სოციალური უთანასწორობა, გაუნათლებლობა და კრიზისი

[Nukriko]

http://www.tnr.com/article/economy/77242/inequality-recession-credit-crunch-let-them-eat-credit?page=0,1

 

ამ სტატიაში ჩიკაგოელი პროფესორი ცდილობს გვაჩვენოს, თუ როგორ გახდა ამერიკის ეკონომური კრიზისის ერთ ერთი მიზეზი სოციალური უთანასწორობის ზრდა.

 

 

უთანასწორობამ გამოიწვია გაუნათლებლობა. გაჩნდა ბავრი არაკვალიფიციური მუშახელი, მაშინ როცა ბაზრები სულ უფრო კავალიფიციურ მუშახელს მოითხოვა. ევროაპაში თუ ბაკალავრის ხარისხის გარეშე სამუშაოს შოვნა წირს ამერიკელები სკოლებსაც კი ვერ ამთავრებენ.

 

ამის შდეგად, ალან გრინსპენის დროს, ფედერალური რეზერვის სათავეში, ამერკის მთავრობამ გაატარა პოლიტიკა (ადვილი გზის პრინციპით) რითაც ხელი შეუწყო ამ გაუნათლებელი მუშახელისათვის კრედიტის მიცემას – აიაფმა ფულამა სამშენებლო ბუმი გამოიწვია, სადაც დასაქმდა ეს უვიცი მუშახელი და ბაკებმა კი ამ საწ####ბს ისეთი კრედიტები შეაჩეჩეს, რომის გადამხდელებიც რეალურად არ იყვნენ. ეს გაკეთდა განათლების რეფორმის მაგივრად და მიიღეს კიდევაც ეკონომიური კრიზისი.

 

ამ ვატორის სტატია იმითაც არის ჩემთვის საინტერესო, რომ იგი ხაზს უსვამს კრიზისის იმ ფაქტორს, რაც ინოვაციებთან არის კავსირში – განათლებას. ჩემი აზრითაც კრიზისის ფუნდამენტური მიზეზი გახდა ინოვაციების უკმარისობა, რის უკანაც გაუნათლებლობაც იდგა. ასევე საინტერესო მისი მეორე მოსაზრება იმის შესახებ, რომ ბუშის დროს იმის მაგივრად , რომ ემკურნალათ ეკონომიკისათვის კაპიტალისტებმა თავიანთ ნაციას უბრალოდ ფული ასესხეს რითაც კიდევ უფრო მძიმე მდგომარეობაში ჩააგდეს, მაგრამ გარკვეული პერიოდით ეს მოჩანმდ, როგორც ეკონომიკის ზრდა. ჩემი აზრითაც, როცა ინოვაციების უკმარისობა ბაზრის სზღვარს აწესებს კრიზისის გადავადება შეიზლება მხოლოდ ფულის სესხებით, ასე აკეთებს ბევრი სახელმწიფო და ამერიკამაც ეს გააკეთა, ამგრამ ამით კრიზისი ვერ აიცილა თავიდან, რამენადაც ნასესხები ფული წავიდა მოხმარებაში და არა ინოვაციების დაგროვებაში.

[DonCaredo]

ამერიკელები სკოლებსაც კი ვერ ამთავრებენ.

რავი რომ ვამბობ, დებილების ქვეყანაა მეთქი, არ ჯერა არავის

[ტაშიი]

Nukriko

 

შენ ცოტა ცუდი წარმოდგენა გაქვს ამერიკაზე და ჩემი აზრით მხოლოდ რუსულ წყაროებს ეყრდნობი.

 

ჩემი აზრით სოციალურ უსამართლობაზე უფრო დიდი უსამართლობა არ არსებობს და ისე ზოგადად ჩემზე მემარცხენე (ცაცია ) ალბათ მარქსი არ იყო, მაგრამ შენ ამერიკას ალბათ არასწორად აფასებ. ქვეყანა ერთ წელში უფრო მეტ ცვლილებას აკეთებს ვიდრე სხვა რომელიმე ქვეყანა.

 

გაცილებით თავისუფალია ვიდრე ნებისმიერი სხვა სახელმწიფო.

 

ამიტომ ახლოს ვერ მივა ვერავინ დამერწმუნე. ადრე ვეტო ედო მემარცხენე იდეებს, ეხლა პრობლემა აღარ არის.

 

ცოტას ფართხალებენ ჩეფირისტები და ეგ არის.

 

მხოლოდ თავისუფალ არა ტოტალიტარისტულ გარემოს შეუძლია შექმნას სოციალურად სამართლიანი სახელმწიფო.

 

ამერიკას ერთ დღეში შეუძლია იმ სოციალური რეფორმების გაკეთება, რასაც ჩინეთი 1000 წელი მოუნდება და თან ამერიკაში იმუშავებს ეს რეფორმები ჩინეთისგან განსხვავებით.

 

თანაც გაითვალისწინე, რომ მხოლოდ კაპიტალისტურმა სახელმწიფოებმა შექმნეს სოციალური სამართლიანობა, ევროპული ქვეყნები მაქვს მხედველობაში. მარქსის სკოლა განვითარდა და კომუნიზმის იდეები შეიცვალა. თავისუფალი კაპიტალის გარეშე შეუძლებელია სოციალური თანასწორობა.

 

დარწმუნებული ვარ ცოტა ხანში ამერიკა იქნება სოციალური სამართლის ნიმუში. 10 წლის მერე ვისაუბროთ ამ თემაზე.

[Siknadmo]

Мировой финансовый кризис – откуда он появился

30.12.2008 г.

Мы живём в удивительнейшее время - слово «кризис» не сходит с наших уст, мысли о кризисе не выходят из наших голов, наши телевизоры уже три месяца разучились произносить что-либо другое, кроме «мировой финансовый кризис». И между тем это считается вполне нормальным. С одной стороны, причина в том, что к кризисам мы вполне привыкли, с другой, на нашу повседневную жизнь влияние финансовых катаклизмов пока не слишком ощущается. Наконец, мы попросту не понимаем - что за кризис, откуда он взялся, по каким причинам.

 

Попробуем восполнить этот пробел.

 

Никогда не являлся сторонником мнения, что во всех бедах нашего мира виновата Америка, но в этот раз от правды никуда не денешься - мировой финансовый кризис родился именно в США и оттуда уже распространился по всему миру. Если искать глобальную и всё объясняющую причину, то она заключается в характере американской экономической системы. Если все другие страны мира худо-бедно стараются зарабатывать различными способами (в первую очередь за счёт налогов) больше, чем составляют государственные расходы (социальная сфера, военные затраты, наука, развитие производства, высоких технологий и так далее), то Америка уже несколько десятков лет на такую мелочь не обращает внимания.

 

«Возьми сегодня деньги в долг, а думать о том, как их возвращать, будешь послезавтра» - такова примерная логика американского государства. Граждане лишь берут пример со своего правительства: за 5 лет, с 2003 по 2008 годы, внешний государственный долг США вырос в два раз и составляет почти 14 триллионов долларов. Добавьте к этому ещё и внутренний государственный долг (задолженность перед населением в виде привлечения средств на специальные программы, выпуска государственных ценных бумаг и так далее) в 37 триллионов, и вы поймёте, откуда у Америки деньги на самую сильную в мире армию и прочие излишества роскошной жизни.

 

Однако тема вероятного государственного банкротства США это повод для другого разговора. Вернёмся к кризису, который стал следствием того, что упали реальные доходы американского населения. Главной причиной этого эксперты называют банальное обесценивание доллара. Дело в том, что государству необходимо хотя бы обслуживать свои долги, то есть выплачивать по нему проценты. Попробуйте подсчитать даже самые скромные банковские проценты от 10 триллионов - получается очень большая сумма. Так как дополнительных доходов не появляется, зато расходы растут с каждым годом (тут и баснословные цены на нефть, и дорогостоящее удовольствие воевать в разных концах планеты с мифическим мировым терроризмом), выход один - включать печатный станок и производить дополнительные доллары, не подкреплённые реально существующим ВВП, то есть произведённым национальным продуктом. Итак, покупательная способность американских денег упала, при этом суммы доходов сократились.

 

Став получать меньше денег, американцы стали искать выход из ситуации, то есть новый способ заработать. Подумали-подумали, да и решили - зачем изобретать велосипед, когда можно использовать старый добрый способ, то есть попросту взять в кредит? Нужно отметить, что к 2005 году на американском рынке жилья сложилась очень интересная ситуация. Государство, стремясь избежать внутринационального недовольства явно не улучшающейся экономической ситуацией, всячески поддерживало ипотечные фонды, которые выдавали населению кредиты на строительство жилья практически задаром. Благодаря тому, что, во-первых, ипотечные кредиты предоставлялись фактически любому желающему (без финансовых гарантий, без справок о доходах и имеющемся имуществе и так далее), даже заведомо неплатёжеспособному гражданину, а во-вторых, цены на недвижимость стабильно и быстрыми темпами росли, в США начался строительно-ипотечный бум. Кредиты на жильё брали почти все - это был неплохой способ заработать: взять кредит, построить дом и продать его, ведь рост цен на недвижимость не только компенсировал стоимость кредита и процентов, но и давал хороший доход.

 

И всё бы хорошо, но в экономике ничто не длится вечно. В определённый момент, а конкретнее осенью 2006 года, ипотечные фонды впервые столкнулись с тем, что им банально не хватает наличных денег - выдав огромное количество кредитов, они пока не получили их обратно. Однако с помощью ряда мер (вроде предоставления населению дополнительного времени для возвращения кредитов) тогда ситуация была более или менее выправлена.

 

В 2007 году проблемы стали гораздо серьёзнее - «перегрелся» американский рынок недвижимости, предложение превысило спрос на дорогое жильё. Соответственно, те предприимчивые американцы, которые взяли кредиты в надежде построить дом, продать его, вернуть кредит и заработать при этом на хлеб с маслом и красной икрой, просчитались и остались с домами (зачастую недостроенными) и необходимостью возвращать деньги по ипотеке. Однако в прошлом году это явление только набирало ход, к тому же финансовую помощь «ипотечникам» оказало государство. Более того, в начале текущего года представители правительства и лично президент Буш высказались в том духе, что, ситуация с ипотекой, конечно, сложная, но мы обязательно справимся и всё будет хорошо.

 

Август 2008-го показал, что хорошо, наверное, будет, но далеко не скоро. К этому времени значительно упали цены на недвижимость (самые низкий показатель за последние восемь лет), далее по логической цепочке. Недвижимость подешевела, к тому же на него нет спроса -> Население, взявшее значительные кредиты на постройку жилья, в сложившихся условиях не в состоянии его продать, получить деньги и вернуть долг ипотечным фондам -> Ипотечные фонды, не получая обратно своих денег, один за другим, причём самые крупные и солидные, становятся банкротами -> Акции ипотечных фондов, в предыдущие несколько лет бывшие одними из самых доходных ценных бумаг и скупленные практически всеми крупнейшими банками США и мира, обесцениваются -> Значительно сокращаются активы (то есть наличные деньги) этих банков, что в свою очередь негативно влияет на котировки их собственных акций -> Наступает паника на фондовой бирже и порождает финансовый кризис, который, благодаря глобализации и связанности экономики всех стран мира, приобретает глобальный характер.

 

Вот такая, как говорил обаятельный герой Владимира Машкова в сериале «Ликвидация», получается картина маслом. В качестве её последнего штриха одна маленькая деталь: после начала финансового кризиса в центре Нью-Йорка «завис» счётчик, на протяжении почти 20 лет наглядно показывавший изменения в размерах внешнего государственного долга США. Устройство оказалось попросту не рассчитанным на цифру с двенадцатью нулями...

[Nukriko]

ტაშიი

შენ ცოტა ცუდი წარმოდგენა გაქვს ამერიკაზე და ჩემი აზრით მხოლოდ რუსულ წყაროებს ეყრდნობი.

ცდები, თავად ამერიკულ პრესას ვიყენებ წყაროთი, თუ გინდა გადაამოწმე, ჩემი მოტანილი წყაროები და შენც დარწმუნდები

გაცილებით თავისუფალია ვიდრე ნებისმიერი სხვა სახელმწიფო.

 

ამიტომ ახლოს ვერ მივა ვერავინ დამერწმუნე. ადრე ვეტო ედო მემარცხენე იდეებს, ეხლა პრობლემა აღარ არის.

 

http://www.nytimes.com/2010/09/28/science/28scientist.html

ნახეთ რა ხდება, იმის მაგივრად რო ენერგეტიკა დააფინანსონ, მეცნიერებს ციხეში იჭერენ იდეის ლობირების მცდელობისთვის. ნაღდად რაღაც ჭირს ამ ქვეყანას და მერე თავისუფლებაზე ლაპარაკი ცოტა ნეტოა.. ჩვეულებრიივი კორპოროკრატიული ქვეყანაა..

დარწმუნებული ვარ ცოტა ხანში ამერიკა იქნება სოციალური სამართლის ნიმუში. 10 წლის მერე ვისაუბროთ ამ თემაზე.

და რა გაძლევს ამის იმედს? ობამას ჩაუგდეს სოციალური დაზღვევის ახალი კანონი.. მე რასაც ვხედავ, ის არის რომ რაც დრო გადის, მით უფრო მეტად კორპოროკრატიული ხდება და მით უფრო იზრდება სოციალური უთანასწორობა ამერიკაში..

[dire]

ტაშიი

ამდენი სისულელე ერთ პოსტში ცხოვრებაში არ წამიკითხვას.

კარდუს არ დაუწერია ერთად ამდენი

ბავშვსაც კი, რომელსაც პირდაპირი დამოკიდებულება აქვს დედის რძეზე, უფრო მეტი კრიტიკის უნარი აქვს დედის მიმართ, ვიდრე შენ იმ ქვეყნის მიმართ რომელზეც წერ.

პ.ს.

იქ კიდევ გრინგოებს მოვუდღან სუყველაფერი. რაც მალე წალეკავენ მაგათ მექსიკელები და ვანიებს კიდევ ჩინელები, მით უფრო მალე გახდება მსოფლიო უკეთესი.

ორი უბინძურესი და უღორესი ქვეყანა... რუსეთი და აშშ.

[DonCaredo]

იქ კიდევ გრინგოებს მოვუდღან სუყველაფერი. რაც მალე წალეკავენ მაგათ მექსიკელები და ვანიებს კიდევ ჩინელები, მით უფრო მალე გახდება მსოფლიო უკეთესი.

ორი უბინძურესი და უღორესი ქვეყანა... რუსეთი და აშშ.

შენ გაიხარე რა, თორემ მეთქი მარტო ვარ

[dire]

DonCaredo

შენ ისეთი გარეწრების სურათები გაქვს ავატარზე რომ... ჩვენი გზები ერთად ვერ ივლის

[ტაშიი]

dire

 

გირჩევ ფრანკფურტის სკოლას გაეცანი და უფრო მეტ "სისულელეს" აღმოაჩენ სოციალიზმზე.

 

რაც შეეხება ამერიკას შენ მაგრად არ მოგწონს და სტერეოტიპი შექმნილი გაქვს და რაც არ უნდა მოხდეს უკვე წინასწარ გაქვს რეცეპტი გამოწერილი. მე რაშიც ამერიკა ქაქია იმას ვამჩნევ სხვათაშორის და ვამბობ კიდეც.

 

აბა შენ რა მოგწონს ამერიკაში ის თქვი .

 

ისე ზოგადად გირჩევ ცოტა ზომიერი სიტყვები შეარჩიო.

[lasha1997]

ჰა და დამისახელეთ უკეთესი ქვეყანა და მერე ვიბაზროთ.

 

 

ზოგი მაგრად ჭედავს და როცა აზრზე არა ხართ რამის,სჯობს იყუჩოთ, თორემ ამითი თქვენ ინტელექტს ამჟღავნებთ.

[Nukriko]

ჰა და დამისახელეთ უკეთესი ქვეყანა და მერე ვიბაზროთ.

შვედეთი თუნდ ;)

[lasha1997]

შვედეთი თუნდ

 

შენ შვედეთში გიცხოვრია? შვეიცარია სჯობსო და მართალია ნეტა?

Edited October 9, 2010 by lasha1997

[Nukriko]

შენ შვედეთში გიცხოვრია? შვეიცარია სჯობსო და მართალია ნეტა?

არა, მარა მონაცემებით შვედეთი ჯობია..

 

თუ ავიღებთ,საშუალო შემოსავალს, სოციალურ დაზღვევას, განათლების დონეს, კრიმინალს და სხვა დანარჩენს, შვედეთი საბოლოო ჯამში უკეთესი ვარიანტია, ვიდრე აშშ

 

თუმცა აქ, ჩვენ ქვეყნებს შორის არ გვქონდა საუბარი..

 

აქ სისტემებზეა საუბარი და არა ქვეყნებზე..

[lasha1997]

თუ ავიღებთ,საშუალო შემოსავალს, სოციალურ დაზღვევას, განათლების დონეს, კრიმინალს და სხვა დანარჩენს, შვედეთი საბოლოო ჯამში უკეთესი ვარიანტია, ვიდრე აშშ

 

 

გასაგებია,მაგრამ ამერიკა ათასჯერ დიდი ქვეყანაა და ათასი რჯურის ხალხი ცხოვრობს აქ.

 

 

წყობას რაც შეეხება,აქ არავინ არავის (ვერ)არ ამცირებს და ეკონომიკური კრიზისი კლინტონის ბრალი იყო.მართალს სწერს ის კაცი,რომ უპრაკუნოდ იძლეოდნენ სესხებს ბანკები და შედეგიც სახეზეა. ამოიქაჩება ეს ქვეყანა,ოღონდ არა სოციალისტური შეხედულებებით.მოვლენ რესპუბლიკელები ამ ნოემბერს და მერე ვნახოთ.

 

 

დემოკრატებს მაგრა ენძრევათ ამ არჩევნებზე.

[Nukriko]

lasha1997

 

 

წყობას რაც შეეხება,აქ არავინ არავის (ვერ)არ ამცირებს და ეკონომიკური კრიზისი კლინტონის ბრალი იყო.მართალს სწერს ის კაცი,რომ უპრაკუნოდ იძლეოდნენ სესხებს ბანკები და შედეგიც სახეზეა. ამოიქაჩება ეს ქვეყანა,ოღონდ არა სოციალისტური შეხედულებებით.მოვლენ რესპუბლიკელები ამ ნოემბერს და მერე ვნახოთ.

ხო და რესპუბლიკელი დემაგოგები, საბოლოოდ გაანადგურებენ აშშ-ს..

 

კიდე ერთ შარში ამოაყოფინებს რესპუბლიკელები ამერიკას თავს..

 

როგორც ბუშმა ავღანეთში და ერაყში ამოაყოფინა თავი..