ლექსები

[bastera]

ისეთი ლექსები დავწეროთ რომელიც ჩვენივე დაწერილია ან რომელიც მოგვწონს

[urfinjus]

ჰაჯი მურატის მოჭრილი თავი

 

 

 

 

 

 

შემახის გზაზე ვიღაც შავმა,შავნაბდიანმა,

შუაღამისას დასძრა შავი ყარაბახული;

და თბილისამდე ბედაურმა ორბის ფრთიანმა

გასცვითა ნალი, ამ დღისათვის შემონახული.

 

არც ღამე იყო, მაგრამ თითქოს არც თენდებოდა,

როცა მხედარმა სასახლეზე მოაგდო ცხენი,

და უმალ, თუმცაფეხზე დგომა უძნელდებოდა,

კნიაზ ნამესტნიკს წარუდგინა ხურჯინით ძღვენი.

 

გადასცა წიგნი,შეისწორა ხანჯალი ბასრი.

დასწვდა ამანათს - მოარიდა ლაპარაკს ყური.

მან ამოიღო გაფერილი სპილენძის კასრი.

 

 

მერე წამოდგა და ასეთი ახსნა სურათი:

„მოჭრილი თავი მოგართვითო, ჰაჯი მურატის“.

 

ღია ფანჯრიდან ქარმა შუქი დააბარბაცა,

ბაღში აპრილის გაისუდრა ტკბილი ტაროსი.

და მოკლე ფრაზამ, ინგლისურმა, გასჭრა დარბაზი:

„ჭკუამ დაღუპა ეგ ბარბაროსი“.

 

შემდეგ წაიღეს პრისტავებით, მარშით, ურათი,

ვითომ დღე იყო მიღწევების ამომწურავი,

და მოედანზე დადგეს თავი ჰაჯი მურატის -

სისხლში, სპირტში და ლეკერტიან ცრემლში მცურავი.

 

მაგრამ ჯიუტი ნასროლ ტყვიას აქაც ითვლიდა.

იქ, ნუხის ტყეში, ხმალს იქნევდა მკვდარი სხეული.

პეტერბურგისკენ ფელდეგერი ცხენებს იცვლიდა,

მიჰქროდა სისხლი, დაღესტნიდან გადმონთხეული.

 

ამ სისხლისათვის ცრემლს შამილი არ იმეტებდა:

გამყიდველმაო ღირსეული ჰპოვა ნათესი,

და ვორონცოვიც, წინათ სხვას რომ აიმედებდა,

ასე ფიქრობდა: სისხლიოა მოღალატესი.

 

მაშ ვინ იყავი?.. რა იყავი? მაშ, რაღა გქვიან,

აქაც და იქაც დაღუპულო, მოჭრილო თავო.

 

 

ხუნძახელ ჰამლეტს რად გინდოდა, რომ გაჩნდი გვიან

გაორებულო, უფსკრულებში ჩაშლილო მთაო.

 

აქედან ვხედავ, ამბობს იგი: ბრძოდე, იწვოდე,

გაგსრისოს, დეე, ჭრილობებმა სისხლიან ფარცხით,

მაგრამ, თუ იბრძვი - სამუდამოდ უნდა იცოდე:

გაორებული კაცის ბედი თავდება მარცხით.

 

1935წ..მიწიშვილი ნიკოლო

[urfinjus]

(...ჰეი, რომელნიც ეძიებთ უფალს)

ჯელალ ედ-დინ რუმი

 

მთარგმნელი: ვახუშტი კოტეტიშვილი

 

* * *

 

ჰეი, რომელნიც ეძიებთ უფალს

სადღაც თქვენს მიღმა, სადღაც თქვენს იქით,

ვერსად იპოვით სხვაგან, რამეთუ

თქვენშია იგი, თქვენშია იგი.

 

თუ არაფერი არ დაგიკარგავთ,

ფუჭი ძიება რისთვის გარგიათ.

რატომღა უხმობთ, რატომღა ეძებთ

მას, რაც აროდეს არ დაგკარგვიათ.

 

თქვენ ხართ სახელი, თქვენა ხართ ასო,

თქვენა ხართ სიტყვა, თქვენა ხართ წიგნი

და ზეციერი მოციქულებიც

თქვენა ხართ მხოლოდ, თქვენსავე შიგნით.

 

თქვენა ხართ მოსე და მკლავი მისი,

თვით სასწაული და საოცრება,

თქვენ ხართ იესო, ცათა სიმაღლე

და ქრისტეანი ბერის ოცნება.

 

თქვენ ხართ მგზავრი და თქვენვე მეგზური

და ყოველივე თქვენში ცხადდება,

თქვენ ხართ ღვთაების არსების ახსნა,

გარდმოვლენა და გამოცხადება.

 

ხან ხართ ღვთაებრივ სახეთა ხილვა,

ხან მოამბენი ხართ მიწიერი.

ხან ფერი გაძევთ მღვრიე ნალექის,

ხან გაცისკროვნებთ შუქი ძლიერი.

 

იყუჩეთ, თქვენსავ სენაკს დასჯერდით

და გარე-გარე ნუ იარებით,

რამეთუ თქვენ ხართ სადგომი ღვთისა,

მის დიდ სიყვარულს ნაზიარები.

 

თქვენ ხართ არსიც და მისი ნიშანიც,

ზეცა და მიწა, მყიფე და მყარი.

მარადისობის არსი თქვენა ხართ

თვითონ სიკვდილის გარეშე მდგარი.

 

თუ გსურთ, რომ იგრძნოთ მიჯნურის ღაწვი

და ღვთაებრივი ისმინოთ ჰანგი,

გააპრიალეთ სარკე სულისა,

ჩამოაშორეთ ჭუჭყი და ჟანგი.

 

რაც გეუბენით, იგი ყოველი

თქვენგნითვე ვცან და ვიჭეშმარიტე,

ამ არსებობით მოარსებენო,

სიუხვის თქვენსას სიტყვა არ იტევს.

 

მიწის წიაღით ზეცაღა მიღმა

განფენილია საუფლო თქვენი,

ხართ სიმაღლეთა გარდამეტება

გამოუთქმელი გონით და ენით.

 

ჭეშმარიტებით შტანაგონები

ის, რაიც რუმის ბაგეთგან ითქვა,

თქვენ ძალგიძთ ახსნათ და შეიმეცნოთ

ყოველი აზრი, ყოველი სიტყვა.

 

შამსე თაბრიზი თუ კი მეუფებს

სულის მეოხად, ბნელის ყადაღად,

დიდსულოვნების მაძიებელნო,

მოდით, სადა ხართ! მოდით, სადა ხართ! ........ რუმი სუფიური ტრადიციების პოეტი იყო.

[urfinjus]

არ მიყვარს ვარდი

 

 

 

არ მიყვარს ვარდი, აღარც მთვარე, მოგვი ციური,

 

ძველ პოეტებმა რომ გასთელეს და შემაძაგეს.

 

ბულბულს ორკესტრი მირჩევნია სიმფონიური,

 

ღიმილის ნაცვლად სიძულვილი მატყვია ბაგეს.

 

არ მიყვარს ღამე, სერენადა, შელლის მიმოზა,

 

არც უკვდავება - კაცთა მოდგმა გულმავიწყია;

 

სულმდაბალ ბრბომ თუ შუბლი დაფნით არ შემიმოსა,

 

ჯერ სახელისთვის მათხოვრობა არ დამიწყია.

 

თავს არ ვიტყუებ არც ოცნებით, არც მოჩვენებით,

 

თუ ცის მნათობიც მომიძულებს და გამიმეტებს,

 

- ელექტროს შუქი აღსავსეა ახალ მშვენებით,

 

როს წინწკლებს აფრქვევს ძილმორეულ ღამის პლანეტებს.

 

მე თქვენთვის დამაქვს, კაცუნებო, ნიღაბი შავი,

 

აპოლოს რჩეულს თქვენ სალამიც არ გამიბედოთ,

 

გვერდს ჩაგიარეთ და მიტომაც დავხარე თავი,

 

შურით არეულ სახეებში რომ არ შეგხედოთ.

 

იდუმალ კოშკში ფანტაზია დავსვი დედოფლად,

 

მას ჩემი ლანდი სასიძოდ ჰყავს, მისივ მხლებელი,

 

ვიცი გავირბენ შეუმჩნევლად ამ წუთი-სუფლად,

 

ვით მძინარ ტყეში შუა ღამის მატარებელი.

 

(1918) კონსტანტინე გამსახურდია

[Mateo Falkone]

გალაკტიონ ტაბიძე: "საუბარი ედგარზე"

 

ლანდებს სასახლეში მხოლოდ მაშინ ელი,

როცა საუბარი ედგარ პოეზეა!

აჩრდილს თანაზიარს მარად საშინელი

დასდევს განწირულთა შავი პოეზია.

ხშირად მაგონდება ფოთლებშემოცლილი,

სახემიბნედილი ქალის მწუხარება!

მთვარით დაბურვილი, მთვარით შემოსილი,

მთვარით დაძონძილი ოხვრა… შეყვარება!

(რად ხარ უცხოეთში? მე შენ გელოდები!)

მოვა შუაღამის ბნელი სტუმარივით…

სანთლებს გაანელებს, დარბაზს დააბნელებს,

მიდის სავარძელთან სხვაგვარ მდუმარებით.

უცხო მხარეები იგრძნეს ხომალდებმა.

ფარდა შეირხევა, როგორც ყრუ ფოთოლი,

კოშკთა სიმაღლიდან რეკავს მოლანდება,

ცივი უდაბნოა ღამე უშფოთველი,

თანაც გაიხედავ: შენაც დაღამდები -

ირგვლივ დამჭკნარია ფერი და ფერვალი;

ასეთ სანახავად, როგორც თანამდები,

ბაღში შეშლილივით კვდება თებერვალი! ...

[Mateo Falkone]

ედგარ პო: "ანაბელ ლი"

 

ძველად, სულ ძველად, მრავალ წლის წინათ;

ეს იყო ნაპირად ზღვის;

იქნებ თქვენც იცნობდეთ მშვენიერ ასულს

სახელად ანაბელ ლის;

მას მხოლოდ ტრფობა უნდოდა ჩემი

და თვითონ მეტრფოდა ის.

 

მე ვიყავ ბავშვი, თვითონაც ბავშვი,

ეს იყო ნაპირად ზღვის;

ჩვენ სიყვარულზე მეტად გვიყვარდა

მე და იმ ანაბელ ლის.

სერაფიმს მოვწონდით და აღარ გვზოგავდა

სურვილს და სიკეთეს თვისს.

 

და სწორედ ასე, მიზეზად ამის,

ეს იყო ნაპირად ზღვის,

დაჰბერა ქარმა... სუსხავდა ქარი

მშვენიერ ანაბელ ლის.

მოვიდა მისი ციური მამა

და ასე მოშორდა ის

და მავნე მისი სამარეც ბნელი

იმავე ნაპირად ზღვის.

 

ანგელოზთ ბევრად უბედურთ ცაში

შევშურდით აქ მე და ის;

დიახ, მიზეზი იყო ეს! (იცის

ყველამ ნაპირად ზღვის),

რომ ქარი, მქროლი ღრუბლიდან ღამით,

მკვლელია ანაბელ ლის.

მაგრამ ჩვენ ტრფობით ვაჯობეთ ყველას

ვინც იყო უფროსი ხნის;

და ვერც ერთ ანგელოზთ ცაში,

დემონებს უფსკრულში ზღვის,

ვერ ძალუძთ გამყარონ ვერასდროს

მშვენიერ ანაბელ ლის.

 

მთვარე მასიზმრებს საოხარ სიზმრებს,

მშვენიერ ანაბელ ლის,

ვარსკვლავთა ელვაში ვიგრძენი მღელვარე

თვალები ანაბელ ლის.

მუდამღამ მე მასთან, მის გვერდით ვრჩები,

ჩემი სიცოცხლე საცოლე ჩემი,

საფლავში ნაპირად ზღვის,

მღელვარე ნაპირად ზღვის...

[batsikadze33]

(...ჰეი, რომელნიც ეძიებთ უფალს)

ჯელალ ედ-დინ რუმი

 

მთარგმნელი: ვახუშტი კოტეტიშვილი

 

* * *

 

ჰეი, რომელნიც ეძიებთ უფალს

სადღაც თქვენს მიღმა, სადღაც თქვენს იქით,

ვერსად იპოვით სხვაგან, რამეთუ

თქვენშია იგი, თქვენშია იგი.

 

თუ არაფერი არ დაგიკარგავთ,

ფუჭი ძიება რისთვის გარგიათ.

რატომღა უხმობთ, რატომღა ეძებთ

მას, რაც აროდეს არ დაგკარგვიათ.

 

თქვენ ხართ სახელი, თქვენა ხართ ასო,

თქვენა ხართ სიტყვა, თქვენა ხართ წიგნი

და ზეციერი მოციქულებიც

თქვენა ხართ მხოლოდ, თქვენსავე შიგნით.

 

თქვენა ხართ მოსე და მკლავი მისი,

თვით სასწაული და საოცრება,

თქვენ ხართ იესო, ცათა სიმაღლე

და ქრისტეანი ბერის ოცნება.

 

თქვენ ხართ მგზავრი და თქვენვე მეგზური

და ყოველივე თქვენში ცხადდება,

თქვენ ხართ ღვთაების არსების ახსნა,

გარდმოვლენა და გამოცხადება.

 

ხან ხართ ღვთაებრივ სახეთა ხილვა,

ხან მოამბენი ხართ მიწიერი.

ხან ფერი გაძევთ მღვრიე ნალექის,

ხან გაცისკროვნებთ შუქი ძლიერი.

 

იყუჩეთ, თქვენსავ სენაკს დასჯერდით

და გარე-გარე ნუ იარებით,

რამეთუ თქვენ ხართ სადგომი ღვთისა,

მის დიდ სიყვარულს ნაზიარები.

 

თქვენ ხართ არსიც და მისი ნიშანიც,

ზეცა და მიწა, მყიფე და მყარი.

მარადისობის არსი თქვენა ხართ

თვითონ სიკვდილის გარეშე მდგარი.

 

თუ გსურთ, რომ იგრძნოთ მიჯნურის ღაწვი

და ღვთაებრივი ისმინოთ ჰანგი,

გააპრიალეთ სარკე სულისა,

ჩამოაშორეთ ჭუჭყი და ჟანგი.

 

რაც გეუბენით, იგი ყოველი

თქვენგნითვე ვცან და ვიჭეშმარიტე,

ამ არსებობით მოარსებენო,

სიუხვის თქვენსას სიტყვა არ იტევს.

 

მიწის წიაღით ზეცაღა მიღმა

განფენილია საუფლო თქვენი,

ხართ სიმაღლეთა გარდამეტება

გამოუთქმელი გონით და ენით.

 

ჭეშმარიტებით შტანაგონები

ის, რაიც რუმის ბაგეთგან ითქვა,

თქვენ ძალგიძთ ახსნათ და შეიმეცნოთ

ყოველი აზრი, ყოველი სიტყვა.

 

შამსე თაბრიზი თუ კი მეუფებს

სულის მეოხად, ბნელის ყადაღად,

დიდსულოვნების მაძიებელნო,

მოდით, სადა ხართ! მოდით, სადა ხართ! ........ რუმი სუფიური ტრადიციების პოეტი იყო.

ვაიმე რა კარგია პირველად მესმის ეს მწერალი და გმადლობთ ამ ლექსისთვისსსსსსსს

[batsikadze33]

რაც დასახარჯი არსებობს – ვხარჯავ,

რაც სანახავი არსებობს- ვნახე.

და სანამ ქარი მისინჯავს მაჯას,

მიშვერილი მაქვს წვიმისთვის სახე.

 

ვერ დავარბიე ჩემში ველური,

კანდაშაშრული მზით და მარილით,

ვერ მივაჭედე სულს სახელური,

რომ გამოაღოს ყველამ კარივით.

 

ყველა ზეიმზე დავიგვიანე,

ყველაზე ადრე მოსულმა დღემდე.

არც მდიდარი ვარ და არც ჭკვიანი,

მაინც ვერავინ ვერ ცხოვრობს ჩემდენს.

 

მე ყველა სიტყვის წარმოთქმა მტანჯავს,

თვალს ყოველ დილით ტკივილით ვახელ

და სანამ ქარი მისინჯავს მაჯას,

მიშვერილი მაქვს წვიმისთვის სახე.

otar chiladze

 

რაც არ ყოფილა, ის არც იქნება,

მაგრამ რაც იყო, იქნება კვლავაც:

გზა გაიხსნება, ან შეიკვრება,

მომსვლელი მოვა, წამსვლელი წავა…

 

მეც წავალ, ოღონდ ცოტაც მადროვეთ,

ბარემ შევავსო ბოლო ფურცელიც

და ამოვწურო ეს სიმარტოვე,

ეს ფორიაქი ამოუხსნელი.

 

გაუფასურდა, ჩაბარდა წარსულს,

რითაც დროს ვკლავდი და თავს ვირთობდი.

მე კი სხვაგვარად ცხოვრება არ მსურს -

კარგად იყავით. მადლობთ. მშვიდობით.

otar chiladze