odabade

2. ადამის ძევ! მიაქციე პირი გოგ მაგოგელისკენ - როშის, მეშექის და თუბალის მთავრისკენ, და იწინასწარმეტყველე მასზე; თუბალიდან მოდის იბერები (მეგრელ-ლაზ-ჭანების ) . მეშექიდან გამიგია მესხები მოდიან ხოლო რაშის მოდგმაა სკიფები-სლავები-რუსები თუ არ ვცდები.

ეზეკიელ წინასწარმეტყველი : თავი 38: 1-2 .

მე დავიბადე ქალაქ-ამასია კაპადოკიაში. დედაჩემი იყო კაპადოკიელი-ლაზი-ჭანური წარმოშობისა.კაპადოკიელები ლაპარაკობენ ამ ხალხთა ენაზე." სტრაბონი ივანე ლოლაშვილი ,,ქართული წიგნისა და მწერლობის საწყისებთან.თბილისი 1978 წ გვ 52.

ეს ნაშრომი ფრანგულ ჯურნალ Revue de Lingaistque-ში დაიბეჭდა პირველად . სათაური,, კაბადოკია ანუ ლაზისტანი".

საქართველოს ორი კედრი ჭანეთი და საინგილო. მოსე ჯანაშვილი. (გაზეთი ერთობა 1920 #167 27 ივლისი გვერდი 3. ) .... დღეს ჭანეთს ანუ ლაზისტანს შეადგენს რიზეს და ათინას ოლქები. საცა ზოგიერთნი უჩვენებენ 100000 მდე მკვიდრს მოსახლეს , ზოგნი კი ამ მოსახლეობას 200000 მდე სთვლიან . უწინ კი ქრისტეს დაბადებამდის წინა საუკუნებშიჭანელებს (ლაზებს) ეკავათ ჭოროხს ოქით შავი ზღვის პირპირ და მდინარე ღალის აქეთ მთელი მიდამო. ალექსანდრე მაკედონელის ჭამს (4 საუკუნე . ქრისტეს წინ). აქ ცხოვრობდნენ მაკრონები დედა ქალაქით ტრაპიზონი , მერე მოსინიკები და შემდეგ ხალიბები–ხალდნი და კაბადოკიელნი.. ხოლო შემდეგ საუკუნეებში ჩანან : ბიზერები:ჭოროხის იქით, დაბებით. აპსარუს, არქაბის, მორთულა, ათინა –ათენა, ადიენუს. ჭანები: დაბებით.რიზე აწყურის წყალზე, ოფის ოფიას წყალზე, სუსურმენა პისუს წყალზე. კოლხები (ჩოლეჰი) ქალაქებით ტრაპიზონი და ჰელმონასა. დრილები : კოლხებ ზემო. მაკრონები დრილებ ზემო მთებისკენ , დაბით ზიგანა. მოსინიკები: დაბებით , ცერაზუს,ტრიპოლის. ტიბარენები : დაბით ფარნაკია. ხალიბნი (ხალდნი) : დაბით კოტიორა, ორდუ, თემისკარა–თემისცირა. კაბადოკიელნი (კათბადუკიელნი) დასახლებულ თემთა შიგნით ღალისის რკალივით მინადენობას აქით.ქალაქებით მაზაკა, თავია, ზამა, შორობა, მაღალასსა, გარშაურა და სხ. ღალასს აქით სივრცეს , როგორც იუწყება მოგზაური გერასიმე ნადარეიშვილი, საბერძნეთი დღესაც ისევ უწოდებს მისს ძველ სახელს , ლაზისტანს (ლაზიკას). ეს ის ქვეყანაა, საცა ჭანის ქალისგან ქრისტეს წინა საუკუნის 20 წელს დაიბადა გეოგრაფოსი სტრაბონი, დაწვრილებით აღწერა ივერიისა მის მშვენიერ კრამიტით გადახურულ სახლებიან ქალაქებისა, აქ მოღვაწეობდა ქართველ ერის მადიდებელი მიტრიდატ დიდი, რომელმაც შეიერთა რა ქართველი ტომები და ბოსფორი, (ყირიმი) და გააჩინა ძლიერი ფლოტი, რომელიც შესდგებოდა სამხედრო გემით, დაიპყრო მაკედონია, და ათინა და სასიკვდინო ომი გამოუცხადა ძლიერ რომს, მაგრამ დამარცხდა შვილის მახარას ღალატით 63 წელს. აქ აღორძინდა და აქედან მცხეთას მოვიდა საქართველოს განმანათლებელი წმ. ნინო. აქაურნი იყვენენ დიდი ბასილი, დიდი ათანასე, სვიმონ მესვეტე, , რომელმაც ქართლს გამომგზავნა 13–ნი მამანი (შიო ღვიმელი, იოანე ზედაზნელი, ანტონი მარტყოფელი და სხვ) მე 4 მსოფლიო კრების განაჩენზე ხელს აწერენ : ,, თეოდორე ეპისკოპოსი ლაზთა ქვეყნის ფაზიზისა,“ , ,, იოანე ეპისკოპოსი ლაზთა ქვეყნის პეტრასი“ (დღევანდელი ციხისძირი : შენ ჩემია)......... დიდ და ვრცელ ლაზისტანიდან დღეს როგორც ვთქვით , დარჩა მხოლოდ ორი ოლქი. რიზესი და ითინის. აქ ლაპარაკობდნენ თავიანთ ჭანურ კილოზე, , ხოლო ამ ოლქებს გარეშეებს უკვე დაუვიწყნიათ ღვიძლი ენა. და გადაგვარებნულან ზოგი ბერძნად ზოგი ოსმალოდ. აქეთურ ჭანებს აქვთ თავიანთი ლამაზი ქალაქები რიზე, ათინა, არქაბი. და დაბები, სოფა, აფიშხო, ბულეფი, სულეთი, დუდრევანი. ...." ჭანეთი იყო და არა კაბადოკია. კაბადოკია მიშნავ ,,ლამაზი ცხენების ქვეყანას" . ჭანეთსი კი ცხოვრობდნენ ჭანები, დღევანდელი ლაზეთი დიდ ჭანეთის ნაწილია. 12 საუკუნემდე ინარცუნებდნენ ჭანები (სახლელეთო) თავის იდენტობას. გაუგებარია, რატომ არ ისწავლება ეს სკოლებში? რა არის აქ მიუღებელი. 1877 წ გაზეთ ივერიაში (#14 -17) გამოქვეყნდა დავით ჩუბინოვის (ჩუბინაშვილი) ნაშრომი. ,, ეტნოგრაფიული განხოლვა ძველთა და ახალთა კაბადოკიის ან ჭანეთის მკვირდთა მოსახლეთა" სადაც ყველაფერი დოკუმენტალურად , წყაროებზე მითითებით წერია. ეს ნაშრომი ფრანგულ ჯურნალ Revue de Lingaistque-ში დაიბეჭდა ითარგმნა პეტრე მირიანაშვილის მიერ.

სიტყვასიტყვით გავიმეორე მოსე ჯანაშვილის ციტატა. გაზეთი ,,ერთობა". 1920 წელი # 167 -27 ივლისი გვერდი 3. ,, საქართველოს ორი ღერძი/ ჭანეთი და საინგილო".სმაილკები მას გადაუგზავნე.

ტოპონიმების გადაქართველება არის სასაცილო, (ისიც შერჩევითი). ოკაცე კი არაა , არამედ ოკოჩე. (ხეობა ხონის რაიონში, 1932 წელს მარტვილის რ-დან გადაეცა ხონის რ-ონს). არა შავღელე არამედ უჩა ღალუ (ხობის რ-ონი) და სხვა. საკაცე სასაცილო იქნებოდა , მაგრამ ოკაცე რა ჯანდაბაა. ბარემ ლანჩხუთიც გადაეკეთედ სიტყვასიტყვით. (საძროხე) ან ოკრიბა ( საბატკნე).

ქართველები–ქართები ჩამოვიდნენ ქალდეიდან . აზომ ჩამოიყვანა – ალექსანდრე მაკედონელის მხედარმთავარმა.წყარო “მოქცევაჲ ქართლისაჲს”

პირველი წერილობითი წყარო სოჩის სეშახებ ეკუთვნის ტურქ გეოგრაფ და სამხედრომოღვაწეს ჩელების. მან აღწერა დასავლეთ კავკასია და აფხაზეთი. იმ ადგილას სადაც დღეს სოჩია, ცხოვრობს ჩერქეზული ტომო სადშა , აქიდან ქამოვიდა სახელი სოჩი და არა სოჭი. სოჭის ხე სავსეა დასავლეთ კავკასიაში.

ისტორიის პროფანაციის კლასიკური მაგალითი. 5 საუკუნეში არავითარი ქართლის სამეფო არ იყო. იყო იბერთა სამეფო. იბერთა ასახელმწიფო ისპობა 523 წელს . ხოლო პირველი წერილობითი დოკუმენტი სადაც წერია ქარტველთა მეფე თარიღდება 899 წლით. (წყაროექვთიმე თაყაიშვილი ჟურნალი ,,მნათობი”, 1948წ. #8 ,, როდის შეიცვალა იბერთა სახელმწიფო ქართველთა სახელმწიფოდ?". ხოლო იბერები და ქართები -არარის ერთიდა იგივე.,, იბერები არიან მეგრელ-ლაზ-ჭანები." ( წყარო ივანე ჯავახიშვილი : 1913 წელის გვერდი 19 . ,, ქართველი ერის ისტორია" )

მეგრული ენის გადიალექტება , უკვე შეურაწყოფაა. თუმცა თქვენ ეს არ მიგაჩნიათ ასეთად. დღეს საქართელოში მიდის ისტორიის მასიური პროფანაცია. რაც შეეხება ჩემს დიაგნოზ, ეს არის თქვენი დამოკიდებულება. განსხვავებული აზრი თქვენთვის მიუღებელია. ყველგან გრუ და კგბ აგენტები გელანდებათ. გაიგეთ. საქართველოს სსრ არარის. სტალინი კი მოკვდა. არარის ცოცხალი. ვიტყვი პირდაპირ. დამოუკიდებელ საქართველოში იდევნება მეგრული ენა. ამაზე მეტი რა უნდა გითხრათ. იდევნება წმინდა ნინოს ღვიძლი ენა.

მე იმის თქმა მინდა , რომ ისტორიის და სხვა კულტირული მემკვიდრეობის პროფანაცია არარის საჭირო. ამის საჭიროებას ვერ ვხედავ.მაგრამ თუ მსგავსი გაგრძელდა , ეს სიკეთეს ვერ მოიტანს.

საინტერესო არარის რასაც თქვენ ამბობთ. ხოლო მეგრული ენის არსებობა თუ მეგრული სეპარაიზმის წინაპირობაა, მეგრული ენის დიალექტობის მტკიცება შოვინიზმის წინაპირობაა. არჩევანი თქვენზეა.

მეგრელი-ეს ქართულად არის. მეგრეულად არის მარგალ, სიტყვასიტყვით მიწაზე მომუშავე. (მარგუალი, შეადარეთ გიორგის ბერძულ მნიშვნელობას. –მიწაზე მომუშავე) რაც შეეხება რა ენაზე ლაპარაკობდა აიეტი და მედეა. ამაზე პასუხი აკადემიკოსმა თამაზ გამყრელიძემ უკვე გასცა, და მას ედავეთ. რა ენაზე მეტყველებდნენ აიეტი და მედეა? თუ რა მოსახლეობა დახვდათ კოლხეთში არგონავტებს და რა ენაზე მეტყველებდნენ აიას ქვეყანაში, სადაც გავრცელებული იყო ოქროს საწმისის კულტი, ამის დადგენა შეიძლება ბერძნულ ტექსტებში შემონახული ერთი სიტყვითაც კი. ცხვრის კულტი ჩვენში დღემდეა შემორჩენილი, ხოლო ბერძნულ ტექსტებში შემონახული სიტყვა გახლავთ ოქროს საწმისის ბერძნული სახელწოდება კოვო/კოვა. ქართული სიტყვის ტყავ-ის მეგრულ-ლაზური ვარიანტი უნდა ყოფილიყო ტყოვ/ტკოვ ფორმა (თანამედროვე მეგრული ”ტყები”, ლაზური - ”ტკები”). ბერძნებმა ეს სიტყვა გამოიყენეს სიტყვა ”ტყავის” მნიშვნელობით იმ სპეციფიკური ”ცხვრის ტყავის” აღსანიშნავად, რომელსაც განსაკუთრებული საკულტო მნიშვნელობა ჰქონდა. სავარაუდოა, რომ ოქროს საწმისის და, საერთოდ, ტყავის აღსანიშნავად ბერძნები საკუთარი ”დერმას” გვერდით იყენებდნენ კოვ-ს. ეს სიტყვა უთუოდ შეითვისეს იმ ქვეყანაში, სადაც გავრცელებული იყო ცხვრის ტყავის კულტი. ეს კი ნიშნავს, რომ ბერძნების მოსვლის ეპოქაში დასავლეთ საქართველოში გავრცელებული იყო დიალექტი - მეგრულ-ლაზურის წინაპარი, რომელზედაც ტყავი აღინიშნებოდა ტყოვ-ტკოვ ფორმით. ამ დიალექტის დღევანდელი გაგრძელებაა მეგრული და ლაზური. არგონავტების გემ ”არგოს” სახელს საფუძვლად უდევს, სერგი ჯიქიას გონებამახვილური მიხვედრით, ეგრ-ის-ი, ქვეყნის სახელწოდების დასავლურ ქართული აგრ/არგ ვარიანტი, რომლისგანაც ეთნონიმი მ-არგ-ალ-ი წარმოდგება. მაშასადამე, მედეა და აიეტი, აიას ქვეყნის ხალხი მეტყველებდა მეგრულ-ლაზურის წინაპარ, კოლხურ ენაზე. სახელი, კოლხური, მართებულად უწოდა ამ წინაპარ ენას აკაკი შანიძემ. თამაზ გამყრელიძე

პაუხის დრო მეც არამაქვს