვაჯრაიანაში) არის ვიშნუსთან, შივასთან და სხვა დევებთან დაკავშირებული ტანტრისტული მანტრები და რიტუალები. ეს უცნაურია. ბუდიზმის მიხედვით მსოფლიოს მართავს მხოლოდ ცოცხალ არსებათა კოლექტიური კარმა (კარმული ენერგია). ჩნდება შთაბეჭდილება, რომ ბუდისტებმა დაამახინჯეს და გაამრუდეს ვედური რელიგია. რაც შეეხება შუნიას ე.ი. სიცარიელის დოქტრინას, ეს აღებულია ვედური რელიგიიდან, კერძოდ კი შივაიზმიდან და შაკტიზმიდან და ნათლადაა აღწერილი ისეთ ტექსტებში, როგორებიცაა: შივა-სამჰიტა, ტეჯაბინდუ-უპანიშადა, სვაჩჩჰანდა-ტანტრა, დევიკალოტარა აგამა და ა.შ. შივაიზმში შუნია (სიცარიელე) ბრაჰმანის (აბსოლუტის) და ატმანის (სულის) სინონიმია. ბუდისტებმა ყველაფერი დაამახინჯეს და თან არც სურთ ამის აღიარება, იმის აღიარება, რომ თავიანთი დოგმატების 90%-ი აიღეს შივაიტებისგან და შაკტისტებისგან. სამწუხაროა ეს. ალლაჰი იგივე ალ-ილაჰი, ძველ არაბულ პოლითეისტურ მითოლოგიაში იყო მთვარის ღმერთი და ცოლად ჰყავდა მზის ქალღმერთი - ილლაჰატ. მათ გაუჩნდათ სამი ქალიშვილი: ალლათი, ალ-უზა და მანათი. იყვნენ სხვა ღმერთებიც. მუჰამედმა რაც შექმნა ესაა ნესტორიანელობის და არაბული პოლითეიზმის უცნაური სინთეზი, სხვა არაფერი. ეს სულ ფაქტებია. მეცნიერულად დადგენილია, რომ მუჰამედი თავიდან იყო პოლითეისტი, შემდეგ ეზიარა ნესტორის სწავლებას, ბოლოს კი შექმნა თავისი რელიგია. ინდუიზმი, კონკრეტულად კი ვედური ბჰავიშია-მაჰაპურანა მოგვიტხრობს, რომ მუჰამედი ანუ მაჰამადა, იყო უფალი შივას მტერი, ასურა (დემონი) ტრიპურ-ასურა, ხოლო ტრიპურასურას შექმნილი რელიგია ესაა დემონური ბარბაროსული რელიგია. ტრიპურას მიზანი იყო ვედური რელიგიის წინააღმდეგ იდეოლოგიური იარაღის შექმნა. ასეც მოხდა. მაჰმადიანები დღემდე იბრძვიან ვედური რელიგიის წინააღმდეგ. ერთი პერიოდი მათ დაპყრობილიც კი ჰქონდათ არია-ვარტა (ინდოეთი). ტრიპურას სურდა დემონური ასურა-დჰარმას გავრცელება დედამიწაზე და ადამიანთა დაღუპვა, ვედებიდან გადაცდენა. ასეც მოხდა. ტრიპურამ ოსტატურად გადააკეთა არაბული პოლითეიზმი და ნესტორის სწავლება. იცოდეთ ეს. ეს ფაქტებია. ფაქტობრივად, ტრიპურამ შექმნა აგრესიული ტერორისტული მოძღვრება, რომელიც დღეს მთელ მსოფლიოს ატერორებს. ჯიჰადისტები არიან დემონი ტრიპურას მიმდევრები და უფალი შივას მტრები. ზოგიერთები ამბობენ, რომ ქრისტე არ არსებობდა, ზოგიერთები ამტკიცებენ, რომ არსებობდა, ზოგიერთები ამბობენ, რომ ქრისტე ადამიანი იყო, ხოლო სხვები ამბობენ, რომ იყო ღმერთი. დაობენ იმაზე ჰყავდა თუ არა ცოლი. მე ვიტყვი ასე: ჯერ ერთი, ვედური რელიგიის მიხედვით ქრისტე იყო ვიშნუს ავატარა. მეორეც; თუ კარგად დავუკვირდებით მიხვდებით, რომ იესო ქრისტე ესაა აპოლონიუს ტიანელის და სიმონ მოგვის კრებითი სახე და სხვა არაფერი. ამასთანაა დაკავშირებული ისტორიული გაუგებრობები ქრისტეს ისტორიულობასთან დაკავშირებით. ამ აზრზე იყო აპოლონიუსის ბიოგრაფოსი - ფლავიუს ფილოსტრატე. თვითონ სიმონიც ამტკიცებდა, რომ ქრისტე იყო. რაც შეეხება ორთოდოქსულ ქრისტიანობას, მეცნიერული ფაქტია, რომ ეს იდეოლოგია შეიქმნა მეოთხე საუკუნეში იმპერატორი კონსტანტინეს მიერ, ტრადიციული იუდაიზმის ადაპტირების, მოდერნიზების და ელინისტურ გნოსტიციზმთან შეერთების შედეგად, როგორც ნეო-იუდაიზმი. რეალური ქრისტიანობა ეს იყო სიმონის გნოზისი და აპოლონიუსის ნეო-პითაგორეიზმი. ე.ი. ქრისტიანული ისტორია მთლიანად გაყალბებულია კონსტანტინეს და მისი მიმდევრების მიერ, რაც ახლაღა გავიგეთ და აღმოვაჩინეთ. პერიოდულად ასურები (დემონები) მოდიან დედამიწაზე (დჰარმა-კშეტრაზე), რათა გაანადგურონ ან დაამახინჯონ ვედები. ასე რომ იცოდეთ, ის ადამიანები, რომლებიც გინდ რუსეთში და გინდ საქართველოში ან სადმე სხვაგან, სპეკულირებენ ვედებზე და მანიპულირებენ ვედური ტერმინებით და ლეგენდებით, არიან შარლატანები და ასურები (დემონები). დანავებმა და დაიტიებმა შესანიშნავად იციან თუ როგორ დათესონ პანიკა, დეზინფორმაცია და დააბნიონ ხალხი ცრუ სასწაულებით. დანავებს აქვთ სხვადასხვა ფოკუსების ჩატარების უნარი, მაგრამ მათი გამოცნობა მარტივად შეიძლება, თუ ისინი ამახინჯებენ ან აკნინებენ ვედებს და არ ჰყავთ ავტორიტეტული გურუ, ასევე არ არიან კონკრეტულ სამპრადაიში ე.ი. არ არიან კონკრეტული რელიგიურ-მისტიკური ტრადიციული სკოლის ადეპტები, იცოდეთ, რომ ესენი არიან - ა ს უ რ ე ბ ი (დემონები). არიან დანავები და დაიტიები რომლებიც ამახინჯებენ ვედებს და სხვადასხვა ვედური სკოლების მოძღვრებებს და პრაქტიკებს. ილუზიონისტი დანავები ატყუებენ მილიონებს. ვედურ რელიგიაში მრავალი სკოლაა. ვედურ ტრადიციებში არსებობენ გასხივოსნებული მაჰა-სიდჰებიც, მაგრამ ისინი არ ჩანან, სამაგიეროდ კარგად ჩანან შარლატანები, რომლებიც ამახინჯებენ ვედურ ცოდნას და სხვადასხვა პრაქტიკებს. საბედნიეროდ არსებობენ ნორმალური გურუებიც, რომლებიც ქადაგებენ ნამდვილ ვედებს, მაგრამ მაჰა-სიდჰები საჯაროდ არ ავლენენ საკუთარ თავს და ეს გასაგებიცაა, რადგანაც ასურების მთავრობა ასეთებს მყისვე გიჟებად შერაცხავს და საგიჟეთში გამოკეტავს. ეს იმიტომ, რომ დგას კალი-იუგა და იოგა და ტანტრა შეშლილობად არის გამოცხადებული ასურების მიერ. ის გურუები კი, რომლებიც საჯაროდ ქადაგებენ, ცდილობენ დამალონ სულიერი ნათელი და ნამეტანი არ გადავიდნენ ზეცნობიერში, რადგანაც იციან, რომ ხალხს ე.ი. მასებს არ სიამოვნებთ განათებულ სიდჰებთან ურთიერთობა და ვერ უგებენ მათ, მთავრობა ხომ მით უმეტეს. ბრბო ჩლუნგია. სეფიროტი ესაა სიცოცხლის ხე. სეფიროტი ესაა უფლის 10 ენერგია. კლიფოტი ესაა "შემეცნების" ხე. კლიფოტი ესაა დემონთა 10 ენერგია (10 სამეფო). სეფიროტი ესაა ღმერთი - სიკეთე. კლიფოტი ესაა ანტი-ღმერთი ე.ი. დემონი - ბოროტება. ედემის ბაღში იყო ორი ხე, სიცოცხლის და ცოდნის და ეს ორი განასახიერებდა და წარმოადგენდა სეფიროტის და კლიფოტის სისტემას. ცხოვრების ხე, რომლიდანაც ჭამა ადამს და ევას არ ეკრძალებოდათ იყო - სეფიროტი. ეს ნიშნავს იმას, რომ ადამი და ევა იღებდნენ ენერგიას და ცოდნას ღვთაებრივი სამყაროებიდან. როცა სატანა განუდგა ღმერთს, გახდა ადამ-ბელიალი - დემონური პირველადამიანი. ადამ-ბელიალმა ანუ გველმა კალიმ აცდუნა ადამ-აფარი და ჰავევატი, ადამ-ბელიალმა მათ აჭამა ნაყოფი ცრუ ცოდნის ე.ი. კლიფოტის ხიდან. როგორც კი ადამმა და ჰავევატიმ შეჭამეს კლიფოტის ნაყოფი, ისინი მოწყდნენ სეფიროტის სისტემას და გახდნენ დემონურები. ადამ-აფარი, უფლის შვილი, გახდა ადამ-ბელიალის მსგავსი. ადამ-აფარი ქცეული ბელიალად და მისი ცოლი ჰავევატი გახდნენ კლიფოტის დემონური სისტემის მონები. მათ დაკარგეს სეფიროტის მადლი (ენერგია) და გადაიქცნენ დეგრადანტებად. ამიტომაც დაიწყეს სხეულის დაფარვა, რადგანაც სულიერი დაცემის შედეგად გაუჩნდათ მენტალური ბორკილები, მათ შორის - სიმორცხვე. კლიფოტის სისტემის დემონოიდებს სძულთ ღმერთი და არიან რადიკალი ჰედონისტები. ისინი ცდილობენ მიწიერი სიამოვნებებით ტვინი გამოუტენონ ადამიანებს და დაავიწყონ სულიერი განვითარება. კლიფოტის დემონები უარყოფენ იოგას და ტანტრას, ისინი უარყოფენ აბსოლუტს (ბრაჰმანს/ეინ-სოფს). ისინი არიან მატერიალისტები. კლიფოტის ხის ცოდნა არაა ჭეშმარიტი სულიერი ცოდნა, ესაა მატერიალისტური "ცოდნა". სეფიროტი ესაა არია-დჰარმა, ხოლო კლიფოტი - ასურა-დჰარმა. ვედური ბჰავიშია-მაჰაპურანას მიხედვით ადამი (ადჰამა) და ევა (ავევატი) იყვნენ ვიკამბარები. მათ არ გააჩნდათ სხეულის კონცეფცია და ჰქონდათ სუფთა ადვაიტური სულიერი ცნობიერება. ისინი იყვნენ ჭეშმარიტი არიელები სუფთა ტანტრისტული ცნობიერებით. მათ არ ჰქონდათ "პაშა" ე.ი. ბორკილები: შიში, ზიზღი, სიძულვილი, შფოთვა, წეს-ჩვეულებები, კლანური მენტალობა, სიმორცხვე და ეჭვიანობა. რადგანაც ეს ბორკილები ახასიათებთ მხოლოდ პაშუ-ბჰავას პრიმიტიულ ადამიანებს და ასევე ასურა-ბჰავას და მაჰა-პაშუ-ბჰავას დონის ბარბაროსებს - მლეჩხებს. ადამი და ევა არ იყვნენ პურიტანები. მათ არ ჰქონდათ სექსოფობია, ეროფობია და ჰიმნოფობია. მათ არ ჰქონდათ რეპრესიული ჰიმნოფობიური "მორალი" და "ზნეობა". ადამი და ევა იყვნენ ნაგა-სადჰუ ანუ ჰიმნოსოფისტი მაჰა-იოგინები. გველი კალის და მლეჩხების მაგიური ვაშლის გამო მათ დაკარგეს სუფთა ცნობიერება და გახდნენ დუალისტი მატერიალისტები, განიცადეს დეგრადაცია. გახდნენ მლეჩხები. თანამედროვე "ცივილიზაციის" ადამიანები უმეტესად არიან მლეჩხები და არ აქვთ ადვაიტური ცნობიერება, სამაგიეროდ გააჩნიათ ტამასიკური აზროვნება და სხეულის კონცეფცია, ისინი საკუთარ სულიერ მეს აიგივებენ სხეულთან. ცხადია მლეჩხებს ეზიზღებათ ვიკამბარები და ნუდისტები. მათ უჩნდებათ აგრესია, როცა ხედავენ ნუდისტებს და ჰიმნოსოფისტებს. მლეჩხები თვლიან, რომ "კულტურა" და "მაღალი დონე" ესაა ტანსაცმელი, ხოლო ნუდისტები არიან "გიჟები" და "ველურები". სინამდვილეში ეს ასე არაა. უბრალოდ მლეჩხებს ფეხებზე ჰკიდიათ ვედები და ტანტრები. სულ ესაა. თან, როგორც უკვე ითქვა, მლეჩხებს აქვთ ბორკილები და შებორკილნი არიან მატერიალისტური ტამასიკური რეპრესიული მორალით. მლეჩხებს აზროვნება უკუღმა აქვთ გადაბრუნებული, ისინი ფიქრობენ, რომ "თეთრი შავია და შავი - თეთრი". მლეჩხების "ცივილიზაცია" ესაა ვედურ-არიული ცივილიზაციის აბსოლუტური ინვერსია, სეფიროტის ინვერსია. მლეჩხებს არ აქვთ ეინ სოფ აურის (უსასრულო არაფრის სინათლის ე.ი. აბსოლუტის) გაცნობიერება. სეფიროტი ესაა დივია-სვარგა (ზეციური სამოთხე), ხოლო მისი ინვერსია - კლიფოტი, ესაა ბილა-სვარგა (დემონური სამეფო) საიდანაც მოვიდნენ დედამიწაზე ასურები (დემონები) და დაანგრიეს ვედური ცივილიზაცია. ასურებმა ადამიანებს დაადეს ბორკილები და აქციეს ისინი მონებად, მლეჩხებად, ჰიმნოფობებად. ქალღმერთი კალი გამოისახება, როგორც ოთხი ხელის მქონე შეიარაღებული გრძელთმიანი თხელი ნატიფი ქალი მუქი ლურჯი კანით. როგორც წესი, შიშველი, თუ ჩაცმულია მაშინ ვეფხვის ტყავითაა შემოსილი. ზედა მარცხენა ხელში მას უჭირავს სისხლიანი ხმალი, რომელიც განასახიერებს ეჭვის და დუალიზმის განადგურებას, ქვედა მარცხენა ხელში მას უჭირავს — დემონის მოჭრილი თავი, რომელიც სიმბოლურად პიროვნული ეგოს მოკვეთას განასახიერებს. ზედა მარჯვენა ხელით, ის აჩვენებს შიშის გამქრობელ დამცავ მუდრას (ჟესტს), ხოლო ქვედა მარჯვენა ხელით აკურთხებს ადამიანებს უსრულებს თავის ერთგულებს სურვილებს. ოთხი ხელი ესაა 4 მთავარი ჩაკრას და სამყაროს 4 მხარის სიმბოლო. ქალღმერთის სამი თვალი მართავს სამ ძალას: შექმნას, შენარჩუნებას და განადგურებას. ისინი ასევე შეესაბამება სამ დროს, ესენია: წარსული, აწმყო და მომავალი, და არიან მზის, მთვარის და ელვის სიმბოლო. მისი ქამარი ადამიანის ხელებისგან, განასახიერებს სასტიკ კარმას, რომელიც ყველგან მოგწვდება. მისი მუქი ლურჯი ფერი არის ფერი უსასრულო კოსმოსური მარადიული დროისა, და სიკვდილისა. ეს სიმბოლიზმი ამახვილებს ყურადღებას იმაზე რომ კალი მოკვდავთა სამყაროზე მაღლა დგას. მაჰანირვანა ტანტრა ამბობს: "შავი ფერი შედგება თეთრი, ყვითელი და ყველა სხვა ფერებისგან. ისევე როგორც კალი შეიცავს ყველა სხვა არსებებს." შავი ფერი სიმბოლოა უშფოთველი სუფთა ცნობიერებისა. თავის ქალების გირლიანდა მის სხეულზე, განასახიერებს რეინკარნაციას. თავის ქალების რაოდენობა არის ზუსტად 50 — როგორც სანსკრიტული ანბანის ასობგერები. მოჭრილი თავი, რომელილ ხელში უჭირავს კალის, ესაა დემონური პიროვნული ეგო (ego) ანუ მატერიალისტური იდეა: " მე ვარ სხეული", რომელსაც ანადგურებს კალი. თავის ქალა ასევე განასახიერებს კალის უნარს, გაანთავისუფლოს ადამიანის ცნობიერება საკუთარი სულიერი მეს სხეულთან გაიგივებისგან. ეს გირლიანდა სიმბოლოა, სიბრძნისა და ძალისა. "კალის აჩეჩილი თმა (elokeshi) ესაა სიკვდილის საიდუმლო ფარდა, რომელიც ფარავს სიცოცხლეს. გვამი, რომელზეც დგას იგი, განასახიერებს წარმავალ და დროებით ფიზიკურ სხეულს, რომელიც სულზე (ატმანზე) დაბლა დგას. სისხლივით წითელი ენა ესაა რაჯასის მოდუსის სიმბოლო, რაჯასი ესაა სამყაროს კინეტიკური ენერგია. კალი სუფევს ანაჰატა-ჩაკრაში. ის ურთიერთქმედებს ფიზიკურ გულთან; ამ ფორმით მას ეწოდება რაკტი-კალი - Rakti-Kali (წითელი კალი), პულსაცია გულისა. მაგრამ ეს არაა მხოლოდ სილამაზე, ეს არის, ასევე, საშინელება და სიკვდილი. კალი — ესაა მიუწვდომელი სილამაზე, უპასუხო სიყვარული. სილამაზე მისი შეუცნობელია, რადგან მას არა აქვს ფორმა. კალი სიმბოლოა მარადიული ცხოვრების. მარადიულ ცხოვრებას აქვს ფასი. მხოლოდ, რაც არის უკვდავი შეიძლება იყოს უსასრულო, იმიტომ, რომ არაფერს შეუძლია შეცვალოს მისი ბუნება. მოკვდავი და გარდამავალი პროცესი დასრულდება ადრე თუ გვიან. რათა მიკიღო სარგებელი მარადისობიდან, რომელიცაა Kali, ჩვენი მოკვდავი ბუნება უნდა შევწიროთ მსხვერპლად. ამიტომაც, უბრალო ადამიანის თვალს კალი ეჩვენება, როგორც საშიში და დესტრუქციული. კალი — ესაა მრავალსახა ქალღმერთი, რომელიც მართავს ცხოვრებას ჩასახვის მომენტიდან სიკვდილამდე. იგი განასახიერებს კოსმიურ ძალას მარადიული დროისა. კოსმოსურ დონეზე, კალი არის დაკავშირებული ჰაერის ანუ ქარის, ვაიუს, პრანას ელემენტთან. ეს ძალა ავსებს სამყაროს, როგორც ენერგიას ტრანსფორმაციისა. მოქმედებს სწრაფად და არ ტოვებს კვალს უკან, იწვევს რადიკალურ ცვლილებებს. კალი არის ჭეშმარიტება, რომელიც უარყოფს ყოველგვარ ილუზიებს. იგი განასახიერებს შექმნას, შენარჩუნებას და განადგურებას, იწვევს სიყვარულსაც და შიშსაც. ადამიანის სხეულში, Kali არსებობს სუნთქვის ანუ სიცოცხლის ძალის (პრანას) სახით. მისი სიმბოლოა ნამგალა მთვარე. რუსი შარლატანების შექმნილი "სლავურ-არიული ვედები" არაა არავითარი ვედები. ესაა ფალსიფიკაცია და სიყალბე, რადგანაც რეალურ ვედებს არ გააჩნიათ ნაციონალიზმი. არსებობს ხუთი ვედა: 1) რიგ-ვედა 2) სამა-ვედა 3) იაჯურ-ვედა 4) ათჰარვა-ვედა 5) ტანტრა-ვედა (პანჩამა-ვედა). მეხუთე ვედა შედგება სამი ნაწილისგან: 1) ნიგამები - სადაც შაკტი ასწავლის შივას 2) აგამები - სადაც შივა ასწავლის შაკტის და 3) იამალები - სადაც შაკტი და შივა ასწავლიან ტანტრას და იოგას მესამე პირს, ბრძენს (რიშის) ადამიანთა მოდგმიდან. შაკტი-დჰარმა გვეუბნება, რომ ჯერ ერთი; ვედები ესაა არა "ინდუსების", არამედ კოსმიური ღმერთების კოსმიური ცოდნა და მეორეც: რიგ-ვედა, სამა-ვედა, იაჯურ-ვედა და ათჰარვა-ვედა, წარმოიშვნენ ტანტრებისგან. ტანტრები ესაა ნიგამები, აგამები და იამალები, რომლებიც კალი-იუგას დასაწყისში დაიკარგა და შივამ აღადგინა რიში დურვასას დახმარებით, როგორც მეხუთე ვედა (პანჩამა-ვედა). "სლავური ვედები" არ არსებობენ. ნამდვილი ვედები უსაწყისოა და მარადიული. სლავები კი წარმოიშვნენ ახ.წ. მეექვსე საუკუნეში და ვერავითარ "ვედებს" ვერ შექმნიდნენ. რუსები წარმოიშვნენ მეთორმეტე საუკუნეში. პირველი სლავური ტომები: ვენტები, ანტები და სკლავინები, წარმოიშვნენ გერმანელებისგან, კერძოდ კი ვენედების გერმანული ტომისგან. გერმანელები და სკანდინავები იყვნენ პოლითეისტები და მათ ჰქონდათ გარკვეული კავშირი ვედურ კულტურასთან, მათ ჰქონდათ მისტიკური რუნები, მისტიკური რიტუალები, პანთეონი და ა.შ. მაგრამ გერმანო-სკანდინავებს არავითარი ვედები არ ჰქონდათ, მათ ჰქონდათ წმინდა წიგნები: "უფროსი ედა" და "უმცროსი ედა", სადაც აღწერილია ვიკინგების ღმერთების თავგადასავლები. სხვათაშორის; ვიკინგების ღმერთი თორი, ძლიერ წააგავს ვედურ ინდრას, ელინურ ზევსს და სლავურ პერუნს. მოკლედ, არავითარი "ვედური რუსეთი" არასოდეს ყოფილა და "სლავური ვედებიც" არასოდეს არსებულან. "სლავური ვედები" ესაა აფერა და ანტი-ვედური დემონური დივერსია. ეს დივერსია შექმნილია ვატიკანის ასურების მიერ. Top of Form დედა-ღმერთის კულტი არის მხოლოდ შაკტიზმში და ნაწილობრივ შივაიზმში, რაღაც დონეზე ეს არის ვაიშნავურ ტანტრიზმშიც და ბუდისტურ ვაჯრაიანაშიც. დანარჩენი რელიგიები აკნინებენ ქალურ საწყისს და არ ცნობენ ქალურ ღვთაებრივ საწყისს, აბსოლუტის მდედრობით ასპექტს. რელიგიები სადაც არაა შაკტი, არის მლეჩხა-დჰარმა (ბარბაროსული რელიგია) და ასურა-დჰარმა (დემონური რელიგია). ანტი-შაკტისტური პატრიარქალური რელიგიები შექმნილია ასურების (დემონების) მიერ და მათი მიზანია შაკტის დაკნინება. შაკტის თაყვანისცემა იწყება დაკშინაჩარადან. დაკშინაჩარას, ვამაჩარას, სიდჰანტაჩარას და კაულაჩარას დონეზე არის შაკტის კულტი, ვედაჩარას, ვაიშნავაჩარას და შაივაჩარას დონეზე არის მხოლოდ ღმერთის მამრობითი საწყისის თაყვანისცემა და პურიტანული სექსიზმი. კაულამატა იყოფა მინიმუმ ექვს შტოდ. არის სხვა შაკტისტური სკოლებიც. კალი-იუგაში მიდის ქალური ღვთაებრიობის მაქსიმალური დაკნინება და დამცირება. საუბრობენ იმაზე, რომ მოსწავლეებს (სტუდენტებს) არ უყვართ სკოლა... და უნივერსიტეტიც. ახალგაზრდები არიან უკმაყოფილონი, არ სიამოვნებთ სკოლაში (და უნივერსიტეტში) სიარული, ცუდად სწავლობენ და არიან მოწყენილები, ზოგიერთები კი აღრენილები. ვერ ხვდებით რატომ? არა, მე კი მესმის, რომ ადამიანთა უმეტესობა უვიცი გოიმია, მაგრამ რაღაცას მაინც ხომ უნდა ხვდებოდეთ? ჯერ ერთი სადაა "განათლება"? სისტემას რომ უწოდებთ "განათლებისას", სინდისი ან ტვინი გაქვთ? ჰა?? განათლება - ესაა იოგას და ტანტრას დახმარებით ეზოთერული სულიერი განათება-გასხივოსნება და ზეადამიანურ დონეზე გადასვლა! ესაა სულიერი ნათელის შემოსვლა! გინდ საერო ან გინდ ქრისტიანულ სკოლებში და სემინარიებში, სად ხედავთ გასხივოსნებას ან ზეადამიანურ დონეს? სად ხედავთ ვედურ სიბრძნეს და ძალას? რეალური განათლება იქნებოდა ის, რომ ახალგაზრდები ტანტრა-იოგას და სიდჰა-იოგას დახმარებით ხდებოდნენ სიდჰები და ავატარები! სად ხედავთ ამას თანამედროვე სკოლებში და სემინარიებში? მეორეც: ნუთუ ასე ძნელია იმის გაგება, თუ რატომ არ სიამოვნებთ სკოლა და უნივერსიტეტი მოწაფეთა 90%-ს? და რატომ სწავლობენ უხალისოდ და ცუდად? იმიტომ რომ ეჯავრებათ პურიტანული "წესრიგი" და სურთ ჰედონიზმი!! რაა გაუგებარი?! ახლა მეტყვით: "რა გინდა რომ სკოლებში ორგიები იყოს?!" და მე გიპასუხებთ: რატომაც არა? მე პირადად როცა 12 წლის ვიყავი უკვე ვოცნებობდი ორგიებზე და სხვა გართობებზე! და ჭირის დღესავით მძულდა პურიტანული მორალი! მოწაფეებს არ აქვთ კომფორტი და ჰედონური გარემო! მათ სურთ სიამოვნება! სიამოვნება! 11 წლის ასაკში მათ ეწყებათ ჰორმონალური ბუმი და ბიოლოგიური გარდასახვა! და ცხადია უჩნდებათ სურვილები, რომლებსაც ვერ იკმაყოფილებენ ფაშისტური კანონების გამო! რაა გაუგებარი?! ახალგაზრდებს თქვენ ეზიზღებით! მათ სძულთ თქვენი სისტემა! პურიტანო გოიმებო და ჭკუასუსტებო! თუ იქნება კომფორტი და სიამოვნება ფიზიკური, იქნება ხალისიც და კარგი ნიშნებიც! შეუშვით თავში! ახალგაზრდებს უნდათ სიამოვნება და ბუნებრივი ბიოლოგიური სურვილების დაკმაყოფილება ცენზურის და აკრძალვების გარეშე! რა ვერ გაიგეთ?! თუ სადისტები ხართ?! თქვით პირდაპირ თუ სადისტები ხართ! ამოხვედით ყელში თქვენი ფაშისტური "ზნეობით"! მიეცით ახალგაზრდებს სიამოვნება და შესანიშნავად ისწავლიან! ზოგიერთი დაუნები ბოდავენ: "არა, პირიქითაა! ჰედონისტური გარემო რომ შევუქმნათ, მოწაფეები გამოშტერდებიან და სწავლაზე აღარ იფიქრებენ!" და მე ვიტყვი ამაზე: ეს ტყუილია! სწორედ რომ პირიქითაა ყველაფერი. სწორედ აკრძალვები და სურვილების აუსრულებლობა უბიძგებს ახალგაზრდებს სუიციდისკენ და სხვა უბედურებებისკენ. იცოდეთ რომ ეს ასეა. უბრალოდ, თანამედროვე სკოლებში და სხვა სასწავლებლებში არის დისკომფორტი ანუ ცუდი გარემო-პირობები, დაფუძნებული პურიტანულ "ზნეობაზე"!

"ცი" იგივე "კი" ჩინურ და იაპონურ რელიგიებში ესაა ეთერული სასიცოცხლო ენერგია. "ცი" იგივეა რაც ვედური ინდუისტური პრანა-შაკტი (და აკაშა). ცი ესაა უნივერსალური კოსმოლოგიური სუბსტანცია. ცი ესაა სასიცოცხლო ენერგია ადამიანში, ანთროპოლოგიური ფაქტორი. ცი ესაა ფსიქიკური ცენტრი ადამიანის გულში. ცი ესაა ინი და იანი, ცი ესაა უ-სინი ანუ ხუთი სტიქია. ბერძნულ მითოლოგიაში და რელიგიაში ცი-ს ანალოგია ეიდოლონი და ტუმოსი. არსებობს ცი-ს მრავალი ფორმა: 1) ჩჟენ-ცი - ბუნების ჭეშმარიტი სუნთქვა. 2) იუან-ცი - მემკვიდრეობითი თავდაპირველი ენერგია. 3) სე-ცი - ნეგატიური ენერგია. შხამიანი სუნთქვა. იაპონურ ეზოთერიკაში არსებობს კი-ს რვა ფორმა: 1) კეკკი - სისხლის ვიტალური ენერგია 2) შიოკე - ბიოპლაზმის ენერგია 3) მიზუკე - წყლის ენერგია. სექსუალური ენერგია 4) კუკი - პიროვნული ნებელობის ენერგია 5) დენკი - ორგანიზების ენერგია 6) ზიკი - სილამაზის და ესტეტიკის მაგნიტური ენერგია 7) რეიკი - თეთრი ცეცხლის კოსმიური ენერგია 8) შინკი - ღმერთების ენერგია. ღვთიური ძალი. სხვადასხვა კი-ს ინტეგრაციას ეწოდება - აიკი კიაი - ესაა მაგიური მკურნალობა ანუ ენერგიების შეხვედრა. არსებობს ასევე სულიერი ენერგია - ლი იგივე რი (დაო). Ganapati - განაპატი (SKT. Gāṇapatya Iast) არის ინდუისტური რელიგიური სკოლა, რომლის მიმდევრებიც ეთაყვანებიან განეშას, როგორც მთავარ ღმერთს. განეშას კულტი ავსებს სხვა ღმერთების კულტებს. განეშას ევედრებიან მაშინ, როცა ცხოვრებაში მნიშვნელოვან საქმეებს იწყებენ და ასევე რელიგიური ცერემონიების დროს. განეშა არის პანჩაიატან-პუჯადან ერთ-ერთი, რომელიც შექმნა შუასაუკუნეების ფილოსოფოსმა და წმინდანმა შანკარამ (Shankara). პანჩაიატანა-პუჯა ესაა ხუთი მთავარი ღვთაების თაყვანისცემა. განსხვავებით ვაიშნავიზმისგან, შივაიზმისგან და შაკტიზმისგან არ ჰყავს მნიშვნელოვანი რაოდენობის მიმდევრები. თავდაპირველად განეშას კულტი იყო შივაიზმის ნაწილი (დაწყებული V-ე საუკუნიდან). VI—IX საუკუნეებში განეშას კულთმა მიიღო ცალკე ტრადიციის ფორმა. X საუკუნე იყო განაპატის აყვავების დრო. ამ პერიოდში განეშას ბევრი ტაძარი იქნა აღმართული, რომელთაგან უდიდესია ტაძარი Uchhi-pillayar ტირუჩირაპალიში, ტამილ-ნადუში. მოგვიანებით განეშას კულტის გავრცელებას ხელი შეუწყო მორია გოსავიმ. ლეგენდის მიხედვით, მან აღმოაჩინა, სასწაულებრივი ხელთუქმნელი ღვთაება Ganapati პუნას რაიონში და ააშენა მის ადგილას განეშას ტაძარი. არის კიდევ ერთი ვერსია ლეგენდა, რომ შრი გოსავიმ მიიღო დარშანი ანუ ღვთიური გამოცხადება და შთაგონება უფალი განეშასგან. ამის შემდეგ, XVIII, რომ XIX საუკუნეში განეშას კულტი იყო ძალიან პოპულარული მაჰარაშტრაში, განსაკუთრებით კი ჩინჩვადის რეგიონში. შრაუტა (SKT. श्रौतम् Śrautam IAST) არის კონსერვატიული რიტუალური ტრადიცია ვედური რელიგიისა ინდუიზმში, რომელიც ეფუძნება წმინდა წერილს - შრუტის. მის პრაქტიკას ახორციელებენ ინდოეთის ზოგიერთ რეგიონებში და არის ძალიან მცირერიცხოვანი მიმდინარეობა. ტერმინი "shrauta" არის viddhi (მიღებული) სიტყვიდან "Shruti", როგორც smarta — სიტყვიდან smriti. შრაუტა არის ვედური პოლითეიზმი კონსერვატიული წესებით. ომ შანტი Saura - საურა (sanskr. Ãौ在, saura IAST) ან saurya (sanskr. सौर्य, saurya IAST) — ესაა ერთ-ერთი განშტოება ინდუიზმში, რომლის მიმდევრებიც თაყვანს სცემენ მზეს - სურიას, როგორც უზენაეს ღვთაებას. სურიას კულტი ნახსენებია მაჰაბჰარატაში და რამაიანაში. თანამედროვე საურა არის ძალიან პატარა რელიგიური სკოლა, ისინი უფრო არიან შრაუტა-ინდუიზმის ქვე-განშტოება. ომ შანტი რატი — ინდუიზმში ვნების ქალღმერთი, დაკშას ქალიშვილი და ღმერთი კამას ცოლი. მითის მიხედვით შივამ დაფერფლა კამა, რატიმ (კამა-დევიმ) ვედრებით მიმართა პარვატის, შივას ცოლს და შივამაც აღადგინა კამა. მიიღო რა მოკვდავი ქალის სახე, რატიმ კამა გამოზარდა (დაბადებული როგორც კრიშნას და რუკმინის ძე) და გაუმხილა თუ რა კავშირები აკავშირებდათ, რის შემდეგაც კიდევ ერთხელ გახდა მისი ცოლი, და გააჩინა მისგან შვილი - ანირუდჰა (Aniruddha). კამასთან ერთად რატის უკავია მნიშვნელოვანი ადგილი ინდუიზმში და არსებობს მათი შესაბამისი კულტი. სამხრეთ ინდოეთში, განსაკუთრებული ცერემონიები ტარდება, რომლის დროს თამაშდება რატის ქვითინის სცენა, რომელიც დასტირის ქმარს. ომ შანტი შაკტიზმში ტრი-დევი ესაა უზენაესი ქალღმერთების სამება: 1) მაჰა-სარასვატი - შემოქმედი ღვთაება, მეცნიერების და ხელოვნების ქალღმერთი. 2) მაჰა-ლაკშმი - ჰარმონიის და სიყვარულის ქალღმერთი, დამცველი ღვთაება. 3) მაჰა-კალი - სიკვდილის და განადგურების მეომარი ქალღმერთი, დემონთა და ცოდვილთა დამსჯელი. მაჰა-სარასვატი, მაჰა-ლაკშმი და მაჰა-კალი არიან ბრაჰმას, ვიშნუს და შივას ცოლები და უზენაესი ნირგუნა-შაკტის გამოვლინებები. ისინი არიან იშვარები ანუ დედა-უფლები. ისინი მართავენ სამყაროებს. მათ გააჩნიათ სხვადასხვა იპოსტასები. სარასვატი (სრიშტი-შაკტი) ქმნის, ლაკშმი (სტჰიტი-შაკტი) იცავს, ხოლო კალი (სამჰარა-შაკტი) ანგრევს. ესაა მანტრა ა-უ-მ. აკარა, უკარა და მაკარა. ესაა სამყაროს სამი ფაზა: 1) დაბადება 2) ცხოვრება და 3) სიკვდილი. ესაა კოსმიური რეინკარნაცია, როგორც ბუნების კანონი. ტრი-დევის ერთი დღე უდრის ადამიანთა 4 320 000 000 წელს, ხოლო 1 ღვთაებრივი წელიწადი უდრის - ადამიანთა 3 153 600 000 000 წელიწადს. როცა ტრი-დევის სამყაროში - შაკტი-ლოკაში, გადის 1 ღვთიური კვირა, აქ ფიზიკურ სამყაროში გადის 65 700 000 000 ადამიანური წელიწადი, ხოლო როცა იქ გადის 1 ღვთიური თვე, აქ გადის 262 800 000 000 ადამიანური წელიწადი. შაკტი-ლოკაში (უმაღლესი ქალღმერთების სამყაროში) და ბჰურ-ლოკაში (ადამიანურ სამყაროში) დრო სხვანაირად მიდის. შაკტი-ლოკას დრო სხვაა და ბჰურ-ლოკას დრო სხვა. შაკტი-ლოკას 100 ღვთიური წელი უდრის ადამიანთა 311 ტრილიონ წელიწადზე მეტს. იცოდეთ ეს. ომ შანტი რიში კაშიაპას ცოლებმა - ადიტიმ, დიტიმ და დანუმ შვეს - ადიტიები, დაიტიები და დანავები. ადიტიები არიან სურები (ღმერთები), ხოლო დაიტიები და დანავები - ასურები (დემონები). ადიტიების სამეფოს ეწოდება - დივია-სვარგა, ხოლო დაიტიების და დანავების სამეფოს - ბილა-სვარგა. ასურები ადამიანთა მტრები არიან. ისინი ებრძვიან ღმერთებსაც და სურთ დივია-სვარგას დაპყრობა. ასურების ლორდებია: ვემაჩიტრინი, რახუ, პრაბჰარა და კრიშნასურა (არ აგერიოთ ვიშნუს ავატარა კრიშნაში). ბუდიზმში ასურების სამეფოს ეწოდება - ასურა-ლოკა. ესაა ომის და ბრძოლის სამყარო. ასურების განზომილებაში მუდმივად ომებია, რადგანაც ასეთია მათი ბუნება. ომ შანტი ადიტი - Aditi (SKT. ि在त在- თავისუფალი) - ვედურ რელიგიაში წარმოადგენს ქალურ უმაღლეს დედა-ღვთაებას. ისაა ღვთაებრივი ადიტიების (სურების) დედა და არის განსახიერება სამყაროს სინათლის ენერგიისა. რიგ-ვედაში ხშირად თხოვენ დაცვას (1.107, 2.27, 4.25, 6.75, 7.40). ერთ საგალობელში (1.89) ადიტის ეწოდება ცა, საჰაერო სივრცე, დედა, მამა, შვილი, ყველა ღმერთები, ხუთი კლანი ადამიანთა, რაც არის დაბადებული და რაც იქნება დაბადებული. იგი ეხმარება ადამიანთა დასახლებებს (1.136). მას ადარებენ ძროხას (1.153). ადიტის მიმართავენ სხვა ღმერთებთან ერთად და თხოვენ ბედნიერებას (1.89, 1.94). ადიტის თხოვენ ცოდვებისგან და დანაშაულისგან განთავისუფლებას (1.162, 4.39). მასთან ზოგჯერ აიგივებენ აგნის (2.1, 4.1). ადიტი ამზადებს რუდრას სამკურნალო წამალს (1.43), დაკავშირებულია სომას მომზადებასთან (9.71), ქმნის ინდრასთვის ჰიმნებს (8.12). კოსმოგონიურ ჰიმნში (10.72) ადიტისგან იბადება დაკშა და დაკშასგან ადიტი. მისი ეპითეტებია: "სუჰავა" — ადვილად მოხმობადი "ანარვა" — უსასრულო "სვარვატი" — მბრწყინავი "ჯიოტიშმატი" - მანათობელი ადამიანთა უმეტესობას არ ესმის ტრიმურტი და მანტრა - ა-უ-მ, რომელიც განასახიერებს ღვთაებრივ სამებას (სარგუნა-ბრაჰმანს) შობილს ნირგუნა-პარა-ბრაჰმანის და ნირგუნა-პარა-შაკტის წიაღიდან. ა - ესაა აკარა - შემოქმედი ბრაჰმა, რაჯასის (ვნების) მოდუსის მეუფე. ბრაჰმა ქმნის სამყაროებს. უ - ესაა უკარა - დამცველი ვიშნუ, სატვას (ჰარმონიის) მოდუსის მეუფე, რომელიც იცავს და ავითარებს სამყაროებს. ის იცავს წესრიგს. ის იცავს სატია დჰარმას (მართალ რელიგიას). მ - ესაა მაკარა - დამანგრეველი შივა, ტამასის (სიკვდილის და ნგრევის) მოდუსის მეუფე, რომელიც ანადგურებს და ანგრევს მატერიას. ახლა მთავარი: ბრაჰმას, ვიშნუს და შივა-რუდრას ჰყავთ სულიერი მეუღლეები, რომლებიც არიან მათი სულიერი ენერგიები. ბრაჰმას - ბრაჰმი, ვიშნუს - ვაიშნავი, ხოლო რუდრას - რუდრანი (რუდრა-შაკტი). კუბჯიკა-ტანტრაში წერია, რომ შაკტის (ენერგიის) გარეშე თვით ყველაზე დიადი ღმერთებიც კი - ბრაჰმა, ვიშნუ და შივა, უსიცოცხლო გვამები არიან და განძრევაც კი არ შეუძლიათ. ბევრს არ სიამოვნებს სიტყვა "ნგრევა" ან "სიკვდილი" და ამიტომაც ცუდი თვალით უყურებენ შივას და რუდრანის. უკაცრავად, მაგრამ ეს სრული უვიცობაა. ჯერ ერთი; რუდრა და რუდრანი არიან დემონებთან (ასურებთან) მებრძოლი ღმერთები და სჯიან მხოლოდ ცოდვილებს და მეორეც: ჩემო ტკბილებო და უვიცებო, სამყარო ისევეა როგორც ადამიანი! ადამიანი განიცდის რეინკარნაციას ანუ იბადება, ვითარდება, ბერდება, კვდება და მიდის საიქიოში, საიდანაც ბრუნდება და იბადება ახლიდან ახალ სხეულში ე.ი. ესაა ბუნების კანონი! ესაა კოსმიური, მიკროკოსმიური ციკლი. ჩვენ როგორც ვიცით, ადამიანი-მიკროკოსმოსი და სამყარო-მაკროკოსმოსი დაკავშირებულნი არიან. ეს ნიშნავს, რომ სამყაროს ისევე იბადება, ვითარდება, ბერდება და კვდება, შემდეგ კი ახლიდან იბადება, როგორც ადამიანი! ანუ სამყაროც მოკვდავი არსებაა! ამას შეგვიძლია ვუწოდოთ ფენიქსის ეფექტი. სამყარო იფერფლება შივა-რუდრას და რუდრანის ცეცხლში, რათა ბრაჰმას და ბრაჰმის მიერ კვლავ იშვას ანუ აღდგეს და აღორძინდეს. გასაგებია? სამყარო ბერდება და კვდება და ეს ასეც უნდა იყოს! შეუშვით როგორმე თავში. ასე რომ შივა-რუდრა სულაც არაა "ბოროტი სული". ნგრევა არ ნიშნავს "ცუდს". შივა სჯის დემონებს და ანგრევს სამყაროს დაბერებულს, რათა ბრაჰმამ ახლიდან შექმნას! ასეთია კოსმიური კანონი. სულ ესაა. არ ვიცი უფრო ადვილად როგორ ავხსნა. ტრიმურტის გაერთიანებული ფორმაა - დატატრეია-ავადჰუტა, რიში ატრის და ანასუიას ძე. დატატრეია არის ტრიმურტის გაერთიანებული ავატარა. ომ შანტი ომ ნამაჰ შივაია ვარუნი (SKT. ा在र在, vāruṇī IAST) ან ვარუნანი (sanskr. व在र在ा在ी, vāruṇāṇī IAST) არის ღვინის და თრობის ქალღმერთი ინდუიზმში და ვედური რელიგიაში, ღმერთი ვარუნას ცოლი. ვარუნი წარმოადგენს უკვდავების გამწნენდ ნექტარს - ამრიტას. ბუდიზმში ვარუნი ითვლება ვაჯრავარახის ერთ-ერთ ფორმად. სიტყვა "varuni", ესაა მათრობელა სასმელი და პალის ენაზე — მთვრალი ქალი. გარკვეულ ტექსტებში არის გამოთქმა "დალიო სასმელი დევი ვარუნი" რაც ნიშნავს გამოიყენო მათრობელა სასმელი. ვარუნი/ვარუნანი არის ასევე სპეციალური თაფლის სასმელი, რომელიც კრიშნას ძმის - ბალარამას საყვარელი სასმელი იყო. მანუ-სმრიტიში ეს სასმელი უპირისპირდება სხვა მათრობელა სასმელს სურას. ვედურ ასტროლოგიაში ვარუნი-დევი განასახიერებს შატაბჰიშაჯის ნაქშატრას. ნაქშატრები ესენია მთვარის თანავარსკვლავედები, კოსმიური ადგილები, რომლებსაც გადის მთვარე ორბიტაზე მოძრაობისას. პიტრისები (Pitars) ან pitri (sanskr. पितृ, Pitṛ — "წინაპრები") — გარდაცვლილი წინაპრების სულები ვედურ რელიგიაში, მათ სცემენ თაყვანს, მათ ინდუიზმში ერთ-ერთი წამყვანი ადგილი უკავიათ. პიტრის იხსენებენ ყოველწლიურად შრადჰას ანუ რწმენის რუტუალში. ინდუისტურ ოჯახში არის სავალდებულო, რომ იშვას მინიმუმ ერთი შვილი, რომელიც შეასრულებს რიტუალებს მისი მშობლებისთვის მომავალში. აღწერა პიტრისებისა არის პურანებში. ისინი აღწერილი არიან ყველაზე დეტალურად ვაიუ-პურანაში და ბრაჰმანდა-პურანაში. მათი თქმით, არსებობენ სხვადასხვა კატეგორიის პიტრისები, რომელთაც აქვთ სხვადასხვა წარმომავლობა, ფორმები და საბინადრო ადგილი. დიდი განსხვავება არის დევა-პუტრას ("devaputra" - ღვთაებრივ პიტრისებს) და მანუშია-პიტრის ("manasaputra" - გარდაცვლილი ადამიანების სულებს) შორის. ზოგიერთი პიტრი ცხოვრობს სამოთხის სამყაროში, ხოლო დანარჩენები ყოფიერების დაბალ პლანებში. სამოთხეში მცხოვრები პიტრისები არიან პატივცემულნი, როგორც ღმერთები. პიტრისები წარმოადგენენ ღვთაებებს, რომლებიც არასოდეს წყვეტენ არსებობას. ითვლება, რომ მანუშია-პიტრის შეუძლია გადავიდეს სამოთხეში და დევაპიტარებთან ერთად იცხოვრონ, მათ ზეციურ სამყაროში. შემდეგ იბადებიან 1000 მაჰა-იუგაში ერთხელ და ახორციელებენ სამყაროს აღორძინებას. მათგან მოდის მანუ და ახალი შთამომავლობა სამყაროს შექმნის დროს. არსებობს დევა-პიტარების შვიდი კლასი; სამი, რომლებიც არიან არამატერიალურები და უსხეულოები (ამურტაია), ხოლო დანარჩენ ოთხს გააჩნიათ სხეულის მატერიალური ფორმა (სამურტაია). პიტრისების სამი უსხეულო სახეობაა: ვაჯრაჯასი, აგნიშვატები და ბარჰიშადები. ოთხი მატერიალური კლასი ესენია: სომაპები, ჰავიშმანები, აჯიაპები და შუკალინები (მანასები). მსოფლიოს ყველა რელიგიაში იყო მზის ღმერთი (ან ქალ-ღმერთი). მსოფლიოს რელიგიების 99%-ში მზე არის სინათლის ღვთაება. ძველი ეგვიპტელები ეთაყვანებოდნენ მზის ღმერთს, რომელსაც ერქვა - რა. რა იყო შემოქმედი უფალი და ღმერთების მამა. იყო კიდევ ერთი მზის ღმერთი - ატუმი. იყო ასევე - ხეპერი და რაე. ეგვიპტური უფალი პტახი ერთდროულად იყო მზისა და მთვარის ღვთაება და სამყაროს არსებათა მამა-შემოქმედი. შუმერულ-აქადურ მითოლოგიაში იყო მზის ღმერთი - შამაში. ქანაანელებს და ფინიკიელებს ჰყავდათ მზის ღმერთები - შაჰარი (ამომავალი მზის), ჰეილეილ (განთიადის უფალი მანათობელი, შაჰარის ძე), ჩამავალი მზის უფალი - სალიმი იგივე შალიმუ. გერმანო-სკანდინავებს ჰყავდათ მზის ქალღმერთი - სული და მზის და გაზაფხულის უფალი - ბალდერი. ძველ სლავებს ჰყავდათ მზის სინათლის და განათლების ღმერთი - დაჟბოგი. ირანელებს ჰყავდათ მზიური ღმერთი - მითრა. მითრა იშვა ქალწულისგან 25 დეკემბერს და მისი სიმბოლო იყო ხარი. აცტეკებს ჰყავდათ მზის ღმერთი-დრაკონი - კეტცალკოატლი. მან თავისი სისხლისგან შექმნა ინდიელები. არაბულ მთვარის ღმერთ ალ-ილაჰს ცოლად ჰყავდა მზის დედოფალი - ილლაჰატ. ძველ ქართულ მითოლოგიაში იყო მზის დედა-ქალ-ღმერთი დედა-უფალი - ბარბარე (ბარბალე). ბარბარე იყო ღმერთების დედა. ბარბარეს ქმარი იყო მთვარის უფალი - მორიგე. იყო ასევე მზის ღმერთი - კვირია იგივე კვი-რაე. იყვნენ ასევე მზის სულები - დობილები, რომლებსაც ბარბარე აგზავნიდა დედამიწაზე ცოდვილთა დასაჯელად. აინინა და დაინინა იყვნენ ამომავალი და ჩამავალი მზის ქალღმერთები. ჩინურ რელიგიებში არის მზიური დრაკონი ქალი ნიუი-ვა, რომელსაც დღემდე ეთაყვანებიან. ძველ ბერძნულ რელიგიაში იყო მზის ღმერთი - აპოლონი, რომლის სახელიც ნიშნავს: დამღუპველს, ჯოგთა მფარველს და ღვთაებრივ კარიბჭეს. აპოლონს ჰქონდა სხვა სახელებიც: ლუციუს - მგელი ან მანათობელი, ფებოს - სხივოსანი, ნათელი, ქრისტოს - მირონცხებული კეთილი ნათელი ღმერთი და პითო-ქრისტოს - პითიას ორაკულთა ნათელი ღმერთი. აპოლონი ასევე იყო მგლების ღმერთიც. იყო ასევე მზის ტიტანი - ჰელიოსი, რომლის შვილი იყო კოლხეთის მეფე - აიეტი. ჰელიოსის შვილიშვილი იყო - მედეა, კოლხეთის მოგვი პრინცესა. რომაელები ეთაყვანებოდნენ მზის და განთიადის ქალღმერთ - აურორას, რომელიც იგივეა რაც ინდუისტური - უშასი, ბერძნული - ეოსი და იაპონური - ამატერასუ-ო-მიკამი (დიადი ქალღმერთი, რომელიც ანათებს მსოფლიოს). ამატერასუ არის უმაღლესი ქალღმერთი და ღმერთების დედა. მისი ტყუპისცალია მზის კაცღმერთი - ამატერუ-მიტამა (დიადი სული რომელიც ბრწყინავს ცაში). ამატერასუს მსგავსია ინდუისტურ-ვედური დედა-უფალი - ადიტი. ადიტი ნიშნავს თავისუფალს ან ბორკილებისგან თავისუფალს. მას აქვს სხვა სახელებიც: სუჰავა - იოლად მოხმობადი, ანარვა - უსასრულო, სვარვატი - მბრწყინავი და ჯიოტიშმატი - მანათობელი. ადიტი არის რიში კაშიაპას პირველი ცოლი და მზიური ნახევარ-ღმერთების (უპა-დევების) - ადიტიების დედა. ინდრა-დევა - ელვის უფალი და დივია-სვარგას მეფე არის ადიტის შვილი. ადიტიმ შვა 12 ადიტია, რომლებიც არიან ზოდიაქოს 12 ნიშნის მზიური სულები. ინდრა არის ერთ-ერთი ადიტია. მზის კაც-ღმერთი - სურიაც არის ადიტის შვილი. სურიას ინდოეთში დღემდე ჰყავს მიმდევრები - საურები. საურები იეზიდების მსგავსად უმაღლეს ღმერთად თვლიან მზის უფალ სურიას და მას ეთაყვანებიან. ინკები ამბობდნენ, რომ მათი იმპერატორები მზის ღმერთის შვილები იყვნენ. კელტებს ჰყავდათ მზის და სინათლის ღმერთი - ლუგი იგივე სამილდანაჰი, რომლის შვილია დევ-გმირი კუჰულინი. ჯვარი ესაა ელინური ასტროლოგიური სიმბოლო და განასახიერებს ზოდიაქოს წრეს. ქრისტეც, კრიშნაც და ვიშნუც მზიური ღმერთებია. ქანაანურ-ფინიკიური მთვარის ღმერთი - იაჰვეს ცოლი - ასტარტეც იყო - მზე. აბრაამულმა რელიგიებმა გაანადგურეს მზის კულტი. იუდეველთა - იაჰვე და ისლამისტების - ალლაჰი ესაა მთვარე ე.ი. მთვარის კულტმა გადაფარა და მოსპო მზის კულტი, განსაკუთრებით კი ქალური მზის. ბევრი თანამედროვე ქართველი მეცნიერიც ამრუდებს ძველ ქართულ რელიგიას და ცდილობს გაანადგუროს და დააკნინოს მზის დედოფალი ბარბარეს კულტი. მზის ღმერთს დღემდე ებრძვიან მსოფლიოში, მაგრამ მზეს მიმდევრები მაინც ჰყავს დღესაც კი. იცოდეთ ეს. ვედურ რელიგიაში ნათქვამია, რომ ყოფიერება შედგება 4 სამყაროსგან, ესენია: 1) შივა-ლოკა - აბსოლუტის ზესულიერი სამყარო 2) კარანა-ლოკა - კაუზალური სულიერი სამყარო 3) ანტარ-ლოკა - ასტრალური სამყარო 4) ბჰურ-ლოკა - ფიზიკური სამყარო რა შუაშია ეს? საქმე იმაშია, რომ დღეს ბევრი გამოუცდელი ადამიანი ცდილობს დაკავდეს ოკულტიზმით და გავიდეს "ასტრალში"... უმეტესობას უბრალოდ გართობა უნდა და ვერც კი ხვდებიან რას შვებიან. ადამიანს, რომელსაც აინტერესებს ასტრალი და ოკულტიზმი, უნდა ჰყავდეს რეალიზებული გურუ ანუ სულიერი მოძღვარი, ავტორიტეტული გურუ და არა შარლატანი! და მხოლოდ ამ შემთხვევაში აქვს მას უფლება განახორციელოს სხვა სამყაროებში სულიერი გასვლა. რატომ? იმიტომ რომ ეს სახიფათოა! რატომ? იმიტომ რომ ასტრალური სამყარო ე.ი. ანტარ-ლოკა, შედგება სამი სფეროსგან, ესენია: 1) მაჰარ-ლოკა 2) დივია-სვარგა-ლოკა (ინდრა-ლოკა) და 3) ბჰუვარ-ლოკა. მაჰარ-ლოკაში და სვარგა-ლოკაში ცხოვრობენ კეთილი და ნათელი უპა-დევები, აი ბჰუვარ-ლოკაში კი ცხოვრობენ - დამშეული აჩრდილები (პრეტები) და ბნელი დემონები (რაკშასები)! ბჰუვარ-ლოკა იყოფა სამ სფეროდ: 1) პრეტა-ლოკა - ბნელ მშიერ აჩრდილთა სამეფო 2) პიტრი-ლოკა - ცეცხლოვანი განსაწმენდელი, სადაც მეფობს სიკვდილის ნახევარღმერთი - იამა. და 3) ბილა-სვარგა-ლოკა - დემონთა ქვე-სკნელი. ეს ბჰუვარ-ლოკა გარშემო არტყია დედამიწას, ესაა კოსმიური ეთერი და ასტრალი. ქრისტიანობაში ამას ეწოდება "ცისქვეშეთის საჰაერო სამეუფეო ბოროტების სულთა", ამ სფეროში ცხოვრობენ - არქონტები, ლიტურგები, დეკანები, კაკოდემონები და ბნელი ელემენტალები ანუ იგივე ასურები, რაკშასები და პრეტები. ეს სულები არიან პარაზიტები და ენერგო-ვამპირები. როცა გამოუცდელი იოგინური ძალის არმქონე სული გადის დედამიწიდან ამ "ასტრალში", ის ბჰუვარ-ლოკაზე შორს ვერ მიდის, რადგან ან არ იცის ვედური კოსმოლოგია ან ვერ მიდის უფრო მაღალ სფეროებში, რადგანაც არ ჰყავს რეალიზებული მოძღვარი. ბჰუვარ-ლოკას სულების შესახებ საუბარია იოანეს სახარებაში, პავლეს ეპისტოლეებში და ა.შ. ეს სულები ხელს უშლიან ადამიანურ სულს სამოთხეში ასვლაში ანუ ესაა იგივე - ს ა ზ ვ ე რ ე ე ბ ი! გესმით? ბილა-სვარგას ათეისტი დემონები და პრეტა-ლოკას პრეტები ცდილობენ ხელში ჩაიგდონ ადამიანის სული (ჯივატმანი) და სხეული (ფიზიკური)! როცა დილეტანტი გადიხარ ასტრალში, არის შანსი რომ მინიმუმ მოტყუვდე ამ სულების მიერ, მაქსიმუმ შენი სული დაატყვევონ, ხოლო შენ სხეულში ვინმე სხვა ჩასახლდეს! გესმით? მოკლედ: შეისწავლეთ ბიბლია და ვედები. ავტორიტეტული მოძღვარის გარეშე ოკულტიზმის პრაქტიკა არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება! ასტრალის დემონები საშიშნი არიან. იცოდეთ ეს. ომ შანტი ომ კალიკე სვაჰა სურები (ღმერთები) და ასურები (დემონები) ცხოვრობენ დედამიწის გარშემო არსებულ კოსმიურ ეთერში (აკაშაში), რასაც ეწოდება - ანტარ-ლოკა და შედგება მრავალი შრისგან. თუმცა ჩვეულებრივ აკაშა ესაა მეტაგალაქტიკის ერთ-ერთი გარსი. სამყაროს აქვს 8 გარსი: 5 სტიქია + გონი, ინტელექტი და ცრუ ეგო. ასეა ყველა მინი-სამყარო. სამყაროები ცურავენ კარანას ოკეანეში - ეკარნავაში. მაღალი რანგის ღმერთები ცხოვრობენ კარანა-ლოკაში. ესაა კაუზალური სამყარო. ტრიმურტის და ტრიდევის უზენაესი ღმერთები და ქალღმერთები (გუნა-ავატარები) ცხოვრობენ ოთხ უმაღლეს სამყაროში, ესენია: შაკტი-ლოკა, შივა-ლოკა, ვიშნუ-ლოკა და ბრაჰმან-ლოკა. ამაზე მაღლა კი არის ნირგუნა-ბრაჰმანი (უპიროვნო აბსოლუტი). არის ნირვანას სამი ფორმა: 1) ნირვანა 2) პარანირვანა 3) მაჰაბოდჰინირვანა. ბუდისტური კოსმოლოგია ამბობს, რომ უმაღლესი სამყაროებია - არუპა-ლოკა (უსასრულო სიცარიელის, უფორმო ენერგიის და უსასრულო ცნობიერება-სივრცის სამყაროები) და შუდჰავასა-ბუდჰა-კშეტრა (ბუდების სუფთა მიწა). შაკტისტები მიდიან შაკტი-ლოკაში, შივაიტები - შივა-ლოკაში, ხოლო ვაიშნავები - ვიშნუ-ლოკაში. ბრაჰმას მცირერიცხოვანი ადეპტები მიდიან ბრაჰმან-ლოკაში. ვედებში ნათქვამია, რომ ადამიანი სიკვდილის შემდეგ მიდის იმ ღვთაებასთან, რომელზეც ფიქრობს სიცოცხლის ბოლო წუთებში. უპა-დევების ადეპტები მიდიან უპა-დევებთან, ბრაჰმას მიმდევრები მიდიან ბრაჰმასთან, ვიშნუს და კრიშნას ადეპტები მიდიან ვიშნუ-ლოკაში ვიშნუსთან, ვინც ფიქრობს შივაზე მიდის შივასთან, ხოლო ვინც ფიქრობს დედა უფალ შაკტიზე, მიდის შაკტისთან. ესაა ჭეშმარიტება. ასურები ცდილობენ გაანადგურონ ვედური ცოდნა. ათენა არის ქალღმერთი მეტისის ქალიშვილი. ჰომეროსი ათენას უწოდებდა "დედათა დედას და ყველა ღმერთის მშობელს". ჰომეროსის აზრით ათენა იყო ზევსზე უფრო ძველი და დიადი ღვთაება. ათენას სიმბოლო არის გველი და ბუ და ორივე არის ბნელეთის სიბრძნის გამოვლინება. ბუ ასევე არის ლილიტის სიმბოლოც. ძველი ბერძნული მზის ღმერთი აპოლონი იყო ასევე მგელი-ღვთაება და ჯოგთა მფარველი. ის ასევე იყო ჭირის ღმერთი. ეს მეცნიერული ფაქტებია. სახელი - "აპულუნა" ნიშნავს ღვთაებრივ კარიბჭეს. აპოლონს აქვს სხვა სახელებიც: "ფებოს" - რაც ნიშნავს მანათობელს, "ლუციუსი" - რაც ნიშნავს მგელს, ასევე ნათელს და "ლუცი-ფეროსი" - რაც ნიშნავს სინათლის მომცემს. აპოლონთან დაკავშირებული იყო პლანეტა ვენერა და ვარსკვლავი სირიუსი. აპოლონის ერთ-ერთი სახელი ასევე იყო "ქრისტოს", რაც ნიშნავს მირონცხებულს ან გასხივოსნებულს ან კეთილ ღმერთს. აპოლონი იყო "პითოქრისტოს" ანუ ორაკულთა უფალი. სახელი ლუციფეროსი არის აპოლონის სახელი, აპოლონი ძლიერ წააგავს ფინიკიურ ღვთაებას - ჰეილეილ, რომლის სახელიც ასევე ნიშნავს მანათობელს და არის ამომავალი მზის ღმერთის - შაჰარის ძე და უზენაესი ღმერთი - ელის შვილიშვილი. ჰეილეილ, ლუციფეროს და აპოლონ, პრაქტიკულად ერთი და იგივეა. აპოლონი ესაა მანათობელი და მირონცხებული კეთილი ღმერთი. ისაა ქრისტე, ისაა ლუციფეროსი. ასეთია მეცნიერული ფაქტები. ამას ადასტურებს რუსი ეზოთერიკი და კულტუროლოგი - ოლეგ ტელემსკი. ასეთი იყო აპოლონის კულტი. ასკლეპიოსი არის ელინური მედიცინის ღმერთი, ისევე როგორც ვედური დჰანვატარი და ბუდისტური ბჰაშიაჯიაგურუ ბუდა. ასკლეპიოსს ჰყავს ქალიშვილი - ჰიგიეია. სწორედ აქედან მოდის ტერმინი - ჰიგიენა. ჰიგიენა ესაა სხეულის სისუფთავის დაცვა და მოვლა. ინდუიზმში არის სისტემა, რომლის მიხედვითაც არსებობენ ორი ტიპის რელიგიურ-ფილოსოფიური სწავლებები: 1) ასტიკა - რომლებიც აღიარებენ ვედებს 2) ნასტიკა - რომლებიც არ ცნობენ ვედებს ნასტიკა არის: ჯაინიზმი, სიქჰიზმი, ბუდიზმი და ლოკაიატა, ასევე - აჯივიკა. ნასტიკას სკოლები ესაა გველი კალის ეპოქაში ასურების შექმნილი დივერსია. ნასტიკა არის დივერსია. ასურები ყოველ კალი-იუგაში ქმნიან ასეთ დივერსიებს. ომ შანტი უპანიშადებში წერია: "სული (პურუშა) მიისწრაფვის ერთიანობისკენ, ხოლო მატერია (პრაკრიტი) დაყოფისკენ". აი ამიტომაც არსებობს ნაციონალიზმი და რასიზმი. ადამიანი სულიერი არ ყოფს ერთიან სამყაროს რასებად და ერებად. მატერიალისტი ადამიანი კი უარყოფს რა ერთიან ატმანს, მიილტვის ყოფიერების ჯგუფებად და კლანებად დაყოფისკენ. ატმანი არ ცნობს ნაციონალიზმს. როგორც გურუ შანკარაჩარიამ თქვა: "ბრაჰმან - სატ, ჯაგად - ასატ" - ღმერთი რეალურია, სამყარო არარეალური. იმპერსონალიზმი გვეხმარება იმის გაგებაში, რომ მატერიალური რეალობა ილუზორულია, ხოლო სულიერში არავითარი ნაციონალიზმი, კლანები და რასები არაა. კლანურ-ნაციკური მენტალობა აქვთ მხოლოდ დაცემული ბნელი გონების ადამიანებს. სულიერ კაცს არ აქვს ფრაგმენტული აზროვნება. სული გვაერთიანებს, მატერია - გვყოფს. ომ შანტი დჰარმულ რელიგიებში მანტრა ესაა მაგიური ფორმულა ანუ იგივე ლოცვა კონკრეტული ღმერთის ან ბოდჰისატვას მიმართ. მაგალითად: "om kalike svaha" ესაა ლოცვა კალის მიმართ, "om kurukule hri svaha" ესაა ლოცვა კურუკულას მიმართ, "om namo amida buddai" არის ლოცვა ბუდა ამიდას მიმართ და ა.შ. მანტრა ესაა ღმერთის ან ბუდას (ან ბოდჰისატვას) მიმართ ლოცვა ე.ი. თაყვანისცემა, მუხლის მოდრეკა და ვედრება. ცხადია არსებობს აბჰიჩარას პრიმიტიული მაგიაც, მაგრამ ზოგადად, ინდუიზმშიც, ბუდიზმშიც და ჯაინიზმშიც, ასევე დაოსიზმშიც და თქვენ წარმოიდგინეთ ეგვიპტურ და ელინურ ეზოთერიკაშიც, მანტრა ესაა არა უბრალო მაგიური ფორმულა არამედ ლოცვა, ხოლო ლოცვა ესაა როცა ქედს იდრეკ ღვთაების წინაშე ე.ი. თაყვანს სცემ. ქართული ფილოლოგიური გაგებით "თაყვანი" ნიშნავს თავის დახრას უფლის წინაშე ანუ "თავი ყანას სცა" ე.ი. ძირს დახარა. ესაა როცა შენ თრგუნავ შენ ამპარტავნებასა და ეგოიზმს და აღიარებ უფლის ნებას და ავტორიტეტს. მანტრა ესაა - თაყვანისცემა. თუ დააკვირდებით, ნებისმიერი მანტრა არის რომელიმე ღმერთის ან ბუდას მიმართ ვედრება ე.ი. როცა მიმართავ თხოვნით ზესულს. მაგალითად რამე ასეთი: "ო, უფალო ინდრა! შემეწიე და მომეცი ძალა რათა დავიცვა ჩემი სამეფო! უფალო მაჰენდრა! მომეცი ძალა რათა გავფანტო ქარიშხალი და შევმუსრო ბოროტი დემონები!" ან დაახლოებით ასეთი: "ო, კალიკა დევი მომეცი ძალა! კალიკას სახელით ვბრძანებ, დაე მტვრად იქცეს მტერი ჩემი!". ეს ნიშნავს იმას, რომ მანტრების გამოყენება შეუძლია მხოლოდ მორწმუნე რელიგიურ ადამიანს და არა ათეისტს. გასაგებია? მუხლის მოდრეკა ესაა ადამიანური სათნოება, თავმდაბლობა და უფლის სიყვარული. ესაა ბჰაქტი და ჯნანა. Amitabha ან Amita Buddha (sanskr. अमिताभ, Amitābha, "უსასრულო შუქი") არის ყველაზე პატივსაცემი ფიგურა ბუდისტურ სკოლაში - "სუფთა მიწის სწავლება". ითვლება, რომ მას გააჩნია ბევრი ღირსეული თვისებები: იგი განმარტავს სამყაროს უნივერსალურ კანონს დასავლეთის სამოთხეში და იღებს და იცავს ყველას, ვინც გულწრფელად მიმართავს მას, მიუხედავად მათი წარმოშობის, სტატუსის ან სათნოებებისა. დოქტრინა ამიტაბჰას (ამიდას) მოწყალების შესახებ არის ქვაკუთხედი ამიდაიზმისა. ჩინეთის ტრადიციაში Amita Buddha ცნობილია სახელით ემიტო ფო - Amita Fo (chin. 阿彌陀佛), Japanese Amida Nyorai (იაპონური 阿弥陀如来), (vietn. A Di Ðà Phât) ან a-z-da (vietn. A-di-đà Phật). Amitabha, ალბათ ყველაზე ცნობილი და პოპულარულია სიბრძნის ხუთი ბუდადან ვაჯრაიანას ბუდიზმში. ამიდა წარმოშობილია თავდაპირველი ბუდასგან. ხუთი დჰიანა-ბუდა შეესაბამება ხუთ სკანდჰას და რეალობის გაცნობიერების ხუთ ასპექტს. მას ასევე ჰქვია - ამიდა ნიორაი. ვიეტნამურად მას ეწოდება - ა ზი და ფატ. სწავლება ლეგენდის მიხედვით Amitabha იყო მეფე, რომელიც, რომელსაც გაეცნო ბუდას სწავლებას, უარი თქვა ტახტზე, გახდა ბერი, მისი სახელი იყო - Dharmakara (sanskr. धर्मकार, Dharmakāra, დჰარმის შემსრულებელი"; jap. 法藏菩薩, Ho:Jo:bosatsu). მან გადაწყვიტა, გამხდარიყო ბუდა, და შეექმნა სუფთა ქვეყანა ან უსასრულო სიხარულის მიწა, რომელშიც მიიღებდა ყველას, ვინც მას მიმართავს, შეძლებს აღსდგება მომავალ ცხოვრებაში ამიდას სამეფოში. ამ თვალსაზრისით, ამიტაბჰამ ორმოცდარვა აღთქმა დადო, მეთვრამეტე და მეცხრამეტე აღთქმაში თქვა, რომ არ გადავა უმაღლეს გასხივოსნებაში, სანამ არ დაეხმარება ყველა ცოცხალ არსებას თავის დასავლეთის სამოთხეში (Sukhavati, sanskr. सी在, sukhāvatī Iast, "ბედნიერების მიწა", YAP. Jedo ან YAP. 極楽, პუმა). ამიტაბჰას და ამიდაიზმის ძირითადი პრინციპები გადმოცემულია "ამიტაბჰა-სუტრაში" და "უსასრულო სიცოცხლის სუტრაში". სუფთა მიწის ბუდიზმი (whale. 净土宗 intucson; jap. 浄土宗, jedo-Xiu; vietn. Tịnh Độ Tông, Tong, რომ tin), ასევე ამიდაიზმი, ესაა მაჰაიანური ბუდიზმის ერთ-ერთი სკოლა. ესაა შორეული აღმოსავლეთის ბუდიზმი. ბუდა ამიტაბჰას მანტრებია: "ომ ამი დევა ჰრი&quot

ალლაჰი იგივე ალ-ილაჰი, ძველ არაბულ პოლითეისტურ მითოლოგიაში იყო მთვარის ღმერთი და ცოლად ჰყავდა მზის ქალღმერთი - ილლაჰატ. მათ გაუჩნდათ სამი ქალიშვილი: ალლათი, ალ-უზა და მანათი. იყვნენ სხვა ღმერთებიც. მუჰამედმა რაც შექმნა ესაა ნესტორიანელობის და არაბული პოლითეიზმის უცნაური სინთეზი, სხვა არაფერი. ეს სულ ფაქტებია. მეცნიერულად დადგენილია, რომ მუჰამედი თავიდან იყო პოლითეისტი, შემდეგ ეზიარა ნესტორის სწავლებას, ბოლოს კი შექმნა თავისი რელიგია. ინდუიზმი, კონკრეტულად კი ვედური ბჰავიშია-მაჰაპურანა მოგვიტხრობს, რომ მუჰამედი ანუ მაჰამადა, იყო უფალი შივას მტერი, ასურა (დემონი) ტრიპურ-ასურა, ხოლო ტრიპურასურას შექმნილი რელიგია ესაა დემონური ბარბაროსული რელიგია. ტრიპურას მიზანი იყო ვედური რელიგიის წინააღმდეგ იდეოლოგიური იარაღის შექმნა. ასეც მოხდა. მაჰმადიანები დღემდე იბრძვიან ვედური რელიგიის წინააღმდეგ. ერთი პერიოდი მათ დაპყრობილიც კი ჰქონდათ არია-ვარტა (ინდოეთი). ტრიპურას სურდა დემონური ასურა-დჰარმას გავრცელება დედამიწაზე და ადამიანთა დაღუპვა, ვედებიდან გადაცდენა. ასეც მოხდა. ტრიპურამ ოსტატურად გადააკეთა არაბული პოლითეიზმი და ნესტორის სწავლება. იცოდეთ ეს. ეს ფაქტებია. ფაქტობრივად, ტრიპურამ შექმნა აგრესიული ტერორისტული მოძღვრება, რომელიც დღეს მთელ მსოფლიოს ატერორებს. ჯიჰადისტები არიან დემონი ტრიპურას მიმდევრები და უფალი შივას მტრები. ომ შანტი

ღმერთის [ბრაჰმანის] დამცველი ოთხი თეოდიციური არგუმენტი: 1. სამყარო ღმერთის არსების ნაწილია. ნათელი და ბნელი, სიყვარული და სიძულვილი, ეს ყველაფერი ღმერთის პიროვნული კოსმიური არსების ნაწილია. ღმერთს ასევე გააჩნია უმაღლესი უთვისებო და უატრიბუტო უპიროვნო იმპერსონალური ასპექტი. 2. უაზრობაა უღმერთოს უმტკიცო რომ ღმერთი არსებობს, იმიტომ რომ მისი ტვინი სხვანაირად მუშაობს ასეთია მისი კარმა და გენეტიკა. ის მაინც ვერასოდეს ვერაფერს გაიგებს. უბრალოდ შეეშვი მას. 3. ცოცხალ არსებებს წარმართავს მათი კარმა. ცუდიც და კარგიც ხდება კარმის გამო. კარმა ეფუძნება რეინკარნაციას. 4. ახლა დგას კალი იუგა; ესაა ბოროტების და უმეცრების ეპოქა, როცა მსოფლიოს მართავენ ასურასები და ბოროტი ტირანები. სიმართლე შეცვალა ტყუილმა, ეს ეპოქა გაგრძელდება კიდევ 428 000 წელი. ასე ამბობენ დჰარმა-შასტრები და სუტრები. წინა ეპოქაში დვაპარა-იუგაში მოხდა ატლანტიდის კატასტროფა, რის შემდეგაც კაცობრიობა დაადგა დეგრადაციის გზას და გადავარდა ქვის ხანაში, დაკარგა რა ცოდნის უდიდესი ნაწილი.

ირანელებს, ინდოელებს და სლავებს მაგრად აქვთ არეული გონება. საერთოდ მთელს მსოფლიოს არეული აქვს გონება. ნამდვილი პარადოქსული ენიგმა არის "დევების" და "ასურების" შესახებ მითები. ინდოელები აგინებენ ირანულ ასურებს და აფეტიშებენ დევებს, ხოლო ირანელები აგინებენ დევებს და აფეტიშებენ ასურებს. ამ კონფლიქტში ეფლობიან სლავებიც რომლებიც საკუთარ წინაპრებს ასებს ან ასურასებს უწოდებენ. სხვათაშორის სიტყვა ასურ უკუღმა იკითხება როგორც "რუსა" (?)... ირანული უზენაესი უფალი ასურა მაზდა და "ბოროტი დევა" არიმანი ძმები არიან, ისინი უფალი ზურვანის შვილები არიან. ასევეა ინდურ რელიგიებშიც. ბუდიზმი შედარებით შერბილებულად ამბობს, რომ ასურები სვარგადან დებოშისტობის გამო გამოგდებული ღმერთები არიან. ინდუსები წერენ თავიანთ ტრაქტატებში რომ თურმე ასურასები ეწოდებათ ქალღმერთ დიტის და ქალღმერთ დანუს შვილებს, დაიტიებს და დანავებს. დიტი და დანუ არიან ბრაჰმას 7 პირველი შვილიდან, 7 რიშიდან პირველის – კაშიაპას მეორე და მესამე ცოლები. დევები შვა კაშიაპას პირველმა ცოლმა – ადიტიმ. გამოდის რომ ადიტიები და დაიტიები და დანავები ძმები და დები არიან! მეტიც, ასურასებიც ღმერთები გამოდიან ისევე როგორც ადიტიები! რაშია მაშინ საქმე? რატომ მტრობენ ერთმანეთს? ამის შესახებ თეოსოფები ბევრს წერენ და მიუთითებენ რომ ასურასების დემონიზება ესაა ინდუისტური ეგზოთერიზმი და რომ ეზოთერულად ასურასები არიან უმაღლესი ღმერთები. ინდუიზმში ბევრი ერთმანეთის საწინააღმდეგო ცნობები და დოქტრინებია. ზოგიერთი ვერსიით ადიტის, დიტის და დანუს მამა იყო მაჰაბრაჰმა დაკშა, ერთ-ერთი 11 პრაჯაპატიდან, რომლებიც შექმნა ბრაჰმამ. სხვა ვერსიით კი დაკშა არის ადიტის შვილი. ზოგი ვერსიით ვიშნუ არის ადიტის შვილი, ხოლო სხვა ვერსიით ვიშნუ არის ყველა ღვთაების მამა. ადიტიების რიცხვიც სხვადასხვა ტექსტებში სხვადასხვაა. სახელები ყველგან ერთნაირი არაა. ვედების მიხედვით დაკშას გარდა სხვა პრაჯაპატებია: მარიჩი, ანგირასი, პულასტია, პულაჰა, ბჰრიგუ და ა.შ. ინდუიზმის და ტანტრას პრაქტიკულად თითოეული სკოლა წინააღმდეგობაში მოდის სხვა სკოლებთან. თვით ტანტრაშიც კი შივას და კალის ხშირად ეწოდებათ მაჰასურა და მაჰასური (!). ისიც კია ნათქვამი რომ ასურების ერთ-ერთ სამეფოში – ვიტალაში თავად შივას და კალის იპოსტასები მეფობენ (!). ბოლოს და ბოლოს ვინ არიან ასები, ასურები, ადიტიები და დევები?

ისეთი შთაბეჭდილება მრჩება რომ ადვაიტა და ტანტრა ძირითადად მოდის შივაიზმიდან და შაკტიზმიდან, ხოლო დვაიტა (დუალისტური) ვედანტა მოდის ვიშნუიზმიდან (ვაიშნავიზმიდან). რატომ? ეს მე არ ვიცი. მხოლოდ ის ვიცი რომ ვიშნუიზმის 50% არის დუალისტური ბუნების, რომელიც ამტკიცებს რომ ბრაჰმანი, იშვარა და ჯივა აბსოლუტურად განსხვავებული სუბსტანციებია. ვიშნუიზმის 4 მიმდინარეობიდან მხოლოდ 2 იყო და არის მონისტური და ისიც მოდიფიცირებული ანუ არაკლასიკური. ესენია რამანუჯას ლაკშმი სამპრადაი და ვალაბჰას რუდრა სამპრადაი. დანარჩენი 2 კი დუალისტური პერსონალისტური ბუნებისაა. ყველაზე დუალისტური კი ნიმბარკას დვაიტა-ადვაიტაა, რომელიც იმდენად პარადოქსულია რომ მისგან კრიშნაიზმი წარმოიშვა (!). შივაიზმის და შაკტიზმის სკოლების 95% ადვაიტას მიმდევარია, განსაკუთრებით კი ქაშმირული შივაიზმი, შაივა სიდჰანტა, სიდჰა სიდჰანტა და შრიკანთჰას შივა ადვაიტა, ასევე შრი კალი კულას სკოლა. ცხადია დუალისტური და თითქმის დუალისტური სკოლები შივაიზმში და შაკტიზმში არსებობენ, მაგალითად პაშუპატა შივაიზმი, ვირა შივაიზმი და შრი დევის სკოლა, მაგრამ შივაიტური და შაკტისტური ტრადიციისთვის ძირითადად დამახასიათებელია მონიზმი ან მონიზმი შერეული თეიზმთან, განსხვავებით თითქმის ყოველთვის დუალისტური და პერსონალისტური ვაიშნავიზმისგან, რომელიც მუდამ ამტკიცებდა რომ ბრაჰმანი და ჯივა ერთი და იგივე არაა და რომ პიროვნული იშვარა და ბჰაქტი არის უმთავრესი. თანამედროვე ეპოქაში გამოიკვეთა ორი ერთმანეთის საპირისპირო ტრადიცია; ადვაიტა შივაიზმი და შაკტიზმი და უკიდურესობამდე მისული ულტრათეისტური ვიშნუიზმი (კრიშნაიზმი). მე პირადად ვემხრობი შაივა ადვაიტას, შაკტი ადვაიტას და ვაჯრაიანას ბუდიზმს.

შივას და შაკტის კულტი დაკავშირებულია სექსუალურ ენერგიასთან და უმაღლეს ასკეტიზმთან. შივა ესაა სამყაროს მამა – ღვთაებრივი ცნობიერება განძარცვული თვისებებისა და ატრიბუტებისგან და პიროვნული ცნობიერება და გონება – სარგუნა ბრაჰმანი იგივე საკალა ბრაჰმანი (ღმერთი დროსა და სივრცეში). შივა როგორც სტატიკური ზეცნობიერი საწყისი და პიროვნული იშვარა სუფევს უსასრულო მულტისამყაროს თითოეულ სუბატომში. მთელი უსასრულო სამყარო აღვსილია შივას სულიერი ცნობიერებით და ღვთაებრივი გონებით. შაკტის ისევე როგორც შივას გააჩნია ორი მთავარი ასპექტი: ნირგუნა (უთვისებო) და სარგუნა (თვისებების მქონე). ნირგუნა შაკტი ესაა მულაპრაკრიტი (მატერიის დასაბამი, პირველბუნება) იგივე პარაპრაკრიტი, სარგუნა შაკტი ესაა პარააპარაშაკტი ანუ პარააპარაპრაკრიტი – სულიერი კაუზალური და ასტრალური რეალობა, პიროვნული დედა უფალი, გამოვლენილი უზენაესი ენერგიის წიაღიდან. მესამე პრაკრიტი ანუ შაკტი ესაა აპარაპრაკრიტი იგივე აპარაშაკტი (ბაჰირანგა შაკტი) – ფიზიკური ენერგია. ლინგამი ანუ ფალოსი ესაა შივას სიმბოლო, ლინგამი ესაა მამაკაცური პოტენცია, ნაყოფიერება და სულიერი ძალის განსახიერება. იონი ანუ კლიტორი ესაა შაკტის სიმბოლო, იონი ესაა ქალური სილამაზე, ნაყოფიერება, სულიერი ძალა და დიადი ნეტარება. შივაიტური ტექსტების, კერძოდ კი ჩანდრაჯნანააგამას მიხედვით არსებობს შივას სამი ლინგამი: 1) ბჰავალინგამი – სულიერი რეალობა 2) პრანალინგამი – ასტრალური რეალობა და 3) იშტალინგამი – ფიზიკური რეალობა. უმაღლესი ბჰავალინგამი აღიქმება ზეცნობიერ დონეზე, პრაბალინგამი აღიქმება მენტალური გონებით. იშტალინგამს გააჩნია კონკრეტული ფიზიკური ფორმა და იკავებს ადგილს სივრცეში. იშტალინჰამი ადამიანს აძლევს სასურველს და სპობს არასასურველს. ბჰავალინგამი იყოფა ორ ნაწილად: 1) მაჰალინგამი და 2) პრასადალინგამი. პრანალინგამიც იყოფა ორად: 1) ჩარალინგამი და 2) შივალინგამი. იშტალინგამიც იყოფა ორად: 1) გურულინგამი და 2) აჩარალინგამი. გურულინგამი ესაა იგივე ვამადევა, ხოლო აჩარალინგამი ესაა იგივე სადიოჯატა შივა. ლინგამის ჭვრეტით და თაყვანისცემით პატივს მიაგებ შივას, რადგანაც ლინგამში სუფევს თავად შივა. პრანალინგამი სუფევს მულადჰარა ჩაკრაში ისევე როგორც პრანაშაკტი ოქროს ფორმაში, გულში მთვარის ქვის ფორმით და წარბებს შორის სანათის ფორმით. უფალი მაჰეშვარას ჭვრეტა ხორციელდება ჯიოტირლინგამში. იშტალინგამის თაყვანისცემა ესაა უფლის ფიზიკური ფორმის თაყვანისცემა, პრანალინგამის თაყვანისცემა ესაა უფლის ნატიფი ფორმის თაყვანისცემა, ხოლო ბჰავალინგამის თაყვანისცემა ესაა უფლის სულიერი კაუზალური ცნობიერების თაყვანისცემა. უფლის სულიერ რეალობას შეესაბამება ჯივატმანის სულიერი სხეული – პრაჯნია. ჯივატმანი და პარამატმანი ერთიანია და როცა ჯივატმანი აცნობიერებს თავის ღვთაებრივ ბუნებას და შივას პარამატმანთან ერთიანობას, მის არსებაში იღვიძებს შაკტი და მას უჩნდება სიდჰები. გამოფხიზლებულ ადამიანს უჩნდება შეგრძნება რომ ის მუდამ ერთიანია შაკტის ანანდასთან. კუნდალინი შაკტი ესაა კალი, ხოლო ლინგამი ესაა შივა. შივას და კალის ერთობლიობა ესაა ღვთაებრივი სამყაროული რეალობა.

სანკხიას ათეისტურ ფილოსოფიაში მატერიალური კოსმოსი, მატერიალური სამყარო, წარმოიშვა ორი უნივერსალური პირველდასაბამისგან, ორი ტატვასგან ანუ ყოფიერების ელემენტისგან, ესენია: მამრობითი უნივერსალური სული, უნივერსალური ცნობიერება – პურუშა და მდედრობითი უნივერსალური სული, არაცნობიერი სულიერი სუბსტანცია, მატერიალური, მენტალური და ფსიქიკური ელემენტების უნივერსალური პირველდასაბამი – პრაკრიტი. პრაკრიტის გააჩნია მყოფობის ანუ არსებობის სამი მოდუსი, სამი იპოსტასი ანუ გუნა, ესენია: რაჯასი – ვნების მოდუსი, სატვა – ჰარმონიისა და სათნოების მოდუსი და ტამასი – უმეცრებისა და შიშის მოდუსი. როდესაც პურუშა და პრაკრიტი „უახლოვდებიან“ ანუ ხდება ამ ორი პირველელემენტის (პირველტატვების) კონვერგენცია, იწყება სინერგია. როდესაც პრაკრიტი უკავშირდება პურუშას, მის შინაგან მოდუსებს ანუ გუნებს შორის ავტომატურად ირღვევა წონასწორობა, წონასწორობის დარღვევის შედეგად, მეორე ტატვას – პრაკრიტის წიაღიდან ვლინდება პირველი მოდიფიკაცია, კოსმიური ინტელექტი – ბუდჰი იგივე მაჰატ-ტატვა, მესამე ტატვა (ყოფიერების მესამე ელემენტი). მესამე ტატვადან ანუ ბუდჰიდან ვლინდება ახანკარა (ახამკარა) ანუ ფსიქიკური პიროვნული ეგო, ახანკარადან სატვას მოდუსში ვლინდება გონება – მანასი, მეხუთე ტატვა, კიდევ ათი ტატვა: ხუთი ჯანენდრია (ჯნანა ინდრია) ანუ შემეცნების ორგანოები და ხუთი კარმენდრია (კარმა ინდრია) ანუ მოქმედების ორგანოები, ტატვები მეექვსედან მეთხუთმეტემდე, ტამასის ასპექტში ახანკარადან ვლინდება ხუთი ტანმატრა ანუ პროტოსტიქია, ტატვები მეთექვსმეტედან ოცდამეერთემდე, რომელთაგან საბოლოოდ გარდასახვის ანუ მოდიფიკაციის გზით ვითარდება ხუთი უკანასკნელი ტატვა, ხუთი ფიზიკური სტიქია ანუ პანჩაბჰუტა (სივრცე – აკაშა, ცეცხლი – ტაიჯასი, ჰაერი – ვაიუ, წყალი – აპასი და მიწა – პრიტხვი). როგორც მოსჩანს, სანკხიას ფილოსოფიაში საერთოდ არ არსებობს „შემოქმედი“ ღმერთის კონცეფცია. სანკხიას ფილოსოფია „შემოქმედი“ ღმერთის გარეშეც მშვენივრად ხსნის სამყაროს წარმოშობას. ადვაიტა ვედანტას ფილოსოფიის თანახმად უნივერსალურ ღვთაებას გააჩნია ორი მთავარი ასპექტი: გამოუვლენელი (პოტენციური, ლატენტური) ასპექტი და გამოვლენილი (კინეტიკური) ასპექტი. კოსმიური ღმერთის გამოუვლენელი ასპექტი, ეს არის ნირგუნა ბრაჰმანი – ლატენტური აბსოლუტური სული, მარადიული ღვთაებრივი ცნობიერების უსასრულო კოსმიური ოკეანე. ნირგუნა ბრაჰმანი არის, უქმნელი და უსაწყისო, არადიფერენცირებული, არადეტერმინირებული და არადისკრეტული ცნობიერების თავდაპირველი მატრიცა – ნირ ვიშეშა ჩიტ მატრა. ნირგუნა ბრაჰმანი ესაა ღვთაება თვისებებისა და ატრიბუტების გარეშე. უნივერსალური ღმერთის გამოუვლენელი ასპექტი წარმოადგენს სუფთა ცნობიერებას, შემზღუდავი მატერიალური დანამატების გარეშე (ჩაიტანია, ნირ უპადხიკა ბრაჰმანი). უმაღლეს აბსოლუტურ სულს გააჩნია სამი სულიერი მახასიათებელი, სატ – მარადისობა, ჩიტ – ცნობიერება და ანანდა – ნეტარება. გამოვლენილი ასპექტი ეს არის სარგუნა ბრაჰმანი – ღვთაება, რომელიც ფლობს თვისებებსა და ატრიბუტებს. სხვა გაგებით იგია ღვთაებრივი არსებების უსასრულო მირიადების უსასრულო ერთობლიობა და კრებითი სახე. სარგუნა ბრაჰმანი არის იშვარა ანუ მატერიალური კოსმოსის უფალი. მას აგრეთვე ეწოდება სა ვიშეშა ჩიტ მატრა, რაც ნიშნავს ცნობიერების დიფერენცირებულ მატრიცას, ცნობიერებას შინაგანი განსხვავებებით, გამოვლენილ ცნობიერებას, კინეტიკურ ცნობიერებას. თუ სა ვიშეშა ჩიტ მატრა არის გამოვლენილი ცნობიერების დიფერენცირებული მატრიცა, მაშინ კოსმიური ღმერთის ლატენტური ანუ გამოუვლენელი, მთვლემარე ასპექტი არის ნირ ვიშეშა ჩიტ მატრა ანუ არადიფერენცირებული ცნობიერების მატრიცა, არადიფერენცირებული აბსოლუტური ცნობიერება დროისა და სივრცის მიღმა. იშვარა (უფალი, მენტალური მე) არის პარაბრაჰმანის ანუ ნირგუნა ბრაჰმანის (უმაღლესი ცნობიერების) გამოვლინება. უმაღლესი, უსაწყისო და უსასრულო ცნობიერების მარადიული ოკეანის – პარაბრაჰმანის წიაღში არსებობს ფარული, ლატენტური, გამოუვლენელი ძალა ანუ ენერგია – იოგა მაია ანუ პარაშაკტი (იგივე ვიკშიპა შაკტი), პარაბრაჰმანი არ განიცდის ევოლუციას, ყოველგვარი ევოლუცია და შესაბამისად ცვლილება განეკუთვნება პარაბრაჰმანის შინაგან პირველენერგია, მის პოტენციურ ენერგიას – იოგა მაიას (ილუზიას). იოგა მაია ანუ პარაშაკტი - ესაა შემოქმედებითი ენერგია, ენერგეტიკული სუბსტანცია (შემოქმედებითი ილუზია), რომელიც დასაწყისში არის გამოუვლენელი (ავიაკტა) და პასიური, ლატენტური, ხოლო შემდეგ გადადის დინამიკურ-კინეტიკურ ფაზაში, დიფერენცირდება ნატიფ ობიექტებში და საბოლოოდ საგნობრივ ნივთიერ ობიექტებად. ბრაჰმანი როგორც არადიფერენცირებული იოგა მაიას (ღვთაებრივი ენერგიის) მფლობელი, იწოდება - იშვარად (ანუ იშად) და ითვლება ყოვლისმცოდნედ და ყოვლისშემძლედ, ესაა პარაბრაჰმანის შინაგანი ენერგიის – იოგა მაიას გამოვლინების პირველი პლანი, მენტალური მეს პლანი (გონების – მანასის და ინტელექტის – ბუდჰის პლანი), ამ ფაზაში ჩნდება გონება და ინტელექტი. პარაბრაჰმანი რომელსაც გააჩნია სუსტად ნატიფად დიფერენცირებული იოგა მაია („შემოქმედებითი“ ენერგია), ეწოდება - ხირანიაგარბჰა (აგრეთვე სუტრატმა ან პრანა შაკტი). ამ შემთხვევაში ღმერთი იქნებოდა ყველა ნატიფი ობიექტის ერთობლიობა. ესაა ფსიქიკური მეს (ეგოს) პლანი. ბრაჰმანი რომელიც ფლობს კიდევ უფრო ძლიერად დიფერენცირებულ იოგა მაიას (შემოქმედებით ენერგიას), ნივთიერ შეგრძნობად ფიზიკურ საგნებში - ეწოდება ვაიშვანარა ანუ ვირაჯი იგივე ვაირატი. ესაა ფიზიკური (ხორციელი) მეს პლანი. ამ გაგებით ღმერთი არის ყველა ფიზიკური ობიექტის და სუბიექტის ერთობლიობა, მთელი გარემომცველი სამყაროსი, ყველა ინდივიდის (ჯივების) ჩათვლით. ადვაიტას მოძღვრებით ცოცხალი არსების კაუზიური სხეული შედგება ავიდიასგან ანუ ავარანა შაკტისგან, ავარანა შაკტი ესაა ცოცხალი არსების ინდივიდუალური „შემოქმედებითი“ ენერგია, პოტენციური და კინეტიკური ენერგია, რომელსაც აგრეთვე ეწოდება ცნობიერების დაჩრდილვის ენერგია. ავარანა შაკტი თითქმის ისეთივე ენერგიაა, როგორც იშვარას (უფლის) პოტენციური და კინეტიკური ღვთაებრივი ენერგია – იოგა მაია ანუ ვიკშიპა შაკტი. იშვარას ვიკშიპა შაკტი ახდენს მატერიალური კოსმოსის ვირტუალურ პროექციას, ცოცხალი არსების ავარანა შაკტისაც დაახლოებით იგივე ბუნება და უნარები აქვს, მაგრამ უფრო მცირე მასშტაბით. კაუზიური სამყარო ანუ მენტალური მეს პლანი ესაა ავარანა შაკტის პლანი, ასტრალური პლანი ესაა ფსიქიკური მეს პლანი ანუ პრანა შაკტის, ფსიქიკური მეს და ასტრალური სხეულის სასიცოცხლო ენერგიის პლანი, ხოლო ფიზიკური სამყარო არის გარდაქმნილი პრანას (პრანა შაკტის), უხეში ფიზიკური ენერგიების და ფიზიკური მეს პლანი. სანკხიას მსგავსად, ადვაიტა ვედანტაშიც სამყაროსა და ცოცხალი არსებების წარმოშობის კონცეფცია რადიკალურად განსხვავდება ქრისტიანული კონცეფციისგან. ადვაიტას არ სჭირდება „შემოქმედი“ ღმერთის ქრისტიანული იდეა, თვით იშვარაც კი არის პრაბრაჰმანის შინაგანი ენერგიის (იოგა მაიას) ვირტუალური გამოვლინება და მოდიფიკაცია, იშვარა საკუთარი „შემოქმედებითი“ ენერგიით თანმიმდევრობით წარმოშობს მატერიალური სამყაროს სამ პლანს: კაუზიურს, ასტრალურს და ფიზიკურს. ყველაფერი იბადება პროექციის და გარდასახვის გზით. შაივა-სიდჰანტას შივაიტური ტანტრიზმის თანახმად უფალი შივა არის სუფთა, უცვლელი, თვისებებისა და ატრიბუტებისგან განძარცვული, ყოვლისგამჭოლი ტრანსცენდენტური ცნობიერება. ის არის უმოქმედო პურუშა (ნიშკრია პურუშა). პრაკრიტი ცეკვავს მის მკერდზე და ახორციელებს შემოქმედების, დაცვისა და დანგრევის პროცესებს. როდესაც არ არის არც სინათლე, არც წყვდიადი, არც ფორმა, არც ენერგია, არც ბგერა, არც მატერია, მაშინ გრძნობების მიერ შეცნობადი ობიექტები გამოვლენილნი არ არიან, მაშინ არსებობს მხოლოდ შივა საკუთარ თავში. ისაა – დროისა და სივრცის გარეშე, არ არის მოქცეული დაბადების, სიკვდილის და ნგრევის ზეგავლენის ქვეშ. ის იმყოფება დიალექტიკის მიღმა. ისაა – უპიროვნო აბსოლუტი ბრაჰმანი. ის არ ექვემდებარება ტკბობას და ტანჯვას, სიკეთეს და ბოროტებას. მისი დანახვა ფიზიკური თვალებით შეუძლებელია, მაგრამ შესაძლებელია მისი გაცნობიერება გულში ერთგულების და მედიტაციის დახმარებით. პრალაიას ბოლოს უზენაესი უფალი ფიქრობს სამყაროს ხელახალ შემოქმედებაზე. მაშინ ის ცნობილია სადაშივას სახელით. ისაა შემოქმედების პირველმიზეზი. შემოქმედება გამომდინარეობს სადაშივადან. „მანუ-სმრიტიში“ მას ეწოდება სვაიამბჰუ. სადაშივა გამოუვლენელია, ის ანადგურებს ტამასს, რომელიც წარმოშვა პრალაიამ და ბრწყინავს როგორც თვითმნათი სინათლე, ყოფიერებისკენ იწვევს ხუთ ელემენტს და ა.შ. შივა თავის პირველ ფორმაში ტკბება პრაკრიტით როგორც კშეტრაჯნა-პურუშა. მეორე ფორმაში ისაა – ტატპურუშა, რომელიც დავანებულია სატვა-გუნაში, რომელიც სუფევს ბჰოგია-პრაკრიტიში, პრაკრიტის ფორმაში, რომელიც მისი ტკბობისთვის არის განკუთვნილი. მესამე ფორმაა – გჰორა, რვაშრიან ბუდჰიში მსუფევი როგორც დჰარმა და ა.შ. მეოთხე ფორმაში ისაა ვამადევა, მსუფევი აჰამკარაში, მეხუთე ფორმაში ისაა – სადიოჯატა, გონების მთავარი ღვთაება. შივას რვა ფორმაა – შარვა, ბჰავა, რუდრა, უგრა, ბჰიმა, პაშუპატი, იშანა და მაჰადევა; მათი სავანეებია შესაბამისად – დედამიწა, წყალი, ცეცხლი, ჰაერი, ეთერი, კშეტრაჯნა, მზე და მთვარე. ერთი ვერსიის მიხედვით არსებობს 36 ტატვა, რომელთაგან 24 ცნობილია როგორც ატმა-ტატვები, 7 – ვიდია-ტატვა და ბოლო 5 – შივა-ტატვები. 24 ატმა-ტატვა – ესენია 5 ელემენტი (ეთერი, ჰაერი, ცეცხლი, წყალი და მიწა), 5 ტანმატრა (ბგერა, შეხება, ფორმა, გემო და სუნი), 5 გრძნობის ორგანო (ყური, კანი, თვალი, ენა და ცხვირი), შინაგანი ორგანო, 5 მოქმედების ორგანო (ლაპარაკი, ხელები, ფეხები, ანუსი და სასქესო ორგანო), აგრეთვე ახამკარა, ბუდჰი და გუნა. 7 ვიდია-ტატვა – ესენია პურუშა, რაგა (სიყვარული), ვიდია (ცოდნა), კალაა (ფრაგმენტი), ნიიატი (წესრიგი), კაალა (დრო) და აშუდხა-მაია (არასუფთა მაია). 5 შივა-ტატვა: შუდხავიდია, იშვარა, სადა-შივა, შაკტი და შივა. ჭეშმარიტი ნადა, ბგერის ფესვი (საფუძველი), ევოლუციონირებს სუფთა მაიადან უფალი შივას ნებით. ნადადან იზრდება ჭეშმარიტი ბინდუ. მასში ისახება ჭეშმარიტი სადაშივა და წარმოშობს იშვარას. შიდხავიდია ვითარდება იშვარასგან. სამყაროს იღებს სათავეს ბინდუდან და ვითარდება სხვადასხვაგვარ ფორმებში. შივა-ტატვა და შაკტი-ტატვა განუყოფელნი არიან. ტანრიზმში მათი სრული ერთიანობის სიმბოლოა შივალინგამი. განცდაში მდგომარეობისა „მე ვარ ეს“, როცა „ეს“ არის ჯერ კიდევ არამკვეთრი (ასპხუტა) გამოცდილება და დომინირებს „მე“, საკუთარ თავს ავლენს სადაშივა-ტატვა (ან სადაკხია-ტატვა). იდეალური სამყარო შეიგრძნობა როგორც რაღაც არაცხადი ცნობიერების სიღმეში. ამ სამყაროულ გამოცდილებაში სუბიექტიცა და ობიექტიც არის ცნობიერება. ცნობიერება ამ ასპექტში იღებს უნარს აღიქვას თავი, აქედან სუბიექტიცა და ობიექტიც. ნება (იჩხა) ამტკიცებს სამყაროული გამოცდილების „ამ“ მხარეს და ცნობილია როგორც სადაშივა-ტატვა. აქ დომინირებს იჩხა (ნება). სადაშივა-ტატვა არის კოსმიური გამოცდილების პირველი გამოვლინება. ღვთაებრივი გამოცდილების შემდეგი მდგომარეობაა უფრო მკვეთრი განსაზღვრება საყოველთაო გამოცდილების „ამ“ მხარისა. ეს ცნობილია როგორც იშვარა -ტატვა (ან აიშ-ვარია-ტატვა). ესაა სამყაროს აშკარა გაფურჩქვნა ანუ „უნმეშა“. ამ მდგომარეობაში დომინირებს ჯნანა ანუ ცოდნა. სადაშივას გამოცდილებაა – „მე ვარ ეს“. იშვარას გამოცდილებაა – „ეს ვარ მე“. სადვიდია-ტატვაში (ან შუდხავიდია-ტატვაში) „მე“ და „ეს“ განცდაში გათანაბრებულნი არიან როგორც სასწორი. აქ დომინირებს „კრია-შაკტი“. „მე“ და „ეს“ აქ გაცნობიერებული არიან ერთნაირი სიცხადით, თუმცაღა „მე“ და „ეს“ კვლავ იდენტურნი არიან, მაგრამ მათი განსხვავება მაინც შესაძლებელია აზრობრივად. ამ მდგომარეობის განცდას შესაძლოა დავარქვათ „მრავალფეროვნება ერთიანობაში“. სადვიადია-ტატვედან ვლინდებიან ვიდია-ტატვები, ხოლო ვიდია-ტატვებიდან ატმა-ტატვები. შივაიზმში უფალ შივას მიერ სამყაროს „შემოქმედება“ საგრძნობლად განსხვავდება შემოქმედების ქრისტიანული კონცეფციისგან. შივა-მურტი (გამოვლინება) იმყოფება ფორმისაგან განძარცვულ ჭეშმარიტ შივაზე (პარაშივაზე) დაბლა. მეორე ვერსიის მიხედვით ყოფიერება შედგება 96 ტატვასგან. ესენია: 24 ატმა-ტატვა, 10 ნადა, 5 ავასტხა (ცნობიერების მდგომარეობები, ფიზიკური, ასტრალური, კაუზიური, სულიერი და ზესულიერი ცნობიერება), 3 მალა (კარმული დაბინძურება), 3 გუნა (სატვა, რაჯასი და ტამასი), 3 მანდალა (სურია – მზე, აგნი – ცეცხლი და ჩანდრა – მთვარე), 3 ტემპერამენტი (ვატა, პიტა და შლეშმა), 8 ვიკარა (მოდიფიკაციები) – კამა, კროდხა, ლობხა, მოხა, მადა, მატსარია, დამბხა და ასუია, 6 ადხარა, 7 დჰატუ, 10 ვაიუ, 5 კოშა (ანამაიაკოშა, პრანამაიაკოშა, მანომაიაკოშა, ვიჯნანამაიაკოშა და ანანდამაიაკოშა) და 9 კარიბჭე. 24 ტატვა ესენია – 5 ელემენტი (ბჰუტა), 5 ტანმატრა, 5 ჯნანა-ინდრია, 5 კარმა-ინდრია და 4 კარანა (მანასი ბუდჰი, ჩიტა და ახამკარა). ზემოთხსენებული ტატვები განეკუთვნებიან სხეულს, ხოლო მათ მაღლა იმყოფება 5 საფარველი. ესენია ნიიატი, კაალა, კალაა, რაგა და ვიდია. ეს ხუთი შედიან სხეულში და წარმოადგენენ მისი ტატვების გაცვეთის მიზეზს და აყენებენ მას ზიანს. შივაიზმში უფალი შივა არ „ქმნის“ სამყაროს არაფრისგან საკუთარი ნებით, შივაისტურ ეზოთერულ ფილოსოფიაში სამყარო არის პარაშივას ანუ უმაღლესი ღვთაებრივი ცნობიერების მარადიული ოკეანის შინაგანი პოტენციური პასიური და ლატენტური ენერგიის გამოვლენილი დინამიკურ-კინეტიკური ფორმა, უმაღლესი ცნობიერების დინამიკურ-კინეტიკური ენერგეტიკული პროექცია, უფალ შივას შინაგანი შემოქმედებითი ენერგიის ვირტუალური ილუზორული პროექცია. უმაღლესი შივას (თავდაპირველი ცნობიერების) პოტენციური ენერგია (შაკტი), რომელიც მის წიაღში სუფევს და მისგან განუყოფელია, გამოვლენისას, დინამიკურ-კინეტიკურ ფორმაში განიცდის ევოლუციას ანუ ვითარდება სადაშივა-ტატვადან ხუთ ფიზიკურ ელემენტამდე. შივა (ცნობიერება) და შაკტი (ენერგია) წარმოადგენენ ერთ მთლიანს და განუყოფელნი არიან ერთმანეთისგან, შივა საკუთარი ნებით შაკტის დახმარებით ახდენს მატერიალური სამყაროს პროექციას, მატერიალური სამყარო სავსეა უფლის ცნობიერებით და ენერგიით. შივაიზმში „შემოქმედების“ პროცესი აბსოლუტურად განსხვავებულია „ღმერთის“ მიერ სამყაროს „შემოქმედების“ ქრისტიანული ვერსიისგან. შივაიტური ფილოსოფიის თანახმად სამყარო და ცოცხალი არსება არის შივას (ღვთაებრივი ცნობიერების) ემანაცია. შივაიტური კოსმოგონია ქრისტიანულისაგან განსხვავებით არის ლოგიკური, რაციონალური და სამყაროს ეზოთერულ კანონებზე დაფუძნებული. შაკტისტური კოსმოგონია შივაიტურის ანალოგიურია, ოღონდაც არის ერთი პატარა განსხვავება, შაკტიზმში აქცენტი კეთდება ღმერთის ქალურ ასპექტზე (ენერგიაზე). შაკტისტური ფილოსოფიისა და მეტაფიზიკის თანახმად რეალობა შედგება 36 ტატვასგან (რეალობის ელემენტისგან). უმაღლესი შივას „შემოქმედებით“ ასპექტს ეწოდება - შივა-ტატვად. ესაა - პირველი შემოქმედებითი მოძრაობა. შაკტი-ტატვა ესაა შივას ღვთაებრივი ნება. ეს არის მულტისამყაროს ღვთაებრივი თესლი და საშო. პირველ გამოვლინებას ეწოდება სადაკხია ანუ სადაშივა ტატვა. ამ ტატვაში იწყება იდეის ფორმირება. მასში იმყოფება ნადა-შაკტი, შემდეგ მოდის იშვარა-ტატვა. ეს ტატვა იწოდება ბინდუდ. მეოთხე ტატვა - ესაა სადვიდია-ტატვა ანუ შუდხავიდია-ტატვა, შემდეგ პრაკრიტი (შივას შინაგანი ენერგია) ტრანსფორმირდება გონების, გრძნობათა და მატერიის ტატვებად, რომელთაგანაც შედგება სამყარო. შუდხავიდია-ტატვადან ხდება 7 ვიდია-ტატვას ემანაცია, ხოლო 7 ვიდია-ტატვადან ემანირდება 24 ატმა-ტატვა, რომელთაგან უკანასკნელი ხუთი ესაა – ხუთი ფიზიკური სტიქია: სივრცე – აკაშა, ჰაერი – ვაიუ, ცეცხლი – ტაიჯასი, წყალი – აპასი და მიწა – პრიტხვი. შაკტისტური ფილოსოფიისა და მეტაფიზიკის თანახმად არსებობს შივას შინაგანი ენერგიის – შაკტის 4 ფორმა, ესენია: პარა-ვაკი – უმაღლესი თავდაპირველი ენერგია (პოტენციური ძალა), პაშიანტი-ვაკი – კაუზიური ენერგია (ღვთაებრივი კოსმიური გონი და კოსმიური ინტელექტი), მადხიამი-ვაკი – ასტრალური ენერგია (მარადის ქალური, ღვთაებრივი კოსმიური გონის სულიერი მეტაფიზიკური რადიაცია) და ვაიკხარი-ვაკი – ფიზიკური ენერგია (დედაღმერთის კოსმიური მატერიალური სხეული). შაკტისტური ფილოსოფიის მიხედვით სამყარო არის შაკტის (ღვთაებრივი ენერგიის) ემანაცია, ცოცხალი არსება შაკტიზმში ითვლება შაკტის ემანაციად. ჯაინიზმის თანახმად სამყარო შედგება ექვსი სუბსტანციისაგან, ესენია: ჯივა დრავია – სული, დჰარმასტიკაია – მოძრაობის გამტარი, ადჰარმასტიკაია – უძრაობის გამტარი, კალა – დრო, აკაშა – სივრცე და აჯივა ანუ პუდგალა – მატერია, ეს სუბსტანციები მარადიულები, უსაწყისოები და უსასრულოები არიან, მათ არ გააჩნიათ არც დასაბამი და არც დასასრული. ჯაინიზმი უარყოფს „შემოქმედი ღმერთის“ იდეას. ჯაინიზმი აღიარებს მუდმივად არსებული მარადიული მატერიის და მარადიული სულის კონცეფციას, ჯაინის მოძღვრება ამტკიცებს, რომ ცოცხალი სული – ჯივა-დრავია შეუქმნელია და ყოველთვის არსებობდა, ისევე როგორც მატერია – პუდგალა. სანსარას ანუ ცოცხალი სულის რეინკარნაციას არ გააჩნია დასაწყისი, მაგრამ შეიძლება ჰქონდეს დასასრული, დასასრული კი ჩვენს ნებაზეა დამოკიდებული. უსასრულო ერთიანობის ერთიანი და აბსოლუტური ღვთაებრივი პრინციპი ეინ სოფი ანუ იგივე ზარვან აკარანა, მატერიალური კოსმიური ყოფიერების - მაჰაკალპას ციკლის დასაბამში საკუთარ თავს ზეგამოუვლენელ სუბსტანციას ავლენს სამი შაბდაბრაჰმანის, სამი ლოგოსის, უფრო ზუსტად სამი ქალურ-მამაკაცური შაბდაბრაჰმიკულ-ლოგოსური დიადის - მაჰასარასვატისა და მაჰაბრაჰმას, მაჰალაკშმისა და მაჰავიშნუს და მაჰაკალისა და მაჰადევას, როგორც ზმნის სახით. ინდუისტურ მოძღვრებაში (მაგ. დევიბჰაგავატაპურანას მესამე წიგნში) ნათქვამია, რომ თავდაპირველად, უმაღლესი სულიდან – პარაბრაჰმანიდან იშვა იშვარა ბრაჰმა ანუ უფალი ბრაჰმა (ძვ. ინდ. „ბრაჰმა“ – „ზრდა-გაფართოება“) იგივე შაბდაბრაჰმანი ანუ ლოგოსი, შაბდა ნიშნავს მისტიკურ ბგერას, მისტიკურ სიტყვას, ბრაჰმანი ნიშნავს ღმერთს, იგივეა ძველი ბერძნული სიტყვა ლოგოსი, შაბდაბრაჰმანიდან ანუ იშვარა ბრაჰმას სხეულის ნახევრიდან იშვა შივას და ვიშნუ-ნარაიანას პირველი მანვანტარაავატარა – მანუ სვაიამბჰუვა ანუ „თვითმყოფადი გონიერი მე“.

სანკხიას ათეისტურ ფილოსოფიაში მატერიალური კოსმოსი, მატერიალური სამყარო, წარმოიშვა ორი უნივერსალური პირველდასაბამისგან, ორი ტატვასგან ანუ ყოფიერების ელემენტისგან, ესენია: მამრობითი უნივერსალური სული, უნივერსალური ცნობიერება – პურუშა და მდედრობითი უნივერსალური სული, არაცნობიერი სულიერი სუბსტანცია, მატერიალური, მენტალური და ფსიქიკური ელემენტების უნივერსალური პირველდასაბამი – პრაკრიტი. პრაკრიტის გააჩნია მყოფობის ანუ არსებობის სამი მოდუსი, სამი იპოსტასი ანუ გუნა, ესენია: რაჯასი – ვნების მოდუსი, სატვა – ჰარმონიისა და სათნოების მოდუსი და ტამასი – უმეცრებისა და შიშის მოდუსი. როდესაც პურუშა და პრაკრიტი „უახლოვდებიან“ ანუ ხდება ამ ორი პირველელემენტის (პირველტატვების) კონვერგენცია, იწყება სინერგია. როდესაც პრაკრიტი უკავშირდება პურუშას, მის შინაგან მოდუსებს ანუ გუნებს შორის ავტომატურად ირღვევა წონასწორობა, წონასწორობის დარღვევის შედეგად, მეორე ტატვას – პრაკრიტის წიაღიდან ვლინდება პირველი მოდიფიკაცია, კოსმიური ინტელექტი – ბუდჰი იგივე მაჰატ-ტატვა, მესამე ტატვა (ყოფიერების მესამე ელემენტი). მესამე ტატვადან ანუ ბუდჰიდან ვლინდება ახანკარა (ახამკარა) ანუ ფსიქიკური პიროვნული ეგო, ახანკარადან სატვას მოდუსში ვლინდება გონება – მანასი, მეხუთე ტატვა, კიდევ ათი ტატვა: ხუთი ჯანენდრია (ჯნანა ინდრია) ანუ შემეცნების ორგანოები და ხუთი კარმენდრია (კარმა ინდრია) ანუ მოქმედების ორგანოები, ტატვები მეექვსედან მეთხუთმეტემდე, ტამასის ასპექტში ახანკარადან ვლინდება ხუთი ტანმატრა ანუ პროტოსტიქია, ტატვები მეთექვსმეტედან ოცდამეერთემდე, რომელთაგან საბოლოოდ გარდასახვის ანუ მოდიფიკაციის გზით ვითარდება ხუთი უკანასკნელი ტატვა, ხუთი ფიზიკური სტიქია ანუ პანჩაბჰუტა (სივრცე – აკაშა, ცეცხლი – ტაიჯასი, ჰაერი – ვაიუ, წყალი – აპასი და მიწა – პრიტხვი). როგორც მოსჩანს, სანკხიას ფილოსოფიაში საერთოდ არ არსებობს „შემოქმედი“ ღმერთის კონცეფცია. სანკხიას ფილოსოფია „შემოქმედი“ ღმერთის გარეშეც მშვენივრად ხსნის სამყაროს წარმოშობას. ადვაიტა ვედანტას ფილოსოფიის თანახმად უნივერსალურ ღვთაებას გააჩნია ორი მთავარი ასპექტი: გამოუვლენელი (პოტენციური, ლატენტური) ასპექტი და გამოვლენილი (კინეტიკური) ასპექტი. კოსმიური ღმერთის გამოუვლენელი ასპექტი, ეს არის ნირგუნა ბრაჰმანი – ლატენტური აბსოლუტური სული, მარადიული ღვთაებრივი ცნობიერების უსასრულო კოსმიური ოკეანე. ნირგუნა ბრაჰმანი არის, უქმნელი და უსაწყისო, არადიფერენცირებული, არადეტერმინირებული და არადისკრეტული ცნობიერების თავდაპირველი მატრიცა – ნირ ვიშეშა ჩიტ მატრა. ნირგუნა ბრაჰმანი ესაა ღვთაება თვისებებისა და ატრიბუტების გარეშე. უნივერსალური ღმერთის გამოუვლენელი ასპექტი წარმოადგენს სუფთა ცნობიერებას, შემზღუდავი მატერიალური დანამატების გარეშე (ჩაიტანია, ნირ უპადხიკა ბრაჰმანი). უმაღლეს აბსოლუტურ სულს გააჩნია სამი სულიერი მახასიათებელი, სატ – მარადისობა, ჩიტ – ცნობიერება და ანანდა – ნეტარება. გამოვლენილი ასპექტი ეს არის სარგუნა ბრაჰმანი – ღვთაება, რომელიც ფლობს თვისებებსა და ატრიბუტებს. სხვა გაგებით იგია ღვთაებრივი არსებების უსასრულო მირიადების უსასრულო ერთობლიობა და კრებითი სახე. სარგუნა ბრაჰმანი არის იშვარა ანუ მატერიალური კოსმოსის უფალი. მას აგრეთვე ეწოდება სა ვიშეშა ჩიტ მატრა, რაც ნიშნავს ცნობიერების დიფერენცირებულ მატრიცას, ცნობიერებას შინაგანი განსხვავებებით, გამოვლენილ ცნობიერებას, კინეტიკურ ცნობიერებას. თუ სა ვიშეშა ჩიტ მატრა არის გამოვლენილი ცნობიერების დიფერენცირებული მატრიცა, მაშინ კოსმიური ღმერთის ლატენტური ანუ გამოუვლენელი, მთვლემარე ასპექტი არის ნირ ვიშეშა ჩიტ მატრა ანუ არადიფერენცირებული ცნობიერების მატრიცა, არადიფერენცირებული აბსოლუტური ცნობიერება დროისა და სივრცის მიღმა. იშვარა (უფალი, მენტალური მე) არის პარაბრაჰმანის ანუ ნირგუნა ბრაჰმანის (უმაღლესი ცნობიერების) გამოვლინება. უმაღლესი, უსაწყისო და უსასრულო ცნობიერების მარადიული ოკეანის – პარაბრაჰმანის წიაღში არსებობს ფარული, ლატენტური, გამოუვლენელი ძალა ანუ ენერგია – იოგა მაია ანუ პარაშაკტი (იგივე ვიკშიპა შაკტი), პარაბრაჰმანი არ განიცდის ევოლუციას, ყოველგვარი ევოლუცია და შესაბამისად ცვლილება განეკუთვნება პარაბრაჰმანის შინაგან პირველენერგია, მის პოტენციურ ენერგიას – იოგა მაიას (ილუზიას). იოგა მაია ანუ პარაშაკტი - ესაა შემოქმედებითი ენერგია, ენერგეტიკული სუბსტანცია (შემოქმედებითი ილუზია), რომელიც დასაწყისში არის გამოუვლენელი (ავიაკტა) და პასიური, ლატენტური, ხოლო შემდეგ გადადის დინამიკურ-კინეტიკურ ფაზაში, დიფერენცირდება ნატიფ ობიექტებში და საბოლოოდ საგნობრივ ნივთიერ ობიექტებად. ბრაჰმანი როგორც არადიფერენცირებული იოგა მაიას (ღვთაებრივი ენერგიის) მფლობელი, იწოდება - იშვარად (ანუ იშად) და ითვლება ყოვლისმცოდნედ და ყოვლისშემძლედ, ესაა პარაბრაჰმანის შინაგანი ენერგიის – იოგა მაიას გამოვლინების პირველი პლანი, მენტალური მეს პლანი (გონების – მანასის და ინტელექტის – ბუდჰის პლანი), ამ ფაზაში ჩნდება გონება და ინტელექტი. პარაბრაჰმანი რომელსაც გააჩნია სუსტად ნატიფად დიფერენცირებული იოგა მაია („შემოქმედებითი“ ენერგია), ეწოდება - ხირანიაგარბჰა (აგრეთვე სუტრატმა ან პრანა შაკტი). ამ შემთხვევაში ღმერთი იქნებოდა ყველა ნატიფი ობიექტის ერთობლიობა. ესაა ფსიქიკური მეს (ეგოს) პლანი. ბრაჰმანი რომელიც ფლობს კიდევ უფრო ძლიერად დიფერენცირებულ იოგა მაიას (შემოქმედებით ენერგიას), ნივთიერ შეგრძნობად ფიზიკურ საგნებში - ეწოდება ვაიშვანარა ანუ ვირაჯი იგივე ვაირატი. ესაა ფიზიკური (ხორციელი) მეს პლანი. ამ გაგებით ღმერთი არის ყველა ფიზიკური ობიექტის და სუბიექტის ერთობლიობა, მთელი გარემომცველი სამყაროსი, ყველა ინდივიდის (ჯივების) ჩათვლით. ადვაიტას მოძღვრებით ცოცხალი არსების კაუზიური სხეული შედგება ავიდიასგან ანუ ავარანა შაკტისგან, ავარანა შაკტი ესაა ცოცხალი არსების ინდივიდუალური „შემოქმედებითი“ ენერგია, პოტენციური და კინეტიკური ენერგია, რომელსაც აგრეთვე ეწოდება ცნობიერების დაჩრდილვის ენერგია. ავარანა შაკტი თითქმის ისეთივე ენერგიაა, როგორც იშვარას (უფლის) პოტენციური და კინეტიკური ღვთაებრივი ენერგია – იოგა მაია ანუ ვიკშიპა შაკტი. იშვარას ვიკშიპა შაკტი ახდენს მატერიალური კოსმოსის ვირტუალურ პროექციას, ცოცხალი არსების ავარანა შაკტისაც დაახლოებით იგივე ბუნება და უნარები აქვს, მაგრამ უფრო მცირე მასშტაბით. კაუზიური სამყარო ანუ მენტალური მეს პლანი ესაა ავარანა შაკტის პლანი, ასტრალური პლანი ესაა ფსიქიკური მეს პლანი ანუ პრანა შაკტის, ფსიქიკური მეს და ასტრალური სხეულის სასიცოცხლო ენერგიის პლანი, ხოლო ფიზიკური სამყარო არის გარდაქმნილი პრანას (პრანა შაკტის), უხეში ფიზიკური ენერგიების და ფიზიკური მეს პლანი. სანკხიას მსგავსად, ადვაიტა ვედანტაშიც სამყაროსა და ცოცხალი არსებების წარმოშობის კონცეფცია რადიკალურად განსხვავდება ქრისტიანული კონცეფციისგან. ადვაიტას არ სჭირდება „შემოქმედი“ ღმერთის ქრისტიანული იდეა, თვით იშვარაც კი არის პრაბრაჰმანის შინაგანი ენერგიის (იოგა მაიას) ვირტუალური გამოვლინება და მოდიფიკაცია, იშვარა საკუთარი „შემოქმედებითი“ ენერგიით თანმიმდევრობით წარმოშობს მატერიალური სამყაროს სამ პლანს: კაუზიურს, ასტრალურს და ფიზიკურს. ყველაფერი იბადება პროექციის და გარდასახვის გზით. შაივა-სიდჰანტას შივაიტური ტანტრიზმის თანახმად უფალი შივა არის სუფთა, უცვლელი, თვისებებისა და ატრიბუტებისგან განძარცვული, ყოვლისგამჭოლი ტრანსცენდენტური ცნობიერება. ის არის უმოქმედო პურუშა (ნიშკრია პურუშა). პრაკრიტი ცეკვავს მის მკერდზე და ახორციელებს შემოქმედების, დაცვისა და დანგრევის პროცესებს. როდესაც არ არის არც სინათლე, არც წყვდიადი, არც ფორმა, არც ენერგია, არც ბგერა, არც მატერია, მაშინ გრძნობების მიერ შეცნობადი ობიექტები გამოვლენილნი არ არიან, მაშინ არსებობს მხოლოდ შივა საკუთარ თავში. ისაა – დროისა და სივრცის გარეშე, არ არის მოქცეული დაბადების, სიკვდილის და ნგრევის ზეგავლენის ქვეშ. ის იმყოფება დიალექტიკის მიღმა. ისაა – უპიროვნო აბსოლუტი ბრაჰმანი. ის არ ექვემდებარება ტკბობას და ტანჯვას, სიკეთეს და ბოროტებას. მისი დანახვა ფიზიკური თვალებით შეუძლებელია, მაგრამ შესაძლებელია მისი გაცნობიერება გულში ერთგულების და მედიტაციის დახმარებით. პრალაიას ბოლოს უზენაესი უფალი ფიქრობს სამყაროს ხელახალ შემოქმედებაზე. მაშინ ის ცნობილია სადაშივას სახელით. ისაა შემოქმედების პირველმიზეზი. შემოქმედება გამომდინარეობს სადაშივადან. „მანუ-სმრიტიში“ მას ეწოდება სვაიამბჰუ. სადაშივა გამოუვლენელია, ის ანადგურებს ტამასს, რომელიც წარმოშვა პრალაიამ და ბრწყინავს როგორც თვითმნათი სინათლე, ყოფიერებისკენ იწვევს ხუთ ელემენტს და ა.შ. შივა თავის პირველ ფორმაში ტკბება პრაკრიტით როგორც კშეტრაჯნა-პურუშა. მეორე ფორმაში ისაა – ტატპურუშა, რომელიც დავანებულია სატვა-გუნაში, რომელიც სუფევს ბჰოგია-პრაკრიტიში, პრაკრიტის ფორმაში, რომელიც მისი ტკბობისთვის არის განკუთვნილი. მესამე ფორმაა – გჰორა, რვაშრიან ბუდჰიში მსუფევი როგორც დჰარმა და ა.შ. მეოთხე ფორმაში ისაა ვამადევა, მსუფევი აჰამკარაში, მეხუთე ფორმაში ისაა – სადიოჯატა, გონების მთავარი ღვთაება. შივას რვა ფორმაა – შარვა, ბჰავა, რუდრა, უგრა, ბჰიმა, პაშუპატი, იშანა და მაჰადევა; მათი სავანეებია შესაბამისად – დედამიწა, წყალი, ცეცხლი, ჰაერი, ეთერი, კშეტრაჯნა, მზე და მთვარე. ერთი ვერსიის მიხედვით არსებობს 36 ტატვა, რომელთაგან 24 ცნობილია როგორც ატმა-ტატვები, 7 – ვიდია-ტატვა და ბოლო 5 – შივა-ტატვები. 24 ატმა-ტატვა – ესენია 5 ელემენტი (ეთერი, ჰაერი, ცეცხლი, წყალი და მიწა), 5 ტანმატრა (ბგერა, შეხება, ფორმა, გემო და სუნი), 5 გრძნობის ორგანო (ყური, კანი, თვალი, ენა და ცხვირი), შინაგანი ორგანო, 5 მოქმედების ორგანო (ლაპარაკი, ხელები, ფეხები, ანუსი და სასქესო ორგანო), აგრეთვე ახამკარა, ბუდჰი და გუნა. 7 ვიდია-ტატვა – ესენია პურუშა, რაგა (სიყვარული), ვიდია (ცოდნა), კალაა (ფრაგმენტი), ნიიატი (წესრიგი), კაალა (დრო) და აშუდხა-მაია (არასუფთა მაია). 5 შივა-ტატვა: შუდხავიდია, იშვარა, სადა-შივა, შაკტი და შივა. ჭეშმარიტი ნადა, ბგერის ფესვი (საფუძველი), ევოლუციონირებს სუფთა მაიადან უფალი შივას ნებით. ნადადან იზრდება ჭეშმარიტი ბინდუ. მასში ისახება ჭეშმარიტი სადაშივა და წარმოშობს იშვარას. შიდხავიდია ვითარდება იშვარასგან. სამყაროს იღებს სათავეს ბინდუდან და ვითარდება სხვადასხვაგვარ ფორმებში. შივა-ტატვა და შაკტი-ტატვა განუყოფელნი არიან. ტანრიზმში მათი სრული ერთიანობის სიმბოლოა შივალინგამი. განცდაში მდგომარეობისა „მე ვარ ეს“, როცა „ეს“ არის ჯერ კიდევ არამკვეთრი (ასპხუტა) გამოცდილება და დომინირებს „მე“, საკუთარ თავს ავლენს სადაშივა-ტატვა (ან სადაკხია-ტატვა). იდეალური სამყარო შეიგრძნობა როგორც რაღაც არაცხადი ცნობიერების სიღმეში. ამ სამყაროულ გამოცდილებაში სუბიექტიცა და ობიექტიც არის ცნობიერება. ცნობიერება ამ ასპექტში იღებს უნარს აღიქვას თავი, აქედან სუბიექტიცა და ობიექტიც. ნება (იჩხა) ამტკიცებს სამყაროული გამოცდილების „ამ“ მხარეს და ცნობილია როგორც სადაშივა-ტატვა. აქ დომინირებს იჩხა (ნება). სადაშივა-ტატვა არის კოსმიური გამოცდილების პირველი გამოვლინება. ღვთაებრივი გამოცდილების შემდეგი მდგომარეობაა უფრო მკვეთრი განსაზღვრება საყოველთაო გამოცდილების „ამ“ მხარისა. ეს ცნობილია როგორც იშვარა -ტატვა (ან აიშ-ვარია-ტატვა). ესაა სამყაროს აშკარა გაფურჩქვნა ანუ „უნმეშა“. ამ მდგომარეობაში დომინირებს ჯნანა ანუ ცოდნა. სადაშივას გამოცდილებაა – „მე ვარ ეს“. იშვარას გამოცდილებაა – „ეს ვარ მე“. სადვიდია-ტატვაში (ან შუდხავიდია-ტატვაში) „მე“ და „ეს“ განცდაში გათანაბრებულნი არიან როგორც სასწორი. აქ დომინირებს „კრია-შაკტი“. „მე“ და „ეს“ აქ გაცნობიერებული არიან ერთნაირი სიცხადით, თუმცაღა „მე“ და „ეს“ კვლავ იდენტურნი არიან, მაგრამ მათი განსხვავება მაინც შესაძლებელია აზრობრივად. ამ მდგომარეობის განცდას შესაძლოა დავარქვათ „მრავალფეროვნება ერთიანობაში“. სადვიადია-ტატვედან ვლინდებიან ვიდია-ტატვები, ხოლო ვიდია-ტატვებიდან ატმა-ტატვები. შივაიზმში უფალ შივას მიერ სამყაროს „შემოქმედება“ საგრძნობლად განსხვავდება შემოქმედების ქრისტიანული კონცეფციისგან. შივა-მურტი (გამოვლინება) იმყოფება ფორმისაგან განძარცვულ ჭეშმარიტ შივაზე (პარაშივაზე) დაბლა. მეორე ვერსიის მიხედვით ყოფიერება შედგება 96 ტატვასგან. ესენია: 24 ატმა-ტატვა, 10 ნადა, 5 ავასტხა (ცნობიერების მდგომარეობები, ფიზიკური, ასტრალური, კაუზიური, სულიერი და ზესულიერი ცნობიერება), 3 მალა (კარმული დაბინძურება), 3 გუნა (სატვა, რაჯასი და ტამასი), 3 მანდალა (სურია – მზე, აგნი – ცეცხლი და ჩანდრა – მთვარე), 3 ტემპერამენტი (ვატა, პიტა და შლეშმა), 8 ვიკარა (მოდიფიკაციები) – კამა, კროდხა, ლობხა, მოხა, მადა, მატსარია, დამბხა და ასუია, 6 ადხარა, 7 დჰატუ, 10 ვაიუ, 5 კოშა (ანამაიაკოშა, პრანამაიაკოშა, მანომაიაკოშა, ვიჯნანამაიაკოშა და ანანდამაიაკოშა) და 9 კარიბჭე. 24 ტატვა ესენია – 5 ელემენტი (ბჰუტა), 5 ტანმატრა, 5 ჯნანა-ინდრია, 5 კარმა-ინდრია და 4 კარანა (მანასი ბუდჰი, ჩიტა და ახამკარა). ზემოთხსენებული ტატვები განეკუთვნებიან სხეულს, ხოლო მათ მაღლა იმყოფება 5 საფარველი. ესენია ნიიატი, კაალა, კალაა, რაგა და ვიდია. ეს ხუთი შედიან სხეულში და წარმოადგენენ მისი ტატვების გაცვეთის მიზეზს და აყენებენ მას ზიანს. შივაიზმში უფალი შივა არ „ქმნის“ სამყაროს არაფრისგან საკუთარი ნებით, შივაისტურ ეზოთერულ ფილოსოფიაში სამყარო არის პარაშივას ანუ უმაღლესი ღვთაებრივი ცნობიერების მარადიული ოკეანის შინაგანი პოტენციური პასიური და ლატენტური ენერგიის გამოვლენილი დინამიკურ-კინეტიკური ფორმა, უმაღლესი ცნობიერების დინამიკურ-კინეტიკური ენერგეტიკული პროექცია, უფალ შივას შინაგანი შემოქმედებითი ენერგიის ვირტუალური ილუზორული პროექცია. უმაღლესი შივას (თავდაპირველი ცნობიერების) პოტენციური ენერგია (შაკტი), რომელიც მის წიაღში სუფევს და მისგან განუყოფელია, გამოვლენისას, დინამიკურ-კინეტიკურ ფორმაში განიცდის ევოლუციას ანუ ვითარდება სადაშივა-ტატვადან ხუთ ფიზიკურ ელემენტამდე. შივა (ცნობიერება) და შაკტი (ენერგია) წარმოადგენენ ერთ მთლიანს და განუყოფელნი არიან ერთმანეთისგან, შივა საკუთარი ნებით შაკტის დახმარებით ახდენს მატერიალური სამყაროს პროექციას, მატერიალური სამყარო სავსეა უფლის ცნობიერებით და ენერგიით. შივაიზმში „შემოქმედების“ პროცესი აბსოლუტურად განსხვავებულია „ღმერთის“ მიერ სამყაროს „შემოქმედების“ ქრისტიანული ვერსიისგან. შივაიტური ფილოსოფიის თანახმად სამყარო და ცოცხალი არსება არის შივას (ღვთაებრივი ცნობიერების) ემანაცია. შივაიტური კოსმოგონია ქრისტიანულისაგან განსხვავებით არის ლოგიკური, რაციონალური და სამყაროს ეზოთერულ კანონებზე დაფუძნებული. შაკტისტური კოსმოგონია შივაიტურის ანალოგიურია, ოღონდაც არის ერთი პატარა განსხვავება, შაკტიზმში აქცენტი კეთდება ღმერთის ქალურ ასპექტზე (ენერგიაზე). შაკტისტური ფილოსოფიისა და მეტაფიზიკის თანახმად რეალობა შედგება 36 ტატვასგან (რეალობის ელემენტისგან). უმაღლესი შივას „შემოქმედებით“ ასპექტს ეწოდება - შივა-ტატვად. ესაა - პირველი შემოქმედებითი მოძრაობა. შაკტი-ტატვა ესაა შივას ღვთაებრივი ნება. ეს არის მულტისამყაროს ღვთაებრივი თესლი და საშო. პირველ გამოვლინებას ეწოდება სადაკხია ანუ სადაშივა ტატვა. ამ ტატვაში იწყება იდეის ფორმირება. მასში იმყოფება ნადა-შაკტი, შემდეგ მოდის იშვარა-ტატვა. ეს ტატვა იწოდება ბინდუდ. მეოთხე ტატვა - ესაა სადვიდია-ტატვა ანუ შუდხავიდია-ტატვა, შემდეგ პრაკრიტი (შივას შინაგანი ენერგია) ტრანსფორმირდება გონების, გრძნობათა და მატერიის ტატვებად, რომელთაგანაც შედგება სამყარო. შუდხავიდია-ტატვადან ხდება 7 ვიდია-ტატვას ემანაცია, ხოლო 7 ვიდია-ტატვადან ემანირდება 24 ატმა-ტატვა, რომელთაგან უკანასკნელი ხუთი ესაა – ხუთი ფიზიკური სტიქია: სივრცე – აკაშა, ჰაერი – ვაიუ, ცეცხლი – ტაიჯასი, წყალი – აპასი და მიწა – პრიტხვი. შაკტისტური ფილოსოფიისა და მეტაფიზიკის თანახმად არსებობს შივას შინაგანი ენერგიის – შაკტის 4 ფორმა, ესენია: პარა-ვაკი – უმაღლესი თავდაპირველი ენერგია (პოტენციური ძალა), პაშიანტი-ვაკი – კაუზიური ენერგია (ღვთაებრივი კოსმიური გონი და კოსმიური ინტელექტი), მადხიამი-ვაკი – ასტრალური ენერგია (მარადის ქალური, ღვთაებრივი კოსმიური გონის სულიერი მეტაფიზიკური რადიაცია) და ვაიკხარი-ვაკი – ფიზიკური ენერგია (დედაღმერთის კოსმიური მატერიალური სხეული). შაკტისტური ფილოსოფიის მიხედვით სამყარო არის შაკტის (ღვთაებრივი ენერგიის) ემანაცია, ცოცხალი არსება შაკტიზმში ითვლება შაკტის ემანაციად. ჯაინიზმის თანახმად სამყარო შედგება ექვსი სუბსტანციისაგან, ესენია: ჯივა დრავია – სული, დჰარმასტიკაია – მოძრაობის გამტარი, ადჰარმასტიკაია – უძრაობის გამტარი, კალა – დრო, აკაშა – სივრცე და აჯივა ანუ პუდგალა – მატერია, ეს სუბსტანციები მარადიულები, უსაწყისოები და უსასრულოები არიან, მათ არ გააჩნიათ არც დასაბამი და არც დასასრული. ჯაინიზმი უარყოფს „შემოქმედი ღმერთის“ იდეას. ჯაინიზმი აღიარებს მუდმივად არსებული მარადიული მატერიის და მარადიული სულის კონცეფციას, ჯაინის მოძღვრება ამტკიცებს, რომ ცოცხალი სული – ჯივა-დრავია შეუქმნელია და ყოველთვის არსებობდა, ისევე როგორც მატერია – პუდგალა. სანსარას ანუ ცოცხალი სულის რეინკარნაციას არ გააჩნია დასაწყისი, მაგრამ შეიძლება ჰქონდეს დასასრული, დასასრული კი ჩვენს ნებაზეა დამოკიდებული. უსასრულო ერთიანობის ერთიანი და აბსოლუტური ღვთაებრივი პრინციპი ეინ სოფი ანუ იგივე ზარვან აკარანა, მატერიალური კოსმიური ყოფიერების - მაჰაკალპას ციკლის დასაბამში საკუთარ თავს ზეგამოუვლენელ სუბსტანციას ავლენს სამი შაბდაბრაჰმანის, სამი ლოგოსის, უფრო ზუსტად სამი ქალურ-მამაკაცური შაბდაბრაჰმიკულ-ლოგოსური დიადის - მაჰასარასვატისა და მაჰაბრაჰმას, მაჰალაკშმისა და მაჰავიშნუს და მაჰაკალისა და მაჰადევას, როგორც ზმნის სახით. ინდუისტურ მოძღვრებაში (მაგ. დევიბჰაგავატაპურანას მესამე წიგნში) ნათქვამია, რომ თავდაპირველად, უმაღლესი სულიდან – პარაბრაჰმანიდან იშვა იშვარა ბრაჰმა ანუ უფალი ბრაჰმა (ძვ. ინდ. „ბრაჰმა“ – „ზრდა-გაფართოება“) იგივე შაბდაბრაჰმანი ანუ ლოგოსი, შაბდა ნიშნავს მისტიკურ ბგერას, მისტიკურ სიტყვას, ბრაჰმანი ნიშნავს ღმერთს, იგივეა ძველი ბერძნული სიტყვა ლოგოსი, შაბდაბრაჰმანიდან ანუ იშვარა ბრაჰმას სხეულის ნახევრიდან იშვა შივას და ვიშნუ-ნარაიანას პირველი მანვანტარაავატარა – მანუ სვაიამბჰუვა ანუ „თვითმყოფადი გონიერი მე“.

მსოფლიოში ბევრი რელიგია არსებობს. რელიგიები იყოფიან ორ ჯგუფად: 1) აბრაამული და 2) მისტიკურ ოკულტური. ინდუიზმი და ბუდიზმი განეკუთვნებიან მისტიკურ ოკულტურ რელიგიათა კატეგორიას. ოკულტურ რელიგიებში აბრაამულისგან რადიკალურად განსხვავებული დოქტრინაა. როგორ ეს? ოკულტურ რელიგიებში უარყოფილია მონოთეიზმი. ინდუიზმში არის შემდეგი განშტოებები: 1) ვიშნუიზმი 2) შივაიზმი 3) ადვაიტა სმარტიზმი 4) საურიზმი 5) განაპატიზმი 6) შაკტიზმი და კიდევ რამდენიმე სკოლა. ბუდიზმში სამი ძირითადი მიმდინარეობა: 1) ჰინაიანა (ყველაზე მარტივი) 2) მაჰაიანა (უფრო რთული ფორმა) და 3) ვაჯრაიანა (ბუდიზმის ყველაზე ოკულტური ფორმა, ტანტრისტული ბუდიზმი). რაშია პრობლემა? რაში და იმაში რომ ეს სკოლები ერთმანეთს ებრძვიან! ეს სკოლები ვერ ხვდებიან რომ პრაქტიკულად ერთი და იგივე ჭეშმარიტებას ამბობენ, უბრალოდ სხვადასხვა მომენტებზე აკეთებენ აქცენტს. რას ნიშნავს ეს? მაგალითად ვიშნუიტები მიიჩნევენ რომ ყველაზე მთავარი და ძლიერი არის ვიშნუ, ისაა ყოფიერების ბატონი, შივაიტები მიიჩნევენ რომ შივა არის მთავარი, არა მხოლოდ როგორც პიროვნული უფალი (იშვარა) არამედ როგორც უპიროვნო სული (პარამაშივა ანუ პარაბრაჰმანი), ხოლო შაკტი არის მისი ძალა და მდედრობითი ასპექტი. შაკტისტები მიიჩნევენ რომ მთავარი არის შაკტი, ისაა ყველაფრის მბრძანებელი და ყოველივე მისგან მოდის და მისგან იმართება. საურები მზის უფალ სურიას ადიდებენ, განაპატიელნი უფალ განეშას. ჰინაიანელი ბუდისტები ნაკლებ ყურადღებას აქცევენ მისტიკურ ძალებს, ღმერთებს და ა.შ. მათთვის მთავარია ის რომ ბუდა იყო ადამიანი რომელიც გახდა განათებული და გადავიდა ნირვანაში, ჩვენც იგივე უნდა ვქნათ, სხვას არაფერს აქვს მნიშვნელობა. მაჰაიანაში და ვაჯრაიანაში არსებობს თითქმის ისეთივე რთული და დახვეწილი მეტაფიზიკური და მისტიკური თეორიები, როგორც ინდუიზმში. არსებობს უზენაესი ბუდა (ადიბუდა) და მას აქვს ორი ასპექტი; მამრობითი და მდედრობითი. ვლინდება იგი როგორც; დჰიანა ბუდა, დჰიანა ბოდჰისატვა და მანუში ბუდა და კიდევ მრავალი სხვა ფორმით. ყველა არსებაში არის შინაგანი ბუდა. ყველას შეუძლია გახდეს ბუდა, მაგრამ ადამიანისთვის ეს ყველაზე მარტივია. არსებობს ერთიანი უსაწყისო და უსასრულო მარადიული კინეტიკური ცნობიერება საცავი – ალაია ვიჯნანა იგივე სარვასატვა. სარვასატვა ესაა უმაღლესი მე ყველა ცოცხალი არსებისა. ალაია ვიჯნანა ესაა ერთიანობა უქმნელი ინდივიდუალური ცნობიერებებისა. ალაია ვიჯნანა ესაა კოლექტიური ზეცნობიერი. მე არ მესმის, რა აწუხებთ ამ ფილოსოფიურ სკოლებს? ნუთუ ვერ ხვდებიან ელემენტარულს? არ აქვს მნიშვნელობა ვისზე აკეთებ აქცენტს, არ აქვს მნიშვნელობა ვინ მიგაჩნია მთავრად და ყველაზე მეტად ვინ გიყვარს, ვიშნუ, შივა, შაკტი, განეშა თუ ვინმე სხვა... ამას არსებითი მნიშვნელობა არ აქვს. თქვენ უბრალოდ არ გესმით. ახლავე ავხსნი თუ როგორ მესმის მე ეს: ღმერთს გააჩნია მრავალი ასპექტი და ფორმა, უპიროვნო ღმერთი შედგება მამრობითი ასპექტისგან და მდედრობითი ასპექტისგან, ესაა ადიბუდა სამანტაბჰადრა და ადიბუდა სამანტაბჰადრი. სამანტაბჰადრა ესაა იგივე პარამაშივა ან უმაღლესი ვიშნუ და საერთოდაც ნირგუნა ბრაჰმანი ანუ ღმერთი თვისებებისა და ატრიბუტების გარეშე როგორც უპიროვნო საწყისი ესაა ყველა ცოცხალი არსების უმაღლესი მე როგორც მამრობითი საწყისი და მამრობითი ასპექტი ღმერთისა. ნირგუნა ბრაჰმანი ვლინდება როგორც პიროვნული ტრიმურტი ანუ სამი იშვარა – ბრაჰმა, ვიშნუ და შივა, რომელია თქვენთვის მთავარი თვითონ გადაწყვიტეთ, ისე კი სამივე თანასწორი და თანაბარია. მათ ჰყავთ მეუღლეეები ანუ მდედრობითი იპოსტასები. სამი დიადი ქალღმერთი: მაჰასარასვატი, მაჰალაკშმი და მაჰაკალი ესენია სამი ენერგია: სრიშტი შაკტი – ემანაციის ენერგია, სტხიტი შაკტი – დაცვის ენერგია და სამჰარა შაკტი – განადგურების ენერგია. სამი შაკტი ანუ სამი ქალღმერთი (ტრიდევი) ესენია უზენაესი შაკტის ანუ უპიროვნო ღმერთის მდედრობითი ასპექტის – პარამაშაკტის ემანაციები და პიროვნული ფორმები და სამივე თანასწორია. ყველა მდედრი ესაა ტრიდევის ავატარა, ხოლო ყველა მამრი ესაა ტრიმურტის ავატარა. ჩვენ ყველანი ღმერთის პიროვნული ფორმის მამრობითი და მდედრობითი ავატარები ვართ და ვფლობთ ბუდას პოტენციალს. არსებობენ სამი ტიპის ჯივები ანუ ცოცხალი არსებები: 1) შუდჰა ჯივა – მუდმივად განათებული და სუფთა 2) სანსარინ ჯივა – დაბნელებული და დაბინდული და 3) მუქტა ჯივა – განთავისუფლებული. ჯივა ესაა ბრაჰმანის ნაწილი და ჩნდება მაშინ როცა ბრაჰმანის მესამე თვისება "ანანდა" (ნეტარება) იბინდება და ბნელდება. მატერიალურ სამყაროში არსებობს მხოლოდ "სატ" ანუ ბრაჰმანის არსებობა, ხოლო დანარჩენი ორი თვისება "ჩიტ" (ცნობიერება) და "ანანდა" (ნეტარება) დაბინდულია და დეფორმირებული. ღმერთს აქვს სიბრძნე და მოქმედების უნარი. მატერიალური კოსმოსის წარმოშობა და განადგურება აიხსნება ღმერთის ენერგიით (შაკტი). არსებობს მრავალი გზა ღმერთისკენ მიმავალი, როგორც ცოდნის ისევე სიყვარულის და ა.შ. მატერიალური სამყარო აღვსილია ბრაჰმანით. მეტიც, მატერიალური სამყარო ღმერთის იდენტურია, ღმერთი არის თავად სამყარო. მატერიალური სამყარო არის არასწორად გაგებული ბრაჰმანი (ღმერთი). სინამდვილეში სივრცე, დრო, მატერია და ა.შ. არის ბრაჰმანის (ღმერთის) განუყოფელი ნაწილები და წარმოადგენენ ღმერთის არსის ნაწილებს. სინამდვილეში არსებობს მხოლოდ სუფთა ყოფიერება. ჩვენ დამახინჯებულად აღვიქვამთ სამყაროს. სამყარო ესაა რეალური და ნატიფი სულიერი ბრაჰმანი. ბრაჰმანისგან განცალკევებულად არაფერი არ არსებობს და ყველა და ყველაფერი არის ბრაჰმანი და ბრაჰმანში. არსებობს სამი შაკტი: პარაშაკტი, პარააპარაშაკტი და აპარაშაკტი ანუ სულიერი, საშუალო და ფიზიკური ენერგიები. არ აქვს მნიშვნელობა რას უწოდებთ უმაღლეს სულს მამრობით ასპექტში ან მდედრობით ასპექტში, ამას მნიშვნელობა არ აქვს. იშვარა შივა არის უპიროვნო შივას პიროვნული გამოვლინება, მაგრამ უმაღლესი შივა არის იმავდროულად უმაღლესი ვიშნუც. უზენაესი სული და უზენაესი ენერგია აერთიანებენ ყველა ცოცხალ არსებას, ყველაფერს რაც კი არსებობს. კოსმიური სული და კოსმიური მატერია ესაა ერთი ღვთაებრივი რეალობის ორი თანამარადიული განზომილება. სულიც და მატერიაც = მარადიული უფალი. ჯივა = უფალი. კალა (დრო) = უფალი. აკაშა (სივრცე) = უფალი. უპიროვნო სული = უფალი. კოსმიური გონი = უფალი. არ არსებობს არაფერი ღმერთის გარდა. ყველაფერი = ღმერთი. არსებობს ინდივიდუალური ცნობიერება (ჯივატმანი) და არსებობს უზენაესი უპიროვნო ზეცნობიერება (ატმანბრაჰმანი) და ორივე რეალურია. ინდივიდი ესაა უზენაესის ფრაგმენტი და ემანაცია–რადიაცია. ინდივიდუალური ცნობიერება (ჯივა) და უნივერსალური ზეცნობიერი (პარაბრაჰმანი) ესენია ერთი რეალობის ორი განზომილება. ჯივა ფლობს ღვთაებრივ ბუნებას. ღვთაება არაა მხოლოდ უპიროვნო პარაბრაჰმანი. ღმერთი არის ყველა და ყველაფერი. უბრალოდ პარაბრაჰმანი ესაა უზენაესი რეალობა, მაგრამ არა ერთადერთი ჭეშმარიტი. ტრიმურტი და ტრიდევი სუფევს თითოეული ჯივას სხეულში. ნებისმიერი ჯივა ესაა ტრიმურტის და ტრიდევის ავატარა. არსებობენ სხვადასხვა ტიპის ავატარები. ყველაზე სუსტი ავატარა ესაა – ამშაავატარა. ღვთაების უპიროვნო და პიროვნული არსი სუფევს ყველაფერში. შივა ყველაფერშია, ისევე როგორც შაკტი, ვიშნუ და ა.შ. არსებობს სამი სამყარო: 1) ფიზიკური სამყარო (ბჰურ ლოკა) 2) ასტრალური სამყარო (ანტარ ლოკა) და 3) კაუზიური სულიერი სამყარო (კარანა ლოკა). ფიზიკურ რეალობაში არის ჯაგრატ – ფიზიკური ცნობიერება, ასტრალურში სვაპნა – ასტრალური ცნობიერება და კაუზიურში სუშუპტი – კაუზიური ცნობიერება. არის კიდევ უფრო მაღალი ცნობიერება – ტურია (ატმანბრაჰმანი). მატერიალური სამყაროს სამივე განზომილება არის ღმერთის სხეული. მატერია ესაა ღმერთის არსის ნაწილი. კაუზიური სამყაროს ზედა ნაწილი შედგება 4 განზომილებისგან: 1) უსასრულო სივრცის განზომილება 2) უსასრულო ცნობიერების განზომილება 3) უსასრულო არაფრის განზომილება 4) უსასრულო ერთიანობის განზომილება კაუზიური სამყაროს "მიღმა" იმყოფება ადიბუდა ანუ პარაბრაჰმანი. უფრო ზუსტად, უზენაესი რეალობა ესაა უპიროვნო ბრაჰმანი, მაგრამ ეს არ ნიშნავს იმას რომ იშვარა და სამი სამყარო არაა რეალური. იშვარა ესაა პიროვნული ღმერთი, ხოლო სულიერი, ასტრალური და ფიზიკური რეალობები პიროვნული უფლის სამი მდგომარეობა, მისი სამი ფორმა.

არსებობს სამი სამყარო: 1) ფიზიკური სამყარო (ბჰურ ლოკა) 2) ასტრალური სამყარო (ანტარ ლოკა) და 3) კაუზიური სულიერი სამყარო (კარანა ლოკა). ფიზიკურ რეალობაში არის ჯაგრატ – ფიზიკური ცნობიერება, ასტრალურში სვაპნა – ასტრალური ცნობიერება და კაუზიურში სუშუპტი – კაუზიური ცნობიერება. არის კიდევ უფრო მაღალი ცნობიერება – ტურია (ატმანბრაჰმანი). მატერიალური სამყაროს სამივე განზომილება არის ღმერთის სხეული. მატერია ესაა ღმერთის არსის ნაწილი. კაუზიური სამყაროს ზედა ნაწილი შედგება 4 განზომილებისგან: 1) უსასრულო სივრცის განზომილება 2) უსასრულო ცნობიერების განზომილება 3) უსასრულო არაფრის განზომილება 4) უსასრულო ერთიანობის განზომილება კაუზიური სამყაროს "მიღმა" იმყოფება ადიბუდა ანუ პარაბრაჰმანი. უფრო ზუსტად, უზენაესი რეალობა ესაა უპიროვნო ბრაჰმანი, მაგრამ ეს არ ნიშნავს იმას რომ იშვარა და სამი სამყარო არაა რეალური. იშვარა ესაა პიროვნული ღმერთი, ხოლო სულიერი, ასტრალური და ფიზიკური რეალობები პიროვნული უფლის სამი მდგომარეობა, მისი სამი ფორმა.

შივა – (ინდ.) დიდი ღმერთი, უსახო და უსახელო ღვთაების ერთ-ერთი სახე. ბრაჰმასთან და ვიშნუსთან ერთად შეადგენს სამებას – ტრიმურტის. თუმცა იგი ამ სამებაში დამანგრეველ საწყისს გამოხატავს (ბრაჰმა აშენებს, ვიშნუ ინახავს, შივა ანგრევს), მაგრამ ზოგიერთ თქმულებაში იგი სამყაროს მთლიანობის დამცველია. მან თავად ჩაყლაპა ოკეანეში წარმოშობილი შხამი და იხსნა ქვეყნიერება დაღუპვისგან. როცა ქვეყანაზე სიკვდილი არ იყო, ადამიანები და ცოცხალი არსებები მრავლდებოდნენ და მიწას ისე ამძიმებდნენ, რომ მას მეტის ატანა აღარ შეეძლო და ბრაჰმამ მათი მთლიანად მოსპობა გადაწყვიტა, ერთადერთი ღმერთებს შორის შივა გამოესარჩლა ქმნილებებს: „ნუ განურისხდები შენი ხელით შექმნილ არსებებს! ნუ მოხდება ისე, რომ მთელი სამყარო დაცარიელდეს. თუ განადგურდებიან, ვეღარც აღდგებიან. დაე, იცხოვრონ და მერე დაიხოცონ, ოღონდ ნუ შეწყდება მათი მოდგმა“. ამ სიტყვების გაგონებაზე ბრაჰმამ დაიოკა რისხვა, ცეცხლად რომ ედებოდა სამყაროს, სანაცვლოდ სიკვდილმა დაისადგურა ქვეყანაზე. შივას ცოლად ჰყავდა მთების მშვენიერი ასული უმა, რომელსაც ერთხელ კუბერამ მარცხენა თვალი თავხედურად დაადგა. კუბერა მწარედ დაისაჯა ამ საქციელისთვის: შეურაცხყოფილმა უმამ ამოუწვა მას მარცხენა თვალი თავისი ცეცხლოვანი რისხვით. ამის შემდეგ კუბერა რვაასი წელი ცალთვალა იყო და მხურვალედ ინანიებდა თავის საქციელს. ბოლოს, შივამ აპატია მას და მეგობრობაც შესთავაზა. შივას მესამე თვალი აქვს. ეს თვალი მაშინ გაუჩნდა, როცა ცოლი (არა უმა, არამედ პარვატი) მიეპარა უკანიდან და ხელებით თვალები დაუფარა. სასტიკია მისი მესამე თვალი: მან ფერფლად აქცია სიყვარულის ღმერთი კამა, რომელიც სიყვარულის ისარს უმიზნებდა მას, რათა მჭვრეტელურ ცხოვრებას მოეწყვიტა იგი. შივას ოთხი პირისახე და ოთხი ხელი აქვს. ერთში სამკაპი უპყრია. შივა განთქმულია, როგორც მოცეკვავე, ნათარაჯა – „როკვის მეფე“, და ასეც გამოსახავენ მას. შივას როკვა კოსმიური ენერგიისა და სამყაროს დინამიური წესრიგის განსახიერებაა. შივა თავის ერთ-ერთ ცოლთან ერთად მისგან მოკლული ასურის – აპასმარას გვამზე ცეკვავს. თავისი ცეკვით მან ათი ათასი ასკეტი განდეგილი დაიმორჩილა. ჯერ ისინი წინააღმდეგობას უწევდნენ მას, გააჩინეს სასტიკი ვეფხვი და მიუსიეს მას, მაგრამ შივამ ვეფხვს ტყავი გახადა და მისგან მოსასხამი გაიკეთა. (ამრიგად, შივა ვეფხისტყაოსანიც არის). ბოლოს, ასკეტებმა და ღმერთებმაც მათ კვალზე აღიარეს მისი ძალა და ავტორიტეტი.

ფრაგმენტი ჩატერჯის, დატას და პრაკაშანანდას წიგნიდან „ადვაიტა ვედანტას ფილოსოფია ანუ შრი შანკარაჩარია“ (თარგმნილია რუსულიდან ღვთისავარ ჩაბრავას მიერ) ღმერთის წიაღიდან მაიას ძალით სამყაროს ევოლუციის სამი სტადია: განვიხილეთ რა სამყაროს შექმნის პროცესი, ჩვენ დავინახეთ რომ ადვაიტას მიმდევრები ბრაჰმანის წიაღიდან სამყაროს ილუზორულ ევოლუციას მაიას ძალით განიხილავენ როგორც ნატიფის საგნობრივად ხილვადი გარდასახვის პროცესს. ევოლუციის ამ პროცესში თესლიდან მცენარის აღმოცენების მსგავსად განიხილავენ სამ სტადიას: არადიფერენცირებული - თესლი, ჩანასახი (კაუზალური სტადია); სუსტად დიფერენცირებული (ასტრალური) - თესლის აღმოცენება; მთლიანად დიფერენცირებული (ფიზიკური) - მცენარე. ბრაჰმანზე როგორც უცვლელ რეალობაზე რაღათქმაუნდა არ შეიძლება ითქვას რომ ის ევოლუციას განიცდის. ყოველგვარი ევოლუცია და შესაბამისად ცვლილება განეკუთვნება მაიას (ილუზიას). მაია - ესაა შემოქმედებითი ძალა (შემოქმედებითი ილუზია), რომელიც დასაწყისში არის გამოუვლენელი (ავიაკტა), შემდეგ დიფერენცირდება ნატიფ ობიექტებში და საბოლოოდ საგნობრივ ნივთიერ ობიექტებად. ბრაჰმანი როგორც არადიფერენცირებული მაიას მფლობელი, იწოდება - იშვარად (ანუ იშად) და ითვლება ყოვლისმცოდნედ და ყოვლისშემძლედ. ესაა სწავლება, რეალურ შემოქმედებამდე არსებული ღმერთის შესახებ, რომელიც ფლობს შემოქმედებით ძალას . ბრაჰმანი რომელსაც გააჩნია სუსტად ნატიფად დიფერენცირებული მაია, ეწოდება - ხირანიაგარბჰა (აგრეთვე სუტრატმა ან პრანა). ამ შემთხვევაში ღმერთი იქნებოდა ყველა ნატიფი ობიექტის ერთობლიობა. ბრაჰმანი რომელიც ფლობს კიდევ უფრო ძლიერად დიფერენცირებულ მაიას, ნივთიერ შეგრძნობად ფიზიკურ საგნებში - ეწოდება ვაიშვანარა ანუ ვირაჯი იგივე ვაირატი. ამ გაგებით ღმერთი არის ყველა ფიზიკური ობიექტის ერთობლიობა, მთელი გარემომცველი სამყაროსი, ყველა ინდივიდის (ჯივების) ჩათვლით. ზოგჯერ ევოლუციის ამ თანდათანობით პროცესს ადარებენ ინდივიდის ცხოვრების სამ სტადიას: ღრმა ძილს, ჩვეულებრივ ძილს და სიფხიზლეს. იშვარა - ესაა ღმერთი ღრმა ძილში, ხირანიაგარბჰა - ჩვეულებრივ ძილში, ხოლო ვაიშვანარა - ღმერთი სრული ფიზიკური სიფხიზლის მდგომარეობაში. უნდა აღინიშნოს რომ სიტყვა იშვარა ამ კონტექსტში გამოიყენება ვიწრო გაგებით, მიეწერება რა ის მარტო პირველ სტადიას, მაშინ როდესაც ამ სიტყვით აღნიშნავენ ღმერთის ანუ ბრაჰმანის იმანენტურ ასპექტს მთლიანობაში ანუ ბრაჰმანისა რომელიც დაკავშირებულია თავის უპადხებთან ყველა სტადიაზე. ღმერთის ეს სამი იმანენტური ასპექტი სამყაროს შემოქმედებასთან მიმართებაში, მის ტრანსცენდენტურ ასპექტთან ერთად, რომელიც ყოველგვარ მსგავს კავშირთა მიღმა იმყოფება, შეადგენენ ბრაჰმანის ოთხ შესაძლო ასპექტს: სუფთა ცნობიერება-ყოფიერება (პარაბრაჰმან), იშვარა, ხირანიაგარბჰა და ვაიშვანარა. თუმცაღა ისინი როგორც წესი აღმოჩინებისა და გამოვლინების თანმიმდევრულ სტადიებად ითვლებიან, თუმცაღა ამასთან მათი განხილვა შეიძლება როგორც ერთდროულად არსებულთა. რამეთუ სუფთა ცნობიერება (ჩაიტანია) არსებობს მარადიულად, მაშინაც კი, როდესაც ის ევოლუციონირებადად გვეჩვენება; ზუსტად ასევე და ამგვარად მისი ნატიფი გამოვლინებები (მაგ. ინტელეტი, მანასი, ნატიფი გრძნობები, გრძნობათა ორგანოები და მოტორული ორგანოები) განაგრძობენ არსებობას ნივთიერი გამოვლინებების გაჩენასთან ერთად. შანკარა არ ანიჭებს რაიმე სერიოზულ მნიშვნელობას შემოქმედების სხვადასხვა ურთიერთსაწინააღმდეგო სურათებს და მეტაფორებს მათი გამყარებისათვის, თუმცა ის მაინც ცდილობს ახსნას ისინი ისე როგორც ისინი გვხვდებიან სხვადასხვა წმინდა ტექსტებში, ცდილობს რა ერთნი გაამართლოს, ხოლო სხვანი უარყოს. სამყაროსთან მიმართებასი ადამიანის წინაშე დგას ორი პრობლემა. ერთი მდგომარეობს შემდეგში: როგორია პირველყოფილი ფუძე-დასაბამი, სუბსტანცია თუ რეალობა, მსოფლიოს მიერ ლოგიკურად შემოთავაზებული? სხვა პრობლემა მდგომარეობს შემდეგში: რატომ და როგორ ჩნდება მსოფლიო იმისგან რაც პირველადად ითვლება? პირველი პრობლემის გადაჭრა აშკარად ფილოსოფიის პირველი მნიშვნელობის საქმეა. შანკარა, სპინოზა, შოპენჰაუერი, ბრედლი და მსოფლიოს ფილოსფოსთა უმრავლესობამ სწორედ ამ პრობლემას მიუძღვნეს ცხოვრება. ისინი იწყებდნენ ფაქტების სამყაროდან, მიღებულებს გამოცდილებით, კრიტიკულად აანალიზებდნენ და ცდილობდნენ აღმოეჩინათ ის, რაც მათ მიერ ლოგიკურად უკვე იყო ნავარაუდევი. აქ მთავარი ინსტრუმენტის როლს თამაშობდა აზროვნება, ლოგიკა. ჩვენ უკვე ვნახეთ, თუ როგორ აღმოაჩინა შანკარამ სუფთა ყოფიერება და ცნობიერება როგორც ერთადერთი და პირველყოფილი რეალობა. მეორე პრობლემის გადაჭრა - მითოლოგიისა, რომელიც ღმერთის (ან რომელიმე სხვა პირველსაწყისის) წიაღიდან გამომდინარეობს და გვაწვდის ფანტასტიკურ აღწერას, რატომ და რა გზით იქნა შექმნილი სამყარო. აქ მთაბარ მეთოდს წარმოადგენს წარმოსახვა და მითოლოგიისაგან არავინ არ უნდა ელოდოს ლოგიკურ სიზუსტეს. როგორც წმინდა ტექსტები და მთელი მსოფლიოს ლეგენდები გვაჩვენებენ, სამყაროს მითოლოგიური ახსნა განმარტება ადამიანური გონებისათვის ყოველთვის გართობა მთელი მსოფლიოს ქვეყნებში. ზოგჯერ მითოლოგია გადაჯვარედინდება ფილოსოფიურ თვალსაზრისთან. მაგრამ ყველა დიდი ფილოსოფოსი გაურბოდა მითოლოგიურ ახსნა განმარტებებს. სპინოზას ფილოსოფიის ბანალური კრიტიკა, რომლის მიხედვითაც სუბსტანციის მისეული გაგება წარმოადგენს ლომის ბუნაგს, სადაც შესვლა შესაძლოა, ხოლო გამოსვლა არა, ეყრდნობა სწორედ ამ ფაქტს, თუმცაღა მისი მომხრენი ხედავენ ფილოსოფიის პირველივე საკითხის არასწორ გაგებას. გრინი და ბრედლი გულახდილად აღიარებენ რომ ფილოსოფიას არ შეუძლია სამყაროს შექმნის ახსნა. ასევე უდგება შანკარა მონათხრობებს სამყაროს შექმნის შესახებ, რომელნიც ასახულნი არიან სხვადასხვა წმინდა ტექსტებში, არა იმ სერიოზულობით, რომლითაც ის ცდილობდა ბრაჰმანის რეალურობის დამტკიცებასა და დადგენას, როგორც მსოფლიოს პირველყოფილი დასაბამისა და ფესვისა ან გამოეხატა წინააღმდეგობრივი ცვალებადი და ნაწილაკობრივი სასრული სახეობები არსებობისა. შანკარასათვის სამყაროს შემოქმედების აღწერა ჭეშმარიტია მხოლოდ და მხოლოდ შედარებით უფრო დაბალი თვალსაზრისით (ვიავახარიკა-დრიშტი). შანკარას სწავლება მე-ს, დამოკიდებულების და განთავისუფლების შესახებ. მე (self) აბსოლუტურად იდენტურია ბრაჰმანისა: ჩვენ უკვე დავინახეთ რომ შანკარა მიყვება აბსოლუტურ მონიზმს, ადვაიტას. ყობელგვარი განსხვავება თავად ობიექტებს შორის, სუბიექტსა და ობიექტს შორის და აგრეთვე ადამიანურ მე-სა და ღმერთს (აბსოლუტს) შორის წარმოადგენენ მაიას ილუზორულ ქმნილებებს. შანკარა დაჟინებით ამტკიცებს ყველასა და ყველაფრის აბსოლუტურ იდენტურობას, ყოველგვარი „რეალური“ განსხვავებების ე.ი. დიფერენციაციების გარეშე და ცდილობს ლოგიკურად მიყვეს ამ კონცეფციას ყველა საკითხში. ამიტომაც ის უდავოდ აღიარებს ადამიანური სულისა და ღმერთის იდენტურობას როგორც აზრს, რომელიც არაერთხელ და არაერთგზის გამოთქმულა უპანიშადებში. შანკარა, თავის ერთერთ კომენტარში წერს: „ბრაჰმანის შემეცნება ანუ მატერიალური სამყაროსაგან სრული თვითგანდგომის ფსიქიკური მდგომარეობა, სულიერი აბსოლუტის, ბრაჰმანის, ღმერთის, უტამა პურუშას, სამყაროს პირველყოფილი პრინციპის სიღრმეში გასხივოსნებულ შეჭრასთან ერთად, არის უცილობელი და კატეგორიული წინაპირობა ადამიანის სულიერი არსების, სანსარიკული არსებობის ციხიდან განთავისუფლებისა. ამისათვის ინდივიდუუმმა (ჯივატმანმა) საღად და ჯანსაღად უნდა გააცნობიეროს, მთელი უვარგისობა და უსაფუძვლობა უხეში სხეულებრივ გარსში, უღიმღამო და ბნელი „ჭის“ როგორც ციხის წიაღში, ტანჯული არსებობისა და გამოავლინოს ჭეშმარიტი და გულახდილი, დაჟინებითი, ბეჯითი მიზანსწრაფულობა სულიერი გასხივოსნების მოპოვებისა, ღმერთის, უმაღლესი რეალობის შემეცნებისა. ღვთის, ბრაჰმანის შემეცნების წყურვილი, უნდა იყოს ტოტალური, რომელიც არ აღიარებს არანაირ ბარიერებს და წინაღობებს. მაგრამ ტოტალური სურვილი ღვთაებრიობის ნექტარში ჩაძირვისა ადამიანში არ აგიზგიზდება იქამდე სანამ, მისი გონება (მანას-ბუდჰი) არ იქნება განწმენდილი მატერიალური კარმული კავშირებისაგან, ანუ უხეში და ნატიფი ანაბეჭდებისაგან (სამსკარებისა და ვასანებისგან) ბოროტი, ცუდი, ცოდვილი აზრებისაგან, სიტყვებისა და საქმეებისგან. სანამ ადამიანი იმყოფება და იმართება მრისხანების, ვნების, შურის და ა.შ. მიერ, რომლებიც გონებაში ჩნდებიან გონებაში დაგროვილი ნეგატიური ტენდენციების არსებობის რეზულტატში, სანამ ის არ გამოიჩენს მისწრაფებას პარაბრაჰმანის ჭეშმარიტების შეცნობისა და უმაღლესი არაკონცეპტუალური ცოდნა (პრაჯნია) არ გაბრწყინდება მის გონებაში. ამიტომაც ასკეტური პრაქტიკა (იამა და ნიამა), იოგინური ვარჯიში და კარმაიოგის აღსრულება წარმოადგენენ აუცილებელ წინაპირობებს სანსარიკულ ჭაობში მძინარე ადამიანური გონების გამოღვიძებისათვის. მიაღწევს რა გასხივოსნებას, ნირვანას და ბრაჰმანში საბოლოო განმტკიცებას, ადამიანი თავად ღმერთი ხდება, რომელიც ფლობსთავისუფალ ნებას აკეთოს ყველაფერი, რაც მოესურვება. მაგრამ იმდენად რამდენადაც გასხივოსნებულს, ბრაჰმანის შემცნობს არ გააჩნია რაიმე ნაირი ეგოისტური, ანგარებიანი სურვილი, ყველა უმდაბლესი ცხოველური ინსტინქტებისგან განთავისუფლების გამო, მაშინ ის ცდილობს დაეხმაროს სხვა ადამიანებს, რათა ისინიც განთავისუფლდნენ სანსარიკული მონობისაგან. ის მოწყალების გამო, გადასცემს მათ ადვაიტას ცოდნას და ასე და ამგვარად იღწვის საყოველთაო კეთილდღეობისათვის. კონტრარგუმენტი: მაგრამ სამსარა ხომ შეიძლენა იქნეს განადგურებული ჭეშმარიტი ცოდნით (ჯნანათი) მარტო იმ შემთხვევაში, თუ ეს სამსარა (სანსარა) - მარტო ილუზიაა, ცრუ ხილვადობა, დროებითი ჰალუცინაცია, - და მხოლოდ ამ შემთხვევაში გასხივოსნება შეიძლება გახდეს უკვდავების მიზეზი. მაგრამ ეს ასე არაა, რამეთუ სანსარა უშუალოდ აღიქმება და იგრძნობა და ჩანს რომ მას არ გააჩნია არც საწყისი და არც სასრული. როგორ უნდა შეწყდეს იგი თუ თავად აღიარებთ რომ კარმა (სანსარიკული განპირობებულობა ინდივიდისა) უსაწყისოა და შესაბამისად უსასრულო; ალოგიკურია მას მიეწეროს დასრულებადობა, იმას რაც უსაწყისოა? და არაა არანაერი შესაძლებლობა დამტკიცებისა, რომ ჯივატმას დამოკიდებულობა სხეულზე - ადხიასას, ჩანაცვლების (სუპერიმპოზიციის), იმდენად რამდენადაც ატმან-ბრაჰმან-პურუშას ბუნება სრულებით აბსოლუტურად განსხვავებულია ყველაფერი დანარჩენისაგან (მატერიისაგან, პრაკრიტისგან) იმის გამო რომ ატმანი - ესაა სუფთა (დაუბინძურებელი და უმინარევო) სუბიექტი, შემეცნებადი როგორც „მე ვარ მე“. მისი მსგავსი არ არსებობს. ვედანტისტის პასუხი: თქვენ მართალი ხართ, ეს ძალიან სერიოზული პრობლემაა, რომლის სიღრმისეული გაანალიზებაც აუცილებელია, - მარტივი გადაჭრა საკითხისა აქ არ არის. ეს სინამდვილეში გადაუდებელი და მდიდარი საკითხია, რომელიც სასწრაფო განხილვას საჭიროებს, რამეთუ „სიკვდილი არგკითხავს მოვიდეს თუ არა შენთან“. მაგრამ, როგორც არ უნდა იყოს, ვერავინ დაიწყებს იმის მტკიცებას რომსამსარა რეალურია მარტო იმიტომ, რომ ის გრძნობათა ორგანოიბის მიერ შეიგრძნობა; და ჭეშმარიტება და ტყუილი სრულებითაც შეიძლება იყვნენ შეგრძნებადნი (ინდრიების - გრძნობათა ორგანოების) მეშვეობით. არარსებული გველი, მაგ. ვადებთ რა შეშინებულ ფანტაზიას თოკზე, გარკვეულ დრომდე სწორედ ასეთ ზეგავლენას ახდენს ადამიანის ფსიქიკაზე, როგორც ნამდვილი და ჩვენ ვხედავთ, რომ შეშფოთებული წარმოსახვის ილუზორულ პროდუქტსაც კი შეუძლია ადამიანის მიყვანა სასიკვდილო შოკამდე, თუ ეს ილუზია არ იქნება რეალობის ცოდნით გაფანტული. ამიტომაც მატერიალური სამყარო და ადამიანის უხეში მკვეთრად დიფერენცირებული სხეული წარმოადგენენ ფიქტიურ პროდუქტებს არარსებული ილუზია-მაიისა, შესაძლოა ოგვეცვენოს რეალურებად (სატ) ცნობიერებისათვის, რომელიც უმეცრებითაა გარემოცული, უფრო ზუსტად ცრუ ცოდნით (მიტხია ჯნანათი). შემდეგ, სანსარა, არ შეიძლება იყოს რეალური მისი ლიკვიდაცია-შეწყვეტის შეუძლებლობის გამო, რამეთუ შრუტის და სმრიტის (წმინდა წერილის, შასტრების) თვალსაზრისით სანსარა შეიძლება გადალახულ იქნეს, ბრაჰმანის გაცნობიერებით და ადამიანის უმაღლეს სავანეში - ნირვანაში გადანაცვლებით. ასევე მიზეზობრიობის (კაუზალურობის) სანსარას ბორბალის შეწყვეტა, გუნების ვიბრაციული მოძრაობის შეჩერება სრულებით შესაძლებელია; თუ სამყაროს შემოქმედებითი საწყისი - ესაა სპონტანური იმპულსი (სპანდა) მიზეზობრივ სუბსტანციაში (პრანაში), მაშინ ამ იმპულსის ჩაქრობა შესაძლებელია, უკიდურეს შემთხვევაში, იმდენად რამდენადაც მისი ახალი აქტივობა. ჩვენ კი, მაგალითისათვისა, მონიყვანთ ციტატას შრუტიდან, რომლებიც აჩვენებენ რომ მატერიალური სამყარო არარეალურია, რომ ის მხოლოდ ავიდია მაიათი არის წარმოშობილი: „მარტო ერთიანი ბრაჰმანია რეალური, ხოლო ყველაფერი სხვა ცრუა“, „მასში არაა რაიმენაირი დიფერენცირებულობა, დაყოფადობა“, „ის შეიძლება იქნეს შემეცნებული ერთიანი მთლიანის ერთგვაროვან არადუალისტურ ფორმაში“(ბრიხადარანიაკა უპანიშადა).“ იქ - აბსოლუტური ერთობაა“ (იშა უპანიშადა). „ყოველგვარი დუალიზმი ილუზორულია“ (მანდუკია კარიკა). „არ არსებობს არაფერი სხვა, განცალკევებული მისგან (ბრაჰმანისგან)“ (ბრიხადარანიაკა უპანიშადა). ასე როგორ? რამეთუ თუ ის შეცნობილია, აღარ რჩება არაფერი რისი შეცნობაც აუცილებელი იქნებოდა!“ (შვეტშვატარა უპანიშადა). „ ბრაჰმანი მარტო ერთია მეორის გარეშე“, „ ყველა ცვლილებისა და ტრანსფორმაციის დასაბამში ძევს ხმა, მეტყველება და ყველა ცვლილება მარტო სიტყვაა, რომელსაც არ გააჩნია რეალური შემცველობა“ (ჩხანდოგია უპანიშადა). „იცოდე რომ ეს მატერიალური სამყარო მაიაა“, „მაიას მეუფე იგონებს და ქმნის ამ სამყაროს“ (შვეტაშვატარა უპანიშადა). „მაიას ზეგავლენის გამო ერთიანი მეუფე, გვეჩვენება მრავლად“ (ბრიხადარანიაკა უპანიშადა). სხეული არარეალურია: ადამიანი შედგება სულისა და სხეულისაგან. მაგრამ ჩვენს მიერ აღქმადი სხეული და მატერიალური ობიექტები მარტო ილუზორულ მოჩვენებითობას წარმოადგენენ. როდესაც ჩვენ გავაცნობიერებთ ამას მაშინ ერთადერთ რეალობად დარჩება ცოცხალი სული, რომელიც სხვა არაფეია თუ არა ღმერთი. გამონათქვამი: „ესა ხარ - შენ; ტატ ტვამ ასი“ ნიშნავს ადამიანური სულისა და ღმერთის სრულ იდენტობას. მართალია თუმცაღა, თუ ჩვენ „შენ-ად“ემპირიულ ინდივიდს მივიჩნევთ, შეზღუდულს და განპირობებულს თავისი სხეულით (უპადხი) და სიტყვა „ეს-ად“, მიღმიერ სულიერ რეალობას, მაშინ „შენ“ და „ეს“ არიქნებიან იდენტურები. აი რატომაა საჭირო რომ „შენ-ში“ უნდა ვიგულისხმოთ ადამიანის სუფთა სულიერი ცნობიერება, ხოლო „ეს-ად“ ღმერთის არსის შემდგენელი სუფთა ცნობიერება. (ადვაიტა) ვედაბტისტები მიუთითებენ ცნობიერებათა ამ სახეობების სრულ იდენტურობაზე. ეს შეიძლება გარკვეული იქნეს იდენტურობის განხილვით, რომელსაც ჩვენ გამოვთქვამთ, ვხედავთ რა დევადატტას მეორეჯერ, მაგ. როგორც: „ ეს - ის დევადატტაა“. პირობები რომლებშიც ადამიანი იმყოფებოდა გუშინ, რაღათქმაუნდა ვერ იქნებიან იმ პირობათა სრულად იდენტურნი რომლეშიც ადამიანი იმყოფება დღეს. შესაბამისად, ვერ იქნება იდენტურობა ერთი ადამიანისა რომელიც ერთ პირობებში იმყოფება და მეორე ადამიანისა რომელიც სულ სხვა პირობებშია. ჩვენ ვამტკიცებთ რომ ადამიანი სხვადასხვა ქრონალური დროებითი პირობების გათვალისწინების გარეშე უნდა იყოს ერთი და იგივე. ასევეა საქმე მე-სა და ღმერთის იდენტობის შესახებ სწავლებასთან დაკავშირებით. მე, განვლადი პირობების გათვალისწინების გარეშე, პირობებისა რომლებიც მას სუფთა ცნობიერებისგან (შუდხაჩაიტანია) განასხვავებს, სუფთა ცნობიერებისგან რომელიც არის ღმერთი, რომელიც ყოველგვარი ატრიბუტებისაგან განძარცვულად განიხილება, ატრიბუტებისაგან რომლებიც მას სუფთა ცნობისგან განასხვავებს. ამგვარი აზროვნება არ უნდა ჩაითვალოს ტავტოლოგიურად და ზედაპირულად, რამეთუ ისინი ემსახურებიან ერთიან რეალობაზე მითითების მიზანს, რაცილუზორულად სიმრავლედ აღიქმება. ადამიანსა და ღმერთს შორის იდენტობა ესაა იდენტობა და ერთობა უნატიფეს არსებს შორის, რომლებიც განსხვავებულებად გვეჩვენებიან. არის რა ღმერთის იდენტური ადამიანის სული იგივეა რასაც რეალობაში წარმოადგენს ღმერთი. ესაა უზენაესი ბრაჰმანი - თვითმნათი, უსასრულო ცნობიერება. სული ადამიანისა (ატმანბრაჰმანი) გვეჩვენება შეზღუდულ სასრულ მე-დ, სხეულთან მისი კავშირის გამო, რომელიც არის ავიდია-კამა-კარმას პროდუქტი. ნივთიერი და ნატიფი სხეულები წარმოადგენენ მაიას პროდუქტებს: სხეული მარტო იმისაგან კი არ შედგება რასაც ჩვენი ფიზიკური გრძნობების მეშვეობით შევიგრძნობთ; ამ უხეში მკვრივი, შეგრძნებადი სხეულის (სტხულა შარირას) გარდა არის კიდევ ნატიფი სხეული (სუკშმა შარირა), რომელიც მეტაფიზიკური გრძნობა-ინდრიებისგან, მოტორული ორგანოებისგან, სასიცოცხლო ელემენტებისგან, და შემეცნების შინაგანი მექანიზმისაგან (ანტახკარანა) შედგება. მაშინ როდესაც უხეში სხეული გარდაცვალების მერე იშლება მიკროელემენტებად და იღუპება, ნატიფი სხეული არ იღუპება და სულთან ერთად სხვა უხეშ სხეულში გადადის. ორივე ეს სხეული ავიდია-მაიას პროდუქტებს წარმოადგენენ. უმეცრების შედეგად, რომლის დასაბამის დადგენა შეუძლებელია, სული შეცდომით უკავშირდება უხეშ და ნატიფ სხეულს. ეს კავშირი იწოდება ბანდხად ანუ დამოკიდებულებად. ასეთ დროს სული ივიწყებს რომ ის - ბრაჰმანია. სული იქცევა როგორც მოკვდავი, შეზღუდული, საცოდავი არსება, რომელიც ცდილობს წარმავალ სამყაროულ ობიექტებს დაეუფლოს, სიამოვნებით ისარგებლოს მათით და დამწუხრდეს მათი დაკარგვის შემთხვევაში. ის აიგივებს თავს მოკვდავ სხეულთან და გონებასთან (ანტახკარანა) და ფიქრობს „მე ძლიერი ვარ“, „მე ხეიბარი ვარ“, „მე უმეცარი ვარ“ ასე ჩნდება ცრუ გაგება მე-სი როგორც ცრუ ეგოსი (ახამკარა) ანუ „ჩემი მე-სი“. ესაა შეზღუდული ეგო (ახამკარა) უპირისპირობს საკუთარ თავს ყოფიერების მთელ დანარჩენ სფეროს, რომელსაც მისგან განსხვავებულად თვლის. ასე და ამგვარად ეგო - არის არა რეალური მე, არამედ მისი ხიული შეზღუდულობა, უპადხი; რათა მოპოვებულ იქნეს სულიერი ცნობიერება (ატმასვარუპა), საჭიროასხეულ-გონების ილუზორული გარსების განადგურება. ცნობიერების მე არის რა განპირობებული სხეულით, ასევე შეზღუდულია. გრძნონები და შეცნობისშინაგანი ორგანო (ანტახკარანა) ხდებიან ინსტრუმენტები, რომელთა მეშვეობითაც ხდება შეზღუდული აღქმადობისა და და გრძნობითი ობიექტების შემეცნება (ინდრიაიარტხი). ამგვარი ემპირიული შეზღუდული შემეცნება არის უშუალო და პირდაპირი. უშუალო შეცნობა საგანთა მიისწრაფვის ობიექტისაკენ და იღებს მის ფორმას. უშუალო შემეცნებასთან (პრატიაკშა) ერთად, ადვაიტა ვედანტისტები უშვებენ არაპირდაპირი შემეცნების ხუთ მეთოდს: დასკვნა (ანუმანა), ავტორიტეტული მოწმობა (შაბდა), შედარება (უპამანა), პოსტულირება (არტხაპატი) და არაღიარება-არარსებობა (ანუპალაბდხი-აბჰავა). შემეცნების ამ მეთოდებთან მიმართებაში ადვაიტა ვედანტისტები ზოგადად იზიარებენ ბჰატა-მიმანსიკების სწავლებას. როდესაც ადამიანი ფხიზლობს, ის საკუთარ თავს აიოგივებს სხეულთან, აგრეთვე შინაგან და გარეგან ორგანოებს. როდესაც ადამიანი იძინებს და ხედავს სიზმრებს, ის ჯერ კიდევ შეიცნობს ობიექტებს, რომლებიც მეხსიერებაში არიან შემონახულნი და შესაბამისად მასში ჯერ კიდევ განაგრძობს არსებობას საკუთარი შეზღუდულობის გრძნობა, როგორც სუბიექტისა, რომელიც შეიცნობს ობიექტებს. როდესაც კი დგება ძილი სიზმრებს გარეშე (სუშუპტი), წარმოდგენები ობიექტებს შესახებ ქრებიან და ადამიანი აღარაა უკვე შემცნობი ადამიანი. სუბიექტისა და ობიექტის პოლარობა, შეცნობადსა და შემცნობს შორის დაპირისპირება ქრება. ადამიანი აღარ გრძნობს მეტი რომ ის სხეულზეა მიჯაჭვული და შეზღუდულია მისით. მაგრამ უსიზმრო ძილის დროს ცნობიერება მაინც არსებობს. სხვაგვარად გამოღვიძების შემდეგ როგორღა გაიხსენებდა ადამიანი თუ რა სჭირდა ძილის დროს და იტყოდა: „მე ისე მეძინა რომ სიზმრები არ მიხილავს“, თუ ცნობიერება მაშინ არ იყო?სიზმრების გარეშე ძილის შესწავლა (მაგ. მანდუკია კარიკაში) გვაძლევენ გარკვეულ წარმოდგენას თუ რას წარმოადგენს რეალურად ჩვენი მე, სხეულთან იგივეობის გრძნობას მოწყვეტილი. სული თავის ჭეშმარიტ მდგომარეობაში (როგორც ატმანი) არ არის სასრული, უბედური არსება. ის არ აცალკევებს თავის თავს კოსმიური ყოფიერების ერთიანი სფეროსაგან და არ ზღუდავს თავს სასრულობის ეგოიტური გრძნობით (ახამ ვრიტი) წინააღმდეგობებში „შენ“, „ამას“ ან „იმას“. სუფთა სული ატმანი თავისუფალია ყოველგვარი პრობლემებისა და ვნებათაღელვისაგან, რომელიც ჩნდება მეტერიალურ საგნებზე და გრძნობით სიამოვნებებზე დევნის შედეგად. სინამდვილეში სული ატმანი წარმოადგენს შეუზღუდავ ცნობიერებას და ნეტარებას (ანანდა). ფრაგმენტი რადხაკრიშნანის წიგნიდან – ინდური ფილოსოფია თარგმნილია რუსულიდან ღვთისავარ ჩაბრავას მიერ ატმანი მეტაფიზიკა წარმოადგენს იმის განხილვას, რაც გამოცდილების შედეგად მიღებული ფაქტებით ივარაუდევა. ის დაკავებულია არა ცნობიერების ფაქტების დაკვირვებითა და რეგისტრაციით, არამედ იმის გამორკვევას თუ, რას წარმოადგენენ არსებული ფაქტები რეალობის ბუნების თვალსაზრისით. შანკარა არ ანიჭებს მნიშვნელობას, არც ფსიქიკურ არც ბუნებრივ ფაქტებს, მაგრამ უფრო სიღრმისეულ საკითხს სვამს - ამ ფაქტების წინაპირობაზე; ის უდგება ამ პრობლემას როგორც სუბიექტური ასევე ობიექტური მხარეებიდან, რომლებიც საბოლოო ჯამში ერთმანეთთან ახლოს არიან. ვედანტა სუტრას თავისი კომენტარების შესავალში შანკარა სვამს შემდეგ კითხვას: არის თუ არა გამოცდილებაში რაიმე ისეთი, რაც შეიძლება განვიხილოთ როგორც მიზეზობრივი და დასაბამიერი და არის თუ არა აზრი იმისა რომ გამოცდილების ყველა ფაქტორი განვიხილოთ როგორც ამ როლზე პრეტენზიის მქონენი? ჩვენმა გრძნობებს შეუძლიათ რომ მოგვატყუონ, ხოლო მეხსიერება შეიძლება იყოს ილუზია. წარსული და მომავალი შესაძლოა აღმოჩნდნენ აბსტრაქციები. სამყაროს ფორმები შესაძლოა აღმოჩნდნენ წმინდა წყლის ფანტაზიები და მთელი ჩვენი ცხოვრება შესაძლოა წარმოადგენდეს ტრაგიკულ ილუზიას. არაფერი არ გვიშლის ჩვენ ხელს რომ განვიხილოთ სიფხიზლის დროს მიღებული გამოცდილება, სიმზრების სამყაროსთან ანალოგიაში, სადაც ჩვენ აგრეთვე ვართ სასახლეებში, გვაქვს საქმე აჩრდილებთან, ვებრძვით სულებს და გვახსოვს ყველა ჩვენი თავგადასავალი და ისტორია ზღაპრულ ქვეყანაში ყოფნისას თავს გადამხდარი. თუ სიმზრები ესენია ფაქტები, მაშინ ფაქტები სრულებით შეიძლება აღმოჩნდნენ სიმზრებად. თუმცაღა შემეცნების ყველა ობიექტი შესაძლოა იყოს რწმენის საგანი და ამიტომაც ექვემდებარება დაეჭვებას მათ რეალურობაში, თუმც გამოცდილებაში, როგორც ჩანს უნდა არსებობდეს კიდევ რაღაც სხვა ტრანსცენდენტური, მის საზღვრებს გარეთ მყოფი. თუ ვინმე საკუთარ თავში აღმოაჩენს რაღაც ისეთ რაც არ წარმოადგენს გარემომცველი მატერიალური ბუნების პროდუქტს, არამედ მის შემოქმედსა და მაფორმირებელს, თუ თვით შემეცნების შესაძლებლობასა და გრძნობადი სამყაროს შეფასებაში იგულისხმება ის, რაც ვერანაირად ვერ იქნება გამოყვანილი გრძნობადი სამყაროდან, მაშინ ლოგიკა ითხოვს ამ ტრანსცენდენტური, საკუთარ არსებაში ჩაბუდებული სუპრარეალობის აღიარებას. სკეპტიციზმი შეზღუდულია მე-თი რომლითაც ჩვენ უშუალოდ ვიმეცნებთ. თითოეული აცნობიერებს საკუთარი მე-ს არსებობას და არავინ არ ფიქრობს: „მე არ ვარსებობ“. დეკარტის მსგავსად შანკარა პოულობს ჭეშმარიტების საფუძველს მე-ს უშუალო სარწმუნებაში, რომელიც არ ექვემდებარება არანაირ ეჭვებს, რომლებიც ეხებიან სხვა საგნებს. თუ ჩვენი მე-ს არსებობა ცნობილი არ იქნებოდა, მაშინ თითოეული იფიქრებდა: „მე არ ვარსებობ“, რაც სხვათაშორის არასწორია. მე არის ჭეშმარიტებისა და სიცრუის, რეალობისა და ილუზიის, სიკეთისა და ბოროტების ცნებათა სუპრაუნივერსალური წინამორბედი. „შემეცნების ყველა მეთოდი (პრამანა) არსებობენ მხოლოდ საკუთარი მე-ს შეგრძნებასთან დაკავშირებით და რამეთუ ამგვარი შეგრძნება შეადგენენ საკუთარ პირად მტკიცებულებას, მაშინ აღარაა აუცილებლობა საკუთარი მე-ს არსებობის დამტკიცებაში“. „თავად აზროვნების ქონა და მისი ფუნქციები ვარაუდობს გონიერებას, რომელიც ცნობილია როგორც მე, რომელიც განსხვავდება აზროვნების ფუნქციისგან, ის თავად ამტკიცებს თავის არსებობას და ფუნქციებიც მას ემორჩილებიან. თითოეული ფუნქცია და უნარი, ნივთიერი სხეული და სასიცოცხლო სუნთქვა, გრძნობები და შინაგანი ორგანო, აგრეთვე ემპირიული მე ჩნდება მხოლოდ ატმანთან კავშირის საფუძველზე. ყოველივე ეს მათი მიზნის გარეთ მყოფებს ემსახურება და დამოკიდებულია რაღაც უფრო სიღრმისეული ფუძისაგან სამყაროული არსებობისა. ატმანი შეუძლებელია ეჭვქვეშ იქნეს დაყენებული, „რამეთუ ეს არსებობა არის იმის ბუნება, ვინც მას უარყოფს“. შანკარა ამტკიცებს, რომ ჩვენ არ შეგვიძლია მე-ს შემეცნება აზროვნების მეშვეობით, იმდენად რამდენადაც თავად აზრი წარმოადგენს იმ ნაკადის ნაწილს, რომელიც არა-მე-ს სფეროს განეკუთვნება. თუ ჩვენ შევიმეცნებთ მას კრიტიკისა და განმარტებების ჩვენი უნარების დაძინების გზით, ჩვენ აღმოვჩნდებით ისეთ მდგომარეობაში, რომ ვერ მოვახერხებთ სასურველ ფორმაში შემეცნებას და ამისდა მიუხედავად ჩვენ არ შეგვიძლია ვიაზროვნოთ მე-ს გარეშე, რამეთუ მის გარდა შეუძლებელია რაიმენაირი სხვა ცნობიერებისა და გამოცდილების არსებობა. თუმცაღა მე თავისუფალია შემეცნებისაგან, მაგრამ არა მთლიანად. მე - ესაა მე-ს გაგების ობიექტი, ამასთან ცნობილია, რომ ის არსებობს როგორც საკუთარი უშუალო წარმოდგენა. ის დაუმტკიცებადია, იმდენად რამდენადაც წარმოადგენს ყოველგვცარი მტკიცებულების ფუძეს და დგინდება ყოველგვარ მტკიცებულებამდე. ლოგიკურად მე - ესაა პოსტულატი. ჩვენ უნდა მივიღოთ ის როგორც თავისთავად ნაგულისხმევი. შანკარა ცდილობს გამოჰყოს ჭეშმარიტი მე ობიექტისაგან ამტკიცებს რა, რომ სუბიექტი და ობიექტი ურთიერთსაწინააღმდეგონი არიან, როგორც სინათლე და წყვდიადი და რომ ამიტომაც სუბიექტი ვერასდროს შეძლებს გახდეს ობიექტი. მეტაფიზიკის თვალსაზრისით „თვითმყოფადობა“ ე.ი. „თვითარსებობა“ საკუთარ თავში მარადისობის, უცვლელობისა და სისავსის იდეას შეიცავს. ჭეშმარიტი რეალობა არის ყოფიერება თავის თავში და საკუთარი თავისათვის, ასე რომ ატმანის ანუ პერმანენტული მე-ს რეალურობის მტკიცება, ნიშნავს მარადიული ბრაჰმანის რეალურობის მტკიცებას, ატმა ჩა ბრაჰმა. ბრაჰმანის რეალურობა მტკიცდება მითითებით იმაზე, რომ ის წარმოადგენს თითოეული მე-ს საფუძველს. თუმცაღა ჩვენ ვიცით, რომ მე არსებობს, მაგრამ ჩვენთვის უცნობია, თუ რას წარმოადგენს ის, - წარმოადგენს თუ არა ის სასრულს ან უსასრულოს, ცოდნას თუ ნეტარებას; ის არსებობ როგორც ერთადერთი მე თუ როგორც ერთერთი მრავალ მსგავს მე-ს შორის, როგორც უბრალო მოწმე ან ის ვინც ცხოვრებით ტკბება ან არც ერთი არც მეორე. რამეთუ არსებობს წინააღმდეგობები მე-ს ბუნების შესახებ, შანკარა ამტკიცებს, რომ მე შეცნობადიცაა და შეუცნობადიც. საჭიროა მე-ს არა მე-სგან განსხვავება, რომელიც საკუთარ თავში შეიცავს არამარტო გარემომცველ სამყაროს, სხეულსა და ორგანოებს, მაგრამ აგრეთვე აზროვნებისა და გრძნობების მთელი მექანიზმი. ჩვენ გონებრივ მდგომარეობებს ჩვეულებრივი გაგებით განვიხილავთ როგორც სუბიექტურ და ფიზიკურ მდგომარეობებს - როგორც ობიექტურებს. თუმცაღა მეტაფიზიკური გაგებით ორივე სფერო, როგორც მოვლენათა, ასევე მატერიალური, აგრეთვე გონებრივი, თანაბრად ობიექტურნი არიან. მატერიალისტები მე-ს აიგივებენ სხეულთან და მის გრძნობებთან. მაგრამ ცნობიერება და მატერია წარმოადგენენ რეალობის სხვადასხვა ფორმებს, რომლებიც ერთმანეთზე ვერანაირად ვერ დაი